ANKARA – İzmir’de meydana gelen sarsıntıda birçok bina yıkılırken yüze yakın kişi ömrünü yitirdi, yüzlerce kişi de yaralandı. Sarsıntının çabucak akabinde çok sayıda siyasetçi ve bürokrat bölgeye gitti. Geçmişte iki devir Jeoloji Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanlığı vazifesini yürüten Jeoloji Yüksek Mühendisi, CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin de zelzelenin meydana geldiği bölgede 3 gün boyunca incelemelerde bulundu.
Kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmalarını yakından takip etiğini tabir eden Şevkin’e nazaran sarsıntının ağır sonuçlar doğurduğu Bayraklı ilçesi iki katlı yapıların olduğu hoş bir ilçe olabilecekken “vahşi ranta ve beton lobisine” teslim edildi. Meclis’te afetler konusunda gündeme getirilen tekliflerinin AK Parti ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildiğini hatırlatan Şevkin, “Burada bir tane iktidar milletvekili yok ne diyebilirim ki öbür. Geliyorlar kadrolarıyla bir imaj verip gidiyorlar” diye konuştu.
‘GEÇMİŞTE BATAKLIK BİR YERKEN YAPILAŞMA MÜSAADELERİ VERİLMİŞ’
Sarsıntıda en büyük yıkımın yaşandığı Bayraklı ilçesinde üç gündür müşahede yaptığını, bölgenin yapısına ait ilgili şahıslardan bilgi aldığını belirten Şevkin hasarın meydana geldiği binaları da yakından incelediğini söyledi. Jeoloji mühendisi olarak sarsıntının ağır sonuçlarının ortaya çıktığı bölgeye dair tespitlerini aktaran Şevkin şunları söyledi:
“Denize sıfır ilçede alüvyon bir arazi, kayalık ünitenin de olduğu yerleşim alanları var. Kaya üzerine yerleşmiş olan konutların hiçbirinde rastgele bir hasar gözlenmezken alüvyon taban üzerine ve yer altı su düzeyinin yüksek olduğu alanda hasarlar meydana gelmiş. Yer altı su düzeyi taban bağlamında taşıma gücünü yarıya düşüren bir olgu. Burası geçmişte bataklık bir yerken çok katlı yapılaşma müsaadeleri verilmiş. Yer sıvılaşmasına bağlı olduğunu düşündüğüm yeni bina camları dahi kırılmamış biçimde şu an karşımda duruyor fakat yan yatmış durumda. Tekrar birbirinden ayrılmış binaları görüyorum karşımda. Bir binanın iki katı direkt taban içerisine gömülmüş. Jeolojide yer sıvılaşması diye tabir ettiğimiz durum burada kelam konusu. Sarsıntı anında yer tıpkı su üzere davranıyor, binanın iki katı toprağın içerisine göçmüş durumda ve yedi insan hala orada kurtarılamadı. Beni burada en çok şaşırtan şey şu. Burası, denize bu kadar yakın iki katlı çok hoş bir ilçe olabilecekken o yabanî ranta, beton lobisine maalesef teslim olmuş.”
‘21 YILDA BİR ÇİVİ DAHİ ÇAKILMADIĞINI GÖRÜYORUZ’
Sarsıntının etkilediği alanda yasal ve teknik olarak eksiklikler olduğunu belirten Şevkin, bu vakte dek Meclis’te sarsıntıyla ilgili partisinin gündeme getirdiği önerge ve tekliflerin AK Parti ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmediğini hatırlattı. Yasalar aracılığıyla afetlere ait adımların atılmadığını söz eden Şevkin şunları söyledi:
“1959 yılında çıkarılan afet yasasının değiştirilmesine yönelik bir yıldır yasa teklifi vermiş durumdayım. Ocak ayından bu yana dört büyük sarsıntı yaşadık ve önemli can kayıpları oldu. Ocaktan bu yana yüzlerce vatandaşımız doğal afetlerde hayatını yitirdi. Bu kadar insan hayatını yitirirken Meclis’e fay yasası teklifinin birini ben, birini Küme Başkanvekilleriyle birlikte sunduk. 18 vilayet 82 ilçe ve 502 köy 5 ve üzeri zelzele üretebilecek fay sınırları üzerinde direkt yer aldığını tabir ettik. Bu fay çizgisi üzerindeki 18 ili boşaltıp kentsel dönüşüme girmemiz gerekirken, 1999 sarsıntısı üzerinden 21 yıl geçmesine karşın bir çivi dahi çakılmadığını görüyoruz. Her şey ranta ve beton iktisadına evirilmiş durumda. İstanbul’da 7 ve üzeri bir sarsıntıya ait uzmanlarımız uyarırken, on binlerce insanın kaybedilebileceği tabir edilirken hala fay yasası çıkmadı. Siyasi saiklerle bakılarak bu fay yasası hala görüşülmüyor. Hiçbir insanın canı siyasete mal edilemez. “
‘FAY YASASI MECLİS’E GELMELİ’
“Elazığ sarsıntısından sonra bir araştırma önergesi vermiş, kurul kurulup sarsıntıyla ilgili araştırmaların yapılmasını talep etmiştim. AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. Artık bu siyasi ve rantsal bakış açısını bir an evvel bırakıp bir tek insanımızın burnunun kanamaması için gerekenleri yapmalıyız. Yapılması gereken şey bu söylediğimiz fay yasasının Meclis’e gelmesidir. Fay sınırları üzerinde bilim insanları çalışarak bir sınır belirlenmeli, yapılaşma yasağıyla bu alanların kentsel dönüşüme girmeli.”
