Aylin Tekiner*
1951 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’ne üye olmuş, vilayet başkanlığı, milletvekilliği, kurucu meclis üyeliği üzere partinin pek çok kademesinde misyon almış, aldığı tüm vefat tehditlerine ve uğradığı suikast teşebbüsüne karşın vilayet başkanlığı vazifesini terk etmemiş ve 17 Haziran 1980’de bu uğurda ömrünü yitirmiş CHP Nevşehir Vilayet Lideri Av. Zeki Tekiner’in ailesi olarak CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na 21 Temmuz 2020 tarihinde bir mektup gönderdik. 40 yılın akabinde bu mektubu göndermemizin nedeni, babamın katillerini cinayete azmettiren, bu cürümden (ağır) karar giymesine rağmen fiilen cezasızlıkla ödüllendirilen Ömer Ay’ın, bugün ittifak ortağı olduğunuz Uygun Parti Nevşehir Vilayet Lideri seçilmesinden ve bu süreçte Nevşehir Vilayet Örgütünüzün takındığı etik dışı tavırdan duyduğumuz derin kederdi. Mektubumuzda, Ömer Ay’ın kazanması mümkün görünen Düzgün Parti Vilayet Kongresi’ne yüksek iştirakle iştirak ederek 40 yıl evvelki celladıyla bugün siyaset yapmayı kendine reva gören Nevşehir Vilayet Örgütünüzün içinde bulunduğu yozlaşmaya değinmiş ve sizi bu durum karşısında hal almaya davet etmiştik. Mektubumuz karşılıksız bırakıldı. Uzun bir bekleyişin akabinde 10 Ağustos tarihinde toplumsal medya üzerinden bu süreci kamuoyuna duyurduk. Aile olarak kaleme aldığımız yazı ve Toplumsal Bellek Platformu’nun bildirisi toplumsal medyada ağır halde paylaşılırken ve takviye görürken örgütünüzde siyaset yapan ya da yapmış olan istisnasız herkes derin bir sessizliğe büründü. Utanılması, özür dilenmesi ve dayanak olunması beklenen bir noktada daima bir elden sessizliği örgütlediniz, kayıtsız kalmayı tercih ettiniz.
Lakin sizler kadar “profesyonelce süreç yönetmeyi beceremeyen’’ Nevşehir Vilayet Örgütünüz 12 Ağustos tarihinde ailemize toplumsal medya üzerinden bir ileti gönderdi. İletide Vilayet Örgütünüz, azmettirici Ömer Ay’ın bu cinayetten esasen karar giydiğini, “40 yıl evvel yaşanmış” bu olayı artık kapatmak gerektiğini ve aile olarak bizim, mahkemenin, toplumun görmediği, aslında olmayan bir nedamet “bildirimine” kendilerini ikna etmişçesine Ömer Ay’ın aslında pişman da olduğunu söylemekteydi. Daha da ileri giderek böylesine hassas bir mevzuda ailemize yol gösterme cüretine girişen Vilayet Örgütünüze nazaran Ömer Ay “artık buyruğu veren partide de siyaset yapmıyor”du ve bu nedenle bu cürümden da arındığı varsayılabilirdi. Derin kurumsal sessizliğinizi bozan ileti işte bu oldu. Bugünden bakınca anlıyorum ki Genel Merkez’in yürek gösterip de söyleyemediğini Nevşehir Vilayet Örgütünüz bir taşra kurnazlığıyla daha o günden ve yekten söylemişti.
Siz de bu esnada haklı bir taleple sizi muhatap alan bir aileyi kapalı kapılar arkasında ve birkaç telefon görüşmesiyle oyaladınız. Kılıçdaroğlu’na elden verildiğini bildiğimiz mektuptan, ifşa sayesinde lakin haberdar olduğunuzu ağız birliğiyle söylerken ise hiç sıkılmadınız. “Derin ıstırap içinde olduğunuzu, ittifak ortağınıza hassasiyetinizi en yüksek merciden bildirdiğinizi ve kendilerinden haber beklediğinizi” birkaç kez yinelediniz. Örgütünüzdeki yozlaşmaya yönelik sizden beklediğimiz özür niteliğindeki etik hali ise hiç göstermediniz. Yani bu elim hadisede bırakın Yeterli Parti’yi, siz CHP olarak kendi üzerinize düşeni yapmadınız. Gazeteci İsmail Saymaz’ın geçtiğimiz haftalarda CHP Kurumsal Bağlantıdan Sorumlu Genel Lider Başdanışmanı Tuncay Özkan’dan aldığı kesin bilgi ile bu mevzuyu büsbütün kapattığınızı, rastgele bir teşebbüste de bulunmayacağınızı öğrenmiş bulunuyoruz.
