KÖLN – Türk istihbaratının AB ülkelerinde bilhassa Almanya ve Avusturya’da artan bilinmeyen faaliyetlerine yönelik tartışmalar çok uzun müddettir devam ediyor. Vakit zaman Almanya’da yaşayan muhalif gazeteci ve siyasetçilerin tehdit edildiği haberleri gündem oldu. Geçtiğimiz Eylül ayında Feyyaz Ö. isimli bir kişi Avusturya istihbaratına Yeşiller partisinden milletvekili seçilen akademisyen Berivan Aslan’a suikast düzenlemesi için MİT’in kendisini görevlendirdiğini ileri sürdü. Viyana Eyaleti Anayasayı Müdafaa ve Terörle Gayret Teşkilatı, Samsun doğumlu, 53 yaşındaki kişinin yanında İtalya numaralı iki cep telefonu ile MİT casusları ile yazışmalarının yer aldığı bir flash bellek bulunduğunu açıkladı.
Berivan Aslan tekraren farklı çevreler tarafından tehdit edilen bir siyasetçi. Lakin aldığı tehditler suikast tezi ile çok daha farklı bir boyut kazandı. Siyasetçi ve akademisyen Berivan Aslan’la yaşadığı süreci, suikast tezinden sonra hususa dair yeni bir gelişme olup olmadığını, Avrupa’daki siyasal İslam’ı ve Türkiye hükümeti ile bağları konuştuk:
Türk istihbaratının size karşı suikast düzenlemek istediği argümanının üzerinden iki ay geçti. Hayatınızda ne üzere değişiklikler oldu?
Yirmi dört saat güvenlik güçleri tarafından korunuyorum. Tek başıma dışarı çıkıp rastgele bir gereksinimimi halledemiyor, bir markete dahi gidemiyorum. Avrupa’nın ortasında günlük ömrüm büsbütün zorlaştı. Geldiğimiz ülkeden tehlike gelmesi ve peşimize tetikçi takılması utanç verici bir durum. Bu sefer de “Niye yurtdışından Türkiye’ye karşı reaksiyon var?” diyorlar, tehlike Türkiye’den geliyorsa alışılmış ki reaksiyon olur.
Tehdit edenler dışarıda rahatça dolaşırken içeride kapanıp kalan siz oldunuz.
Motamot o denli bir durum, demokrasiyi savunduğumuz, haklarımızı savunduğumuz için tehdit ediliyor bunun sonucunda içeriye hapsediliyoruz.
Rastgele bir gelişme var mı?
Yok maalesef, bekliyorum. Zati belgeyi da kapalı tutuyorlar. Öteki taraftan çok güç bir dava zira Türkiye Büyükelçiliği ‘yalan haber’ diyerek soruşturmayı kapatmaya çalışıyor. Kelamda kayıtlarda bu türlü biri yokmuş. Fakat Feyyaz Ö., “Benim ferdi kararım değil, bana bu türlü bir vazife verdiler” diyor.
Adam “Ben bu suikastı gerçekleştirseydim de beni tek başına hareket eden bir sabıkalı olarak göstereceklerdi ve beni harcayacaklardı” diyor. Suikast buyruğunu MİT’in verdiğini söylüyor. Bu türlü bir durumda hukuken prosedür ve duruşma uzuyor. Zira suikast kararını tek bir kişinin değil de resmi bir devletin verdiği argüman ediliyor. Malum suikast buyrukları yasa dışı olduğu için, kâfi kanıt olmadığı için, bu çeşit siyasi davalar biraz daha güç. Sonuçta Avusturya’da daha evvel bu türlü bir durum yaşanmamış, bu birinci olay. Bu birinci hadisenin Türkiye ile temaslı olması daha da utanç verici.
Feyyaz Ö. diğer isimler verdi mi? Verdiyse o isimlerden bir yere varılabiliyor mu?
