CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından Türkiye Futbol Federasyonu’na gönderilen yasa taslağını eleştirdi. Şimdi Meclis’e gelmeyen taslağı ‘paralel federasyon’ olarak pahalandıran Adıgüzel, 13’üncü unsura atıfta bunularak, “Bir vilayette 15 kulüp bir ortaya gelip ‘kaynak ve güçlerini birleştirerek’ yeni bir federasyon kurabilir. Bunlar birebir ligde de olabilir. Bu husus ile kurulması planlanan federasyon ve konfederasyonlar resmen ‘paralel bir federasyon’dur” dedi.
Adıgüzel Meclis’te yaptığı basın toplantısında taslağın ‘paralel federasyon’ olduğunu belirten Adıgüzel, “Bakan dilediği kulübü, federasyonu denetleyebilir, sorumluluk tespit ederse hata duyurusunda bulunabilir. Hatta mahpus cezaları geliyor. Sportif olarak başarısız olan federasyonu vazifeden alabilir. Ancak sportif değerlendirmenin kriterleri aşikâr değil. TFF özerkliğini ve öteki federasyonların bağımsızlığını büsbütün ortadan kaldırıyor. Denetleme yollarının belirlenmemiş olması nedeniyle tam bir baskı ve bağlılık tertibi olduğu çok açık” diye konuştu.
CHP’li Adıgüzel’in tasarıyı unsur madde açıklayarak şöyle eleştirdi:
“Madde 9: Deniliyor ki spor kulüplerinin faaliyet gösterdiği spor kısımlarından biri yahut birkaçı faal pasif varlıklarıyla bir bütün olarak öbür bir spor kulübüne yahut spor anonim şirketine bölünerek katılabilir. Artık şöyle tabir edelim Galatasaray ile Fenerbahçe’nin basketbol şubeleri bir kulüpte birleştiriliyor. Dönem içinde birleştiklerini düşünün. Önemli suistimal ve adil oyunda tehlike kelam bahsidir. Muhtemelen bu gelişen bir branşını satmak isteyen kulüp için ayarlanmış.
Husus 11: Tesis yapılırken pazarlık adabı denilmiş. Bilindiği üzere pazarlık yordamı kamuda usulsüzlük için en kolay metot olarak kullanılıyor. Kamu İhale kanununun birçok yolu varken, federasyonların taşınmazları bile dahil pazarlık yoluyla, neden? Zira burada rant var.
Unsur 13: Paralel federasyon unsuru. Bir vilayette 15 kulüp bir ortaya gelip ‘kaynak ve güçlerini birleştirerek’ yeni bir federasyon kurabilir. Bunlar tıpkı ligde de olabilir. Birkaç kulüp bu federasyona dahil olmadı ve şampiyonluk ya da kümede kalma yarışı var. Federasyondaki kulüplerden ikisi de kendi ortasında maçı var, şampiyonluğu ya da kümede kalmayı etkiliyor. Bunların, kaynak ve güç birlikteliği olan tıpkı federasyondaki iki kulübün karşılaşmasından ne bekliyorsunuz? Bu federasyona girmeyenlerin aleyhinde bir durum değil mi? Milyonlarca taraftar, bu maçlar üzerine oynanan bahis oyunları, her şeyi alt üst edersiniz. Bu husus ile kurulması planlanan federasyon ve konfederasyonlar resmen ‘paralel bir federasyon’dur.
Husus 14: Bakanlık istediği vakit kulüpleri gelip denetleyecek. Halbuki bu kulüplerin hepsini şirkete çevirmiştiniz. Anonim şirket oluyorsa Sermaye Piyasası Heyeti nezdinde, vergisel taraftan de maliye önünde zati denetleniyor. SPK, Masak, Kulüp lisans idaresi üzere birçok kurum tarafından denetleniyor. Bakanlık bunu hangi mazeretle denetleyebilir? Aslında burada kulüpler üzerine bir baskı kurabilmek ismine kullanılıyor.
Unsur 16: Hissedarlık yapısı, ticaret kanunu ile çalışıyor. Borsaya çıkan kulüplerde payı olan küçük yatırımcı karar süreçlerinde tesirli olmasın diye konulmuş, yani küçük hisse sahibine kelam hakkı tanınmıyor.