Günün sonunda siz tam olarak ne yapmış oldunuz? Kendinize nazaran galiba sessiz kalarak süreci “iyi” yönettiniz ve ittifak ortağınızı neyse ki hiç rahatsız ve huzursuz etmeden mevzuyu kapattınız. Pekala tarih bir gün gelir de bunun hesabını sormaz mı? Onur, hakikat ve ahde vefada siz bu kadar mı acze düştünüz? Şaşırmayacağımı baştan bilsem de yanılmayı çok isterdim. En çok babam için sonra da 40 yıl sonra bütün acıları ve endişeleri yine depreşen annem için…
Aksini yapsaydınız neden çok şaşıracağımı kısaca izah etmeye çalışayım. Bu ülkede yaşanan tek bir acıyı derinden ve içtenlikle hissettiğinize inanmıyorum. Siz kederi kaygı edinmezsiniz zira hakikate adil bir yerden bakamayacak kadar esaslı zaaflarınız ve filtreleriniz var. “Yolu yolumuzu aydınlatıyor” “Unutturmayacağız” “Konunun takipçisi olacağız” üzere içi büsbütün boş kelamları yinelemekten öte bir öbür yol bilmezsiniz. Bir başka yanda da dilinize pelesenk ettiğiniz “hak, hukuk, adalet” kavramlarınız var. Kilometrelerce yol yürümekle bir bedel ödediğinizi var sayıp o uzun yürüyüşe romantizmle bakacak kadar ülke gerçeklerinden kopuksunuz. Bu uğurda ödenen bedellere, verilen esaslı gayrete dair uzaklıklı tarihi tavrınızın sizi bu cürete sürüklediğinin de hiç ayırdında değilsiniz. Zira kendinizi devlet sanmaktan geri duramıyorsunuz. O nedenle donuk, hissiz ve kibirlisiniz. Hesap vermezsiniz. İçkin sağcılığınız daima buralardan gelir. Memleket travma üzerine travma yaşarken, ocaklara düşen ateşin hesabı tutulamazken hiçbir şey sizi derinden sarsmaz. Sizin canınızı aslında hiçbir şey yakmaz.
Meğer Ankara Çubuk’ta bir asker cenazesinde Kılıçdaroğlu’nu linç etmek istediklerinde aile olarak bizim canımız çok derinden yanmıştı. Neden biliyor musunuz? Birinin çaresizliği karşısında sıkıntı görmüşün canı bir diğer yanar da ondan. Bu vesileyle parti tarihiniz kadar ülke tarihi için de hüzünlü bir öteki cenaze merasiminden kelam etmek isterim. CHP Nevşehir Vilayet Lideri Av. Zeki Tekiner’in ve Tekiner’i korumak isterken olay sırasında öldürülen CHP Nevşehir Merkez İlçe yöneticisi Yavuz Yükselbaba’nın Nevşehir’deki cenaze merasimini hatırlar mısınız? Babam öldürüldüğünde ben 2 yaşındaydım hasebiyle hatırlayamayacak kadar küçüktüm fakat bir çoğunuzun katıldığı ya da bildiği o cenazeyi gelin ben size hatırlatayım. Bugün siyasi ittifakta olduğunuz partinin nüvesi olan ülkücü çete 40 yıl evvel sizin vilayet liderinizi öldürmekle yetinmedi. Vilayet liderinizin naaşını Ankara’daki meclis merasimine götürmek üzere Nevşehir’e gelen periyodun CHP Genel Lideri Bülent Ecevit ve 120 milletvekilinin katıldığı cenaze konvoyunun üzerine çapraz ateş de açtı. Pek çok milletvekili ve sivil halk yaralandı. Tüm bunlar olurken vali, emniyet müdürü, polis, asker ortalıkta görünmedi. Çapraz ateş altında taşınamaz hale gelen tabut çaresizce asfaltın üstüne bırakıldı ve 20 dakika yerde duran babamın tabutuna 13 kurşun isabet etti. Cenaze namazı zahmetle kılındı. Yavuz Yükselbaba sokağa çıkma yasağı uygulandığı saatlerde lakin üç beş partili tarafından defnedilebildi. Nevşehir Valiliği’ne giden Bülent Ecevit Başbakan Demirel’i telefonla arayarak “Devleti Nevşehir’de görene kadar ben ve 120 milletvekili arkadaşım Nevşehir’i terk etmeyeceğiz’’ dedi. Meğer Ecevit’in atladığı bir şey vardı. Devlet o gün aslında oradaydı. Cumhuriyet Halk Partili 120 milletvekili ve CHP Genel Lideri Bülent Ecevit Nevşehir Vilayet Başkanı’nın ailesini ve kurşunlanan naaşını önüne katarak lakin askeri konvoy eşliğinde akşam saatlerinde Nevşehir’i terk edebildi.