Verdikleri isimler var ve bu isimler tespit ediliyor. Soruşturma sürdüğü için fazla bilgi veremem. Buyruğu verenler de aptal değiller. Resmi kaynaklara kayıtlı bir isme yasa dışı bir iş aslında yaptırmazlar. Deşifre olmuş, ismi çıkmış şahıslar genelde tetikçi olarak kullanılır, bu böyledir. Türkiye maalesef bir ‘Narcos devleti’ üzere yönetiliyor, mafyaları kirli işleri için kullanılıp ve biz muhalifleri öldürtseler şaşırmayız. Hiçbir inancımız yok, asla yapmazlar dediğimiz her şeyi yaptılar. Zihniyet bu. Ülkeyi getirdikleri durum bu!
Daha evvel de tehditler aldınız. Bu suikast planı bu tehditlerin devamı mı? Avusturya polisi eski tehditlerle ortasında bir temas kurabiliyor mu?
Biraz bağımsız görünüyor. 2014-2015 yıllarında IŞİD’den tehdit almıştım. 2016 yılında Türkiyeli muhalifleri vurmak için Avusturya’ya üç tetikçinin gönderildiğine dair bir haber alındı. Listenin başında bayan olarak bir sen varsın denildi. Ben göz korkutma olduğunu düşünüp mevzuyu kamuoyuna duyurmadım o vakitler. Birebir haber yaklaşık bir 6 ay sonra Hayko Bağdat’a gitti. O gündeme çıktı ben gündeme çıkmadım. Bayan bir siyasetçi olarak gündeme çıkmak kolay değil. Bir taraftan kamuoyunda mağdur olarak görünmek istemiyorsunuz; işin bu boyutu da var. Lakin iş artık bu noktaya varınca, yapacak bir şey kalmadı. Avrupa’da birinci kez bir itirafçı, suikast planları olduğunu ve öbür üç siyasetçiyi de amaç alacaklarına dair bilgi verdi.
Başka üç kişinin kim oldukları muhakkak mi? Onlar da Türkiye asıllı mı?
Onun verdiği isimlerden biri Avusturyalı. Bu isimler de daha çok Erdoğan hükümetini eleştiren isimler.
Avusturya’da Kurz hükümeti son yıllarda Türkiye’yi eleştiriyordu ancak çok büyük bir gerginlik de olmadı. Sizce neden Avusturya siyasetini bu kadar çok maksat almaya çalışıyorlar?
Son yıllarda en net, en keskin yasa tasarıları Avusturya’dan çıktı. Buna yönelik reaksiyon vardı. Tuhaf olan bana bu suikast tehdidi geldiğinde ben milletvekili değil üniversitede akademisyendim. Bu tehditten sonra tekrar vekil seçildim, siyasete döndüm. Bence biraz Avusturya üzerinden Almanya’ya gözdağı vermeye çalışıyorlar. Benim üzere Avrupa’da etkin olan siyasetçilere, gazetecilere, sürgünde olan şahıslara, akademisyenlere de bir bildiriydi. Zira ben bir örgütü temsil etmiyorum, daha geniş bir bölümle örtüşüyorum. Alevi örgütleri, Kürt kesitleri, Türkiye solu, Avusturya solu, bayan ve insan hakları örgütlerinde toplumsallaşmış biriyim. Çok sayıda bölüme hitap ediyorum. Seyahat Parkı direnişinde MHP üzere ırkçı ve neoliberal akımlar hariç oraya katılan tüm kimlikleri temsil ediyorum. Bence benimle biraz o profili rastgele bir örgüt yapısından gelmeyen birini yakalamak istiyorlardı.
Suikast için görevlendirilen Feyyaz Ö.’nün nasıl bir profili var?
Feyyaz Ö. MİT’ten emekli olduğunu söylüyor. Daha evvel ABD Büyükelçiliği çalışanı Metin Topuz davasında yer almış. Verdiği sözden ötürü Metin Topuz yargılanıyor, küçümsenmeyecek bir siyasi dava. Farklı olan Metin Topuz ile bir arada rahip Brunson da o periyot tutuklanıyor. ABD Büyükelçiliği her ikisinin de hür bırakılması için efor gösteriyor. Trump ile Erdoğan ortasında kriz yaşanıyor ve bundan ötürü CIA de bu mevzuyla ilgileniyor. Haberin New York Times’da çıkması da bu olayın ABD tarafından ciddiye alındığı gösteriyor.