‘TÜM SORUMLULUK ETRAF VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI’NINDIR’
Geçmişte Meclis’e ‘Afet Bakanlığı’ kurulması tarafında teklif verdiğini lakin bunun da kabul edilmediğini belirten Şevkin, “Bunu belediye mi yapacak, bakanlık mı yapacak diye tartışmak yerine tek bir elden yürütülmesi gerekiyor. Ocak ayından bu yana dört büyük sarsıntı yaşadık ve ne yazık ki yaşamaya devam edeceğiz. Doğal olay sarsıntısı afete dönüştüren insanın kendisi. Gidip fay sınırı üzerine yerleşiyor, bunu vatandaş bilemez. Bunu yapacak olan bakanlıktır ve kanunları çıkarılmalıdır” dedi.
Her belediyede afet dair başkanlığının olması gerektiğini, bu ünitelerin altında da jeoloji müdürlüklerinin kurulması gerektiğini tabir eden Şevkin, “İzmir yıllardır Cumhuriyet Halk Partisi’nden seçilen belediye liderlerince yönetiliyor. Bugün ortaya çıkan tabloda mahallî idarelerin sorumluluğu var mı?” sorumuza ise şu cevabı verdi:
“Normalde tüm sorumluluk Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nındır. Afetle ilgili çalışmalar bu bakanlığın sorumluluğundadır. Belediyelerin sorumluluğu şöyledir. 1/25.000 bazlı büyük haritaları yapan Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’dır. 1/5.000’lik haritaları ona uygun olmak şartıyla belediyeler yaparlar. Belediyeler kendi başından ‘burası fay çizgisidir burayı açayım’ diyemez. Büyük fotoğrafa baktığınızda, bakanlık tarafından bu alanlar işlenmiş olsa belediyeler de sakıncalı alan olarak ilan edip ona nazaran düzenleyecektir.”
‘BURADA BİR TANE İKTİDAR MİLLETVEKİLİ YOK’
Zelzelenin akabinde gittiği İzmir’de çok duygusal anlara tanıklık ettiğini anlatan Şevkin enkaz çalışmaları etrafında yaşanan ve şahit olduklarına dair ise şunları kaydetti:
“İnsanlar çok büyük umutla burada evlatlarının, annelerinin, babalarının enkazdan çıkarılmasını bekliyorlar. Çıkan her cenazeyle hastaneye koşup kendilerine ilişkin olup olmadığına bakıyorlar. Bazen elim ayağım tutmuyor. Ben de bir anneyim sonuçta. Enkaz altından çıkan kitaplara bakıyorsunuz. Çocukların oyuncak ayıları, topları enkazın altından çıkıyor. Her bir insanın susup sesimi duyan var mı daveti yine birinci önceliğimizin insan hayatı olduğunu hatırlatan bir olgu. Hiçbir rant bir tek insanın canından değerli olamaz. Bir anne bir mühendis bir bayan olarak artık kâfi diyorum. Bu enkaz çalışmaları devam ederken bütün ülke yastayken iktidar programını bozmuyor. Burada bir tane iktidar milletvekili yok ne diyebilirim ki öbür. Geliyorlar ekipleriyle bir imaj verip gidiyorlar.”
‘İKTİDAR KENDİ DÜNYASINI YAŞIYOR’
Yüze yakın CHP Milletvekilinin zelzele bölgesinde olduğunu, zelzeleden etkilenenlerle yakından ilgilendiğini belirten Şevkin, “İktidar milletvekillerini sarsıntı bölgesinde görememek size ne hissettiriyor” sorumuza ise şu karşılığı verdi:
“Bu ülkenin artık bir an evvel insanı öncülleyen, yalnızca kendi yandaşını değil tüm ülkedeki insanları düşünen bir iktidara muhtaçlığı olduğu açıktır. Muhalefet milletvekilleri olarak kendimizi yalnız hissetmiyoruz. İktidar kendi dünyasını yaşıyor, biz vatandaşla insanımızla bir ortadayız. Onlara dokunup ne kadar güç verebilirsek memnun oluyoruz. Daha iyi bir Türkiye’yi kurgulayacağımızı düşünüyorum ve halkımızın yanında olmaya devam edeceğiz.”
Gazete Duvar