Öteki bir konu bir kişi birden çok spor şirketinde olabiliyor. Fakat hakim olamıyor. Örneğin yüzde 49 alabiliyorsun. Yani bir kişi hem Galatasaray’ın yüzde 49’una hem Fenerbahçe’nin yüzde 49’una sahip olabilir.
Unsur 22: 4. fıkrada bir harcama sonu konulmuş. Mesela kredi yüzde 50 geçemez işte hasılata, öz kaynağına göre bir kısıtlama konulmuş lakin ne vakte kadar? Mesela borcu olmayan kulüpler var, örnek Karşıyaka, Gençlerbirliği üzere bunları borcu yok. Niçin borçlanmasınlar. Yani bunların borçlanmasının önüne niçin mahzur koyuyorsunuz? Kulüplerin mali durumları yıl yıl değişebilir Siz artık buraya kalıcı bir şey koyuyorsunuz. Bir de mühlet koymuyorsunuz. Bu sene olmaz, gelecek sene kullanabilir.
10. fıkrada Kulüp lisans sistemi bakanın onayından geçecek. Olur mu? Bakanlık güç odağı olmaya çalışıyor. Federasyon nasıl özerk?
11. fıkrada şirket yöneticilerinin verilen ziyandan direkt, ortaklaşa ve müteselsilen sorumlu olduğu düzenlenmiş. Meğer bir şirkette oluşan ziyan, zararın gerçekleşmesinde imzası olan şahısları sorumlu fiyat. Yani ortadan bir tanesi tüm şirketi ziyanı uğratacak. Tahminen de belirli bir karşılık üzerinden cukkasını alacak, lakin ziyanı daima bir arada paylaştırılacak.
Husus 30: Bakan federasyon genel konseyine gözlemci gönderiyor. Gözlemcinin 30 gün içindeki raporuna nazaran genel şurası iptal edebiliyor. Fevkalâde toplantı yapılmasına karar verebiliyor. Öteki bir şey söylemiyorum.
Unsur 31: Başarısızlık durumunda bakan, federasyon idaresini vazifeden alabiliyor.
Husus 38: Federasyon lideri en fazla iki devir vazife yapılabiliyor. Fakat istikrarın gerekli olduğu, başarılı birisinin devam etmesi gereken bir spor kısmında bu engelleniyor. Aslında burada işini bilen, güçlü bir lider istenmiyor. Lider adayı olmak için de bir meblağ yatırması öngörülmüş. Bunun ölçüsünü da bakan belirleyecek, mucize bakan. Bakanın mucizelerine devam ediyoruz.
Unsur 39: Genel Sekreteri bile bakan atayacak (federasyon talep ederse) bu ‘talep ederse’ sempatik olsun diye konulmuş sıkıysa talep etmesin.
Husus 41: İl temsilciliklerine direkt bakan atama yapacak.
Husus 44: Futbol federasyonu özerk, kalan federasyonlar bağımsız. Bu nedenle mal sahipliği bir tek futbol federasyonuna has. Bu husus ile futbol federasyonu’nun mülki hakları yok sayılıyor. Burada “bakanlık yardımı ile edinilen mallar” tabiri ile federasyonun neredeyse tüm malları devlet malı oluyor.
Husus 48: Bu ‘Sportif Kıymetlendirme Kurulu’ mucize bir kuruluş. Sportif kıymetlendirme heyetinde 7 kişi var hiçbiri atlet olmayabilir. O denli bir beşerler ki bunlar 65 farklı federasyonun, oyun kuralı farklı, muvaffakiyet ölçütleri, seyircileri bile farklı 65 federasyonun hepsinin değerlendirmesinden anlayabiliyor. Başarıyı başarısızlığı ölçebilecek bu 7 kişi ve bunun üzerinden bakana verdiği raporla başarısız federasyonları misyondan alacak mucize 7 insan. Bu unsur metni 14 mısradan oluşuyor. 9 mısrası bu bireylerin nasıl ücretlendirileceklerine ayrılmış.
Husus 50: Burada bir yerindelik kontrolü var. Yargı bile yerindelik kontrolü yapamaz. Danıştay yasaklıyor, Anayasa yasaklıyor. Türel kontrol olabilir fakat yerindelik kontrolü olmaz. Yerindelik kontrolü misyon gaspıdır. Mesela genel şura mali bilançoyu ibra etse bile, bu unsura nazaran ziyan görüp tahsilat yapabilirler. Burada “kendi kuruluş kanunu bulunan federasyon” diyor. Bu halde tek federasyon var. Türkiye Futbol Federasyonu.