Feyyaz Ö. deşifre olmuş. Kendisi de sözünde “Bana karşı ellerinde çok şey var. Ben kendi canımı ve ailemi kurtarmak için bu itirafta bulunuyorum” diyor. Belirli ki şahıs, suikastı gerçekleştirmediğinde kendi ve ailesinin can güvenliğinden korku duyuyor, yoksa kim durduk yere MİT üzere bir teşkilatı bu türlü bir palavrayla karşısına alır. Siyasi davalarda bilinmeyen şahit olarak yer aldığını, boş kâğıda imza attığını ve bu işin bu türlü işlediğini söylüyor. Tek ispat bu bilinmeyen şahidin tabiri oluyor. Fecî bir durum bu, böylelikle binlerce insanın hatasız yere nasıl içeriye alındığı tekrardan tasdikleniyor. Bir AB üye ülkesi için skandal bir durum bu. Adalet ve hukuk devleti Türkiye’de yaşayan halkların da hakkı.
Feyyaz Ö. tutuklandı ne kadar ceza alabilir? Bir de o ceza alsa bile dışarıda size suikast yapabilecek diğer isimlerin olup olmadığı da belirli değil. Bunun netleşme ihtimali var mı?
Soruşturmaya ve bulunan meczuplara bağlı. İtiraf ettiği ve birebir faaliyete geçmediği için cinayete teşebbüsten yargılanamıyor. Şu an soruşturma devam ettiği için ayrıntı bilgi veremem. Güvenlik koşularının devam etme sebebi de bu, ne yazık ki bu kısımları kestiremiyorlar, acı bir durum.
Almanya’da 6 bin MİT elemanının olduğu ileri sürülüyor. Almanya hükümeti AK Parti’yi bir biçimde destekliyor. AB’den yaptırım kararının çıkmasına mani oluyor vs. Almanya Avusturya’da sizin yaşadığınız üzere bir durumdan rastgele bir muhalife yahut siyasetçiye yapılacak bir suikasttan çekiniyor olabilir mi?
Almanya MİT’i de Türkiye’de faaliyette. Bunların kendi ortalarında muahedeleri var. Öteki taraftan devletler boyutunda diplomasi muahedeleri var. Türkiye ve Almanya ortasında diplomasi çok daha kemikleşmiştir. Almanya dış siyasette Türkiye’ye karşı Avusturya kadar yiğit olamıyor. Zira kendisine çok fazla bağımlı hale getirmiş. Her şeyden evvel milyonlarca Türkiye asıllı vatandaş Almanya’da yaşıyor. Kendi içinde huzursuzluktan korkuyor. Çok sayıda Alman vatandaşı hala Türkiye’de tutuklu bulunuyor. Türkiye çok değerli bir NATO ülkesi, coğrafik olarak Türkiye’ye mecbur kalıyor vs. Tabi ki Mülteci Mutabakatı her şeyi çok daha zorlaştırdı. Avrupa siyasetçilerinin birçoğu Erdoğan’ın hesaplanamayan biri olduğunu söylüyor. Bu türlü bir siyasetçiyi kimse karşısına almak istemiyor. Lakin öbür taraftan da elleri kolları bağlı zira gelen her mültecinin buradaki siyasi dengeyi değiştirmesinden korkuyorlar, bu da Avrupa’nın kendini bile bile bu hale getirmesinden kaynaklı. Savaşlarda gözlerini kapatanlar, bugün mültecileri istemiyorlar. Bu ortada da yeni bir alternatifin gelmesinin umudu içerisindeler, lakin bu da sıkıntı üzere görünüyor. Bu nedenle de istenilen tepkisi gösteremiyor biraz daha yönetim etme yoluna gidiyorlar. Türkiye ile dış siyasetin getirildiği nokta bu maalesef! Benim üzere demokrat siyasetçiler evvelden Türkiye’nin AB’ye girmesini birinci savunanlardı, ne yazık ki artık savunacak bir şey kalmadı.