Sizin de bildiğiniz üzere 12 Eylül’e giden yolda her vilayet için özel vefat listeleri hazırlandı ve periyodun paramiliter gücü olan davacılar bu sistemli siyasi cinayetlere koşuldu. Cumhuriyet savcısı Doğan Öz, sanat tarihçi ve eleştirmen Bedrettin Cömert, gazeteci muharrir Abdi İpekçi, Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul, muharrir Ümit Kaftancıoğlu, CHP Adana Vilayet Lideri Av. Ahmet Albay, CHP Kayseri Vilayet Lideri Av. Mustafa Kulkuloğlu, CHP Nevşehir Vilayet Lideri Av. Zeki Tekiner, DİSK Genel Lideri Kemal Türkler ülkücü tetikçilerce öldürülen isimlerden yalnızca birkaçı. 12 Eylül öncesinde öldürülen bu siyasetçilere, halk liderlerine ve aydınlara baktığınızda bu isimlerin prensipli, yurtsever, toplumu barış içinde tutmakta ısrarcı, yürekli ve ahlaklı beşerler olduğunu görürsünüz. Ülkenin çoraklaşmasında ve toplumun kılavuzsuz kalmasında bugün siyasal ittifak içinde olduğunuz davacıların hissesini bu kadar pervasızca unutmanız bir hakikatin altını kalın yerden çizmemizi sağlıyor. Toplumun deniz fenerlerini söndüren 12 Eylül karanlığının yerleşik kıldığı derin yozlaşma, bugünün siyasal iktidarına olduğu kadar idaresinde olduğunuz ana muhalefet partisinin de tüm kademelerine sızmış bulunuyor.
Son kelam kısa ve net olmalı. 40 yıl evvel üzerine mermi yağan o tabutu, babamı o tabuta koyanlarla ve tabutunu kurşunlayanlarla bugün saf tutarak orta yerde öylece sahipsiz bıraktığınız için sizi affetmeyeceğim. Babama, babamın yoldaşlarına, bu ülkenin katledilen tüm aydınlarına böylesine sırt çevirdiğiniz için de. Kıymet görülüp de davet edildiğiniz anma merasimlerinde, panellerde ya da mezar başlarında kelam size düşerse, her bir aydının ismini lakin bilhassa de babamın ismini ağzınıza alacakken tüm bu sözlerimi hatırlamanızı ve bir zahmet orada da sessiz kalmanızı temenni ederim.
* Sanatçı, müellif ve hak savunucusu. Toplumsal travmalar özelinde hafıza ve adalet kavramları üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. 2010’da Bağlantı Yayınları tarafından yayınlanan, doktora tezinden yola çıkarak hazırladığı “Atatürk Heykelleri: Kült, Estetik, Siyaset” isimli bir kitabı bulunuyor. New York merkezli bir araştırma enstitüsü olan Research Institute on Turkey’nin eş yöneticisi. Türkiye’de siyasi cinayet mağduru 28 ailenin bir ortaya gelmesiyle oluşan Toplumsal Bellek Platformu üyesi, Columbia Üniversitesi Toplumsal Farklılıklar Araştırma Merkezi üyesi ve tıpkı vakitte 1980 darbesine yönelik kolektif hafıza çalışmaları yürüten Çocuklarız Bir Ortadayız inisiyatifi üyesidir. Aylin Tekiner New York’ta yaşıyor.
Gazete Duvar