UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Ortamı olarak nokta alan Bergama’da yürütülen kazılar, yeni tarihi buluntuları gün ışığına çıkarıyor. Pergamon olarak isimlendirilen antik kentte hükümdarların, kumandanların yaşadığı “Yukarı Şehir” ile halk için daha yalın bir anlayışla gelişen mimari sisteme sahip “Aşağı Şehir” tarihi de yeni buluntulara nazaran şekilleniyor.
Aşağı Şehir’de son kazılarda, M.Ö. 6-7. yüzyıla tarihlenen ve “aryballos” olarak isimlendirilen parfüm yağı şişesi ile “fibula” olarak bilinen tıpkı periyoda ilişkin elbise iğnesi bulundu.
Roma devrine ilişkin buluntularla öne çıkan Aşağı Şehir’de bu ürünlerin bulunması kesimde bilinenden çok daha evvel medeniyetlerin kurulduğunu ortaya koydu.
“Aşağı Şehir” tarihinin de kral sarayları, arsenaller ve büyük tapınakların görkemli konut sahibi Yukarı Kent üzere Arkaik Periyoda uzandığı anlaşıldı.
DÜNYAYA DUYURULACAK
Bergama Müzesi Yöneticisi Nilgün Ustura, ortamda kazı, sondaj ve kurtarma çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Aşağı Kent olarak tanımlanan imara açılmış arkeolojik SİT yerinde müracaatlar doğrultusunda kazılara devam ettiklerini aktaran Ustura, “Yoğun bir seri geçiriyoruz. Buradaki çalışmalarımız aylık değil, yıl uzunluğu devam ediyor. Bu süreçte ele geçen buluntular Pergamon Antik Kenti açısından değerli ekler ortaya koyuyor” dedi.
Uzun yıllardır süren kazıların Aşağı Şehir’deki nekropol sonlarının ortaya konması açısından kıymet taşıdığını söz eden Ustura, ortamda Helenistik ve Roma tabakalarının haricinde daha erken bir yerleşimin izlerine rastlandığını söz etit.
Ustura, kazı çalışmalarıyla birlikte kentin yayılım sahasını belirlemeye çalıştıklarını da söz ederek, şöyle konuştu:
“Helenistik ve Roma periyotlarından erken buluntulara rastlamak mümkün oldu. Aşağı Şehir’de Arkaik buluntulara rastladık. Bu da kent tarihi açısından bizim için çok kıymetli datadır. Arkaik materyaller Aşağı Şehir’de ele geçirildi. Kazı yeri buluntularla farklı mahallerde genişleyebilir. Bir kent tarihinin kültür katmanlarının devir karşılığı bizim için çok değerli. Arkaik Devir buluntularına Yukarı Şehir’de hudutlu da olsa rastlamıştık. Aşağı Şehir’de devrin birinci örneklerini bulmak çok değerli. Yapıtlarımız koruma altına alınıyor. ”
Ustura, kompetan ekiple birlikte Ertuğrul Mahallesi’nde yapılan kazılarla ilgili milletlerarası yayın çalışmalarına tartı vereceklerini aktardı.
MÜZEDE SERGİLENİYOR
Yerde bulunan eserler kayda alındıktan sonra Bergama Müzesi’nde sergileniyor.
Müzenin arkeolojik eser salonunda, teşhir edilen yapıtların büyük çoğunluğunu Akropol, Asklepion, Kızıl Avlu (Bazilika), Musalla Mezarlığı ortamında yapılan kazılardan bulunan eserler oluşturuyor.
Bergama’nın yakın etrafındaki Pitane, Myrina, Gryneion antik kentleri ve son yıllarda Kestel ve Yortanlı Barajı göl ortamında yapılan kazılar ile Müze Müdüriyetinin kent içinde Ertuğrul, Turabey ve İnkılap mahallelerinde yapılan sondaj ve kurtarma kazılarında ortaya çıkarılan eserler de sergileniyor.
Müzede sergilenen eserler arasında Tunç Çağı’na ilişkin Yortanlı kapları, gaga ağızlı kaplar, Antik Pergamon’a mahsus mahallî üretimler, sikkeler, kandiller, heykeller, lahit örnekleri bulunuyor.
(Efsun Erbalaban Yılmaz-İZMİR-AA)
Gazete Duvar