Bu hukuksuzluğun bir yerde size uzanan suikast planından ve muhaliflere gelen tehditlerden buraya kadar geldiğini de görüyoruz.
Tabi ülke içinde kendisine muhalif olanları bitirdi yahut bitirmek üzere; sıra yurt dışında olan muhaliflere, faal olan siyasetçilere geldi. Türkiye’de tutuklamalar olduğunda bir tepki gösterilmesini talep ediyorum. Biri Türkiye’ye gidip tutuklandığında yahut bir gazeteci tutuklandığında hür bırakılması için uğraşıyorum. Hal bu türlü olunca tek tek bütün ülkelerde yahut Avrupa siyasetinde kim göze batıyorsa o şahısları kıskaca sokmak, korkutmak hatta öldürmek bile istiyor. Halbuki tek yaptığım Türkiye’deki demokratları ve adalet mağdurlarını yarı yolda bırakmamak oldu.
Öbür taraftan da bu onların iyice zayıfladığının göstergesi benim için. Türkiye bir Narcos ülkesi haline gelmişse o vakit artık son oyunlarını oynuyor demektir.
Sizin bu yaşadıklarınızdan sonra Sebastian Kurz’la konuşma fırsatınız oldu mu? Bu mevzuyla ilgili ne düşünüyor?
Cumhurbaşkanından, başbakana, bakana kadar herkes haberdar. Bir de son terör olayı da eklenince hepsi telaş içerisinde. Hepsi hem benimle dayanışma içerisinde hem de şok içinde. Bu türlü bir olayın ihtimali bile onları ürkütüyor. İstihbarattaki memurlar bile tabir aldıklarında benden daha fazla şok içindelerdi. “Daha evvel Avusturya’da bu türlü bir olay yaşayan olmadı. Bizim için çok yeni bir olay olduğu için çarçabuk bir tahlil çıkarmak istemiyoruz” diyorlar. Avrupa’daki istihbarat anlayışı ile Türkiye’deki bir değil. Avrupa’daki istihbarat yalnızca bilgi toplar. Türkiye’deki istihbarat mafyavari bir şeye döndü.
2014 yılında buna yasal bir yer de verdi. Yurt dışında operasyon yapabilirsin, bu operasyonlar içinde her türlü şey olabilir. Yasal olarak korkmanıza da gerek yok. Bu bahiste her türlü legalleştirme var. Bu nedenle ‘Narcos devlet’ diyorum.
Viyana’da yapılan IŞİD’in üstlendiği akından sonra neler yaşandı? Ne durumda artık oradaki tansiyon?
Ülke ve siyaset hala yaşadığı şoku atlatamadı. Avusturya tarafsız bir ülkedir. Almanya ve Fransa üzere savaşlara da katılmaz. Bu nedenle de neden bu türlü bir akın yaşadığını da anlayamadı. Avusturya’nın güçlü bir ordusu da yok. Bugün Avusturya’ya bir savaş açılsa kendisini bile savunamaz. Gerçek dürüst bir askeriyesi bile yok; neredeyse İsviçre üzere. Bu nedenle de bize niçin akın olsun ki üzere bir naiflik vardı. Saldırgan yirmi yaşında bir genç, daha evvelden Türkiye’ye kadar gitmiş IŞİD’e katılma tecrübesinde bulunmuş. Sonra Avusturya’ya geri gönderilmiş. İlişkilerinin neredeyse yarısı Türklerden oluşuyor. Ürkütücü olan da burada doğan büyüyen gençlerin IŞİD sempatizanı olmaları. Bunun birkaç boyutu var tabi. Başta buradaki ırkçılık, göçmenlerin aidiyet hissini elinden aldı. Erdoğan siyasetleri buradaki ahenk siyasetlerini yerle bir etti. Buradaki göçmen gençlerin aidiyet hissini aldı. Onlara “Sen ne yaparsan yap burada sen tekrar de ikinci sınıf vatandaşsın. Bırak oraya ilişkin olmayı, senin gerinde güçlü bir adam var” bildirisini verdiler. Burada bilhassa Müslüman göçmenlerin entegre olmayışı AKP’nin de buradaki ırkçıların da işine geldi. IŞİD Müslümanların buraya ahenk sağlamasını istemiyor zira Müslüman düşmanlığı üzerinden var oluyor. Erdoğan kendi çıkarları, güç savaşı için buradaki vatandaşını harcıyor.