Unsur 55: Tahkim Şurasını bakanlık atıyor. Düşünün bakanın kendi atadığı Tahkim Konseyi vazifeden almak istediği federasyonun genel şurasının iptalini kıymetlendirecek. Bu türlü bir zulüm, bu türlü bir kıskaç altında bu federasyon nasıl özerk çalışacak?
Husus 56: Kulüplerle atletler ya da kulüplerin kendi ortasındaki uyuşmazlıklara olağanda tahkim bakmaz, yargı bakar. Burada tahkim bakar hale getirilmiş. Bakanlık ile federasyonlar ortasındaki ihtilaflara da yeniden Bakanlığın atadığı tahkim bakacak.
Husus 59: Burada kusurlu bulunan yöneticilere bir mahpus cezası öngörülmüş. Hatta 1-3 yıl diyor. Ceza muhakemesi diğer bir şey, Türk Ceza Kanunu’na nazaran kıymetlendirilir. Kast ögesi vs. birtakım koşulları vardır. Hangi cürmün hangi cezayı gerektirdiği Türk Ceza Kanunu’nda yazılıdır. Yani bu türlü bir kulüp maddesine ‘hapis cezası maddesi’ sonlarını aşan sonlarını zorlayan bir kanunun en besbelli özelliklerinden birisi.
SİYASET GİRMEMELİ: Spor sıhhattir. Tıpkı vakitte insanları gündelik hayattan, gerginlikten, iş hayatından, iktisattan, siyasetten insanları bir nebze alarak rahatlatan gerilim atmalarını sağlayan bir faaliyet alanıdır. Siyaset buraya girmemeli. Yarış ruhu ve adil yarış prensibi bozulmamalı. Ve üzülerek tabir etmeliyim ki, bu kanun bu haliyle gelirse siyaset de rantiye de tabanına kadar sporun içine girmiş olur.
KÖLE SİSTEMİNE GİRMİŞ OLUR: Bakanlığın bu niyeti gerçekleşirse, bu kanun tasarısı yasalaşırsa, başta TFF olmak üzere tüm federasyonlar, idari, hukuksal ve mali taraftan tam bir köle sistemine girmiş olur. Burada amaç esasen TFF üzere, basketbol federasyonu üzere mali kaynağı ve seyir potansiyeli iyi durumda olan federasyonlar.
BU TASLAĞIN NERESİNİ DÜZELTELİM: Diyeceksiniz ki bu bir taslak, şimdi meclise de sunulmadı lakin Kulüpler Birliğine göndermişsiniz. O da tüm kulüplere, federasyonlara göndermiş Yani bu son halidir, bir düzeltme istiyor musunuz diye. Artık biz buraya geldiğinde bu türlü bir taslağın neresini düzeltelim? Deveye sormuşlar boynun neden eğri. Nerem yanlışsız ki demiş misali.
VAZGEÇİLMELİ: Bundan büsbütün vazgeçilmelidir. Zira bu kamu ya da sporun faydasına değil, kişi faydasına nazaran düzenlenmiş. Makûs niyetli bu. Türel açıdan da garabet. Bildiğim kadarıyla hukuk şubeniz var. TFF’nin hukuk işlerinden sorumlu idare heyeti üyesi var, buna nasıl itiraz etmez. TFF yok ediliyor, katlediliyor. Neden susar? Zira tıpkı vakitte Spor Genel Müdürü sanıyorum. Bu metinde tüzel açıdan o kadar büyük özensizlik var ki, mesela husus 59 ikinci fıkrada’ bu kanunun 52 hususunun ikinci fıkrasının a bendine nokta biçiminde söz edilen’ diye yazılmış. 52. hususta bu türlü bir fıkra ve bent yok.
TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ: Bu kanunun bu formuyla TBMM’ye geleceğini düşünmüyorum. Bu taslağın Cumhurbaşkanı’nın bilgisi olmadan hazırlandığına inanıyorum. Bu hususun takipçisi olmaya devam edeceğiz. (ANKA)
Gazete Duvar