Fransa ve Almanya davacıları yasakladı. Hollanda da buna yönelik adımlar atıyor. Lakin birinci yasaklamayı Avusturya yapmış bozkurt işaretini yasaklamıştı. Avusturya’da Ülkücü Hareket’in büsbütün yasaklanmasına dönük bir çalışma var mı?
Avusturya’da şimdi bu türlü bir teşebbüs yok. Avusturya siyaset gündemi korona salgınıyla ve terör hücumsa çok meşgul ve nasıl olsa semboller yasak. 3 bin euro cezası var. Tekrarlanırsa 10 bin euroya kadar cezası olabiliyor. Son dört beş ay içerisinde en az 40 kişi bozkurt işaretinden ötürü yargılandı ve ceza ödedi. Sembol yasası deyip geçiliyor fakat çok tesirli bir yasa diye düşünüyorum. Sonuçta bu ırkçı bir semboldür, bir diğerini benimsememenin sembolüdür. Demokrasi düşmanlığı üzerinden var olan bir zihniyet. Maalesef Almanya’da, Avusturya’da bu sayı çoğalıyor. Gençlerin birçoğu ideal ocakları üzerinden radikalleşiyor ve şiddet eğilimli oluyorlar. Bu da yalnızca bir entegrasyon sorunu değil tıpkı vakitte bir demokrasi sıkıntısına dönüşüyor.
Yasaklamaları nasıl değerlendiriyorsunuz? Yasaklar daha da radikalleşmeyi beraberinde getirir mi?
Elbette yasaklar belirli bir radikalleşmeyi beraberinde getirir. Avusturya bu nedenle sembol yasağını tercih etti, sonuçta Hitler selamı da yasak. Sembol yasağı bir şuurla getirildi. ‘İnsan onuruna karşıt bir sembol bundan ötürü da yapılmasını ve yaygınlaşmasını istemiyoruz’ denildi. Makul dernekleri, spor kulüplerini kapatmak bir tahlil olmayacaktır. Onu kapatırsın bir oburu açılır. Bu nedenle birçok alanda bilinçlendirme çalışması yapmak lazım. Bozkurt ne manaya geliyor, neyi savunuyorlar yahut siyasi İslam’ın ne tıp faaliyetleri olduğunu, neyi amaçladığını anlatmak lazım. Bu bilinçlendirme Avrupa’da maalesef çok geç başladı. Buna ayrılan bütçe de çok azdı. Yalnızca okullarda değil, toplumsal alanlarda da bu çalışmaların yapılması lazım. Gençlere yönelik çalışmaların yapılması, demokrasi derslerinin verilmesi gerekiyor. Önemli olan onların tezlerini çürütmek: Milliyetçiliğin, ırkçılığın, bayana karşı şiddetin, Yahudi, Ermeni düşmanlığının çok makûs bir şey olduğunu anlatmak gerekiyor. Uzun vadeli ancak daha tesirli bir prosedür olacaktır. Bir öteki eksiklik de AB’de yurt dışından gelen paralara, siyasi akımlara karşı net bir tutum gösterilmiyor. Bu yalnızca Türkiye için değil, Suudi Arabistan ve Katar içinde bu türlü.
AB buna karşı tedbir almak için ne yapmalı ya da ne yapabilir?
AB seviyesinde memleketler arası tesirli diplomasi yürütmek zorunda. Mesela Bosna IŞİD yuvası haline geldi. Buraya paranın Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye’den geldiği biliniyor. Lakin bu ülkelerle hiçbir hesaplaşma yapılmıyor. Bosna üzere ülkelere AB yatırım yapmadı. Suudi Arabistan, Türkiye, Katar üzere devletler artık Avrupa’da görünür güçlü bir Müslüman kitlesi istiyorlar. Mesela birinci burka yasağı geldiğinde Suudiler ortaya çıkıp sizin cezalarınızı biz öderiz diye ortaya çıktılar.
İslam ideolojisi para ile Avrupa’ya sızıyor. Siyasi İslam üzerinden bir çeşit fetih yapmaya çalışıyorlar diyebilir miyiz?
Natürel ki, hesap stratejik olarak budur. Burada on-on beş yıl içerisinde yetişmiş olmuş güçlü bir Müslüman kitle inşa edilmek isteniyor. Bunu yeniden inşa etsinler ancak biraz daha çağdaş bir İslam ile yapabilirler. Bunu yapmıyorlar zira makul siyasi akımlar bu insanları muhakkak siyasi emelleri için kullanmak istiyor. Güçlenen bu akımlar bütün Müslümanları temsil etmeye çalışmak istiyor. IŞİD de bunu yaptı. Kendisini dünya çapındaki bütün Müslümanların temsilcisi olarak deklere etti. Bunu çeşitli Müslüman devletler de yapmaya çalışıyor. Erdoğan akımı Erdoğan’ın siyasetleri Avrupa’da görünür olsun diye bunu yapıyor. Kendi çıkarı için Avrupa’daki vatandaşlarına oy kullanma hakkı verdi. Buradaki kitleyi gerisine alarak baskı siyasetini hayata geçiriyor. Müslüman kitlenin güçlenmesi Suudi Arabistan ve Katar’ın da işine geliyor. Siyasi aktörler çıkarları uğruna bunu empoze etmeye çalışıyorlar.
Almanya siyasetinde Sol Parti haricinde tüm partilerin bir biçimde ülkücü yahut Ak Parti’ye yakın isimlerle teması olmuş. Onlara bilerek yahut bilmeyerek politik arenada da yer açmışlar. Avusturya’da da buna misal bir durum var mı?
Avusturya’da da vardı. Toplumsal Demokratlar içerisinde bilhassa çok var. Toplumsal Demokratların birçoğu AKP’liler ve milliyetçiler tarafından seçildi, kendi adaylarını buralardan koydular diye daha yeni bir haber yayınlandı. Bu hususta gereğince net değiller. Seçimden evvel Erdoğan’ı eleştiriyorlardı. Seçimlere birkaç ay kala bu derneklere ve mescitlere yardımlar verilmeye başlandı. Yeşiller içerisinde de olmadı diyemem lakin ben geldiğimden beri daha azaldı. Benden ötürü Yeşiller’in içerisinde ne bir AKP’li ne de bir milliyetçi fonksiyoner var. Maalesef birçok Türk siyasetçi, Avrupalıdan oy alma ihtimalim düşük diye ister mahallî siyasetçi olsun ister mecliste milletvekili olsun mescitlerden çıkıp solcu derneklerine giriyorlardı, oradan çıkıp Alevi derneklerine gidiyorlardı. HDP mitinglerinde HDP bayrakları sallayıp oradan ülkücü ocaklarına giriyorlardı.
Ben her kesitten oy alayım diye bunu yapmadım, tahminen onlar kadar daha geniş seçmen kitlesine ulaşmadım lakin olsun. Her şey meslek ve koltuk sevdası değil, duruşu olmalı bir siyasetçinin. Duruşu olan siyasetçinin hem sevenleri hem sevmeyenleri olur, duruşu olmayanların PKK’den MHP’ye ahbapları olur.
Ben en baştan beri solcu, feminist, insan hakları savunucusu olduğumu tabir ettim. Hiçbir ülkücü, AKP dernek ve kurumlarına gidip oy istemedim. Diyanet mescidine gittiğim oldu, o da Nazi’ler tarafından atağa uğradıkları için, dayanışmadan ötürü gittim. Her ne kadar beni kendilerince gaye haline getirseler bile, atağa uğradıklarında onları Nazilere ya da Avrupalı ırkçılara karşı yeniden benim üzere siyasetçiler savunuyor. Bunu karşılığında teşekkür beklemiyoruz esasen. Bize şiddet uygulamasınlar ve ziyan vermesinler kâfi.
Gazete Duvar