Şırnak’ın Cizre ilçesinde 14 Aralık 2015 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağı devrinde üçüncü bodrumda ölenlere ait Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yapılan ihtiyati önlem kararının reddedilme münasebeti açıklandı. AYM kararında, “Geçerli mazeret olmadan eksik dokümanların vaktinde tamamlanmaması” münasebet olarak gösterildi.
Müracaatçıların avukatı İHD Eş Genel Lideri Öztürk Türkdoğan ise AYM’nin eksik evrak talebini 6 ay içerisinde iletmesi gerekirken 1 yıl 9 ay sonra bu talebi ilettiğini, ek mühlet ise verilmediğini belirtti. Türkdoğan karar nedeniyle hiç kimse için hak kaybı olmadığını söyleyerek, “Cizre bodrumlarında katledilen sivillerin yakınlarının ve hak savunucularının adalet talebi inatla ve ısrarla sürdürülmektedir. Ömrünü yitirenlerin yakınları bakımından rastgele bir hak kaybı olmamıştır” dedi.
Cizre’nin Cudi mahallesindeki çatışmalarda üçüncü bodrumda yaşanan ölümlerle ilgili yapılan müracaatta Ahmet Tunç, Arjin Edin, Berivan Edin, Güler Yerbasan, Kemal Koç, Mehmet Akyol, Mehmet Siraç Özgül, Muhammed Ali Edin, Nermiye İverendi, Recep Demir, Sahip Baran Edin, Sait Bilgiç, Selim Özkul, Süleyman Edin, Süleyman Turgut ve Zekiye Edin evrakta müracaatçı olarak yer alıyordu.
AYM, ret münasebetinde, “Başvurunun geçerli mazeret olmaksızın eksikliğin müddetinde tamamlanmaması nedeniyle reddine…” tabirlerini kullandı. AYM kararında müracaatçıların açık kimlik ve adresi bilgileri müracaat formunda belirtilmediği, müracaatçı yakınları tarafından başvuruyu yapan avukatlara verilen vekaletnamelerin evrakta bulunmadığı, müracaat formunda ihlal edildiği ileri sürülen hakların gerekçesiyle birlikte öz olarak açıklanmadığı, ferdi müracaat yapıldıktan sonra müracaatla ilgili şartlarda değişiklik meydana gelip gelmediği tarafında bilgi verilmediği, ihlalin desteklerine ait evrakın asılları yahut onaylı suretlerinin müracaat formuna eklenmediği belirtildi.
Yüksek mahkeme, Türkdoğan’a, eksik bildirim yazısının bildirisinden itibaren 15+30 gün içinde mazeret olmaksızın giderilmemesi halinde müracaatın reddedileceği istikametinde karar verileceğinin bildirildiğini aktardı.
TÜRKDOĞAN: AYM İÇ TÜZÜĞE ALIŞILMAMIŞ OLARAK EKSİK BİLDİRİM MEKTUBU GÖNDERDİ
Müracaatçıların avukatı Türkdoğan ise bu ret münasebetleri için şunları söyledi: “Derya Koç’un babası Kemal Koç, Abdullah Özgül’ün babası Mehmet Siraç Özgül, Meryem Akyol’un babası Mehmet Akyol, İbrahim İverendi’nin annesi Nermiye İverendi, Lokman Bilgiç’in babası Sait Bilgiç, Sitar Özkül’ün babası Selim Özkül, Fatma Demir’in ağabeyi Recep Demir, Abdülselam Turgut’un ağabeyi Süleyman Turgut, Sahip Edin’in annesi Zekiye Edin, eşi Berivan Edin, çocukları Muhammet Ali Edin, Arjin Edin, Süleyman Edin ve Sahip Baran Edin, Orhan Tunç’un babası Ahmet Tunç ve nikahsız eşi Güler Yerbasan ismine adabına uygun olarak çıkarılmış vekaletnameler ve kimlik fotokopileri hazırlanmıştır. Öbür hayatını yitiren şahısların ailelerine ulaşılamamıştır. Toplam 10 kişi üzerinden müracaat sürdürülmüştür.”
Bu müracaatın üzerinden 1 yıl 9 ay geçtikten sonra Anayasa Mahkemesi Kısımlar Raportörlüğü’nün kendilerine bir mektup göndererek, ‘eksikliğin giderilmesi’ bildiriminde bulunduğunu ve eksikliklerin 15 gün içerisinde tamamlanmasını istediğini belirten Türkdoğan şöyle devam etti: “Bu mektubu 13.11.2017 tarihinde teslim aldık. Yazıyı alır almaz ek müddet talep ettik. Talebimize 15 günlük mühlet dolduktan sonra, 01.12.2017 tarihinde olumlu karşılık verildi. Biz de bu tarihi temel alarak 30 gün içinde istenilen evrakları teslim ettik. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğün 73. unsurunda önlem taleplerinin öncelikle görüşüleceği ve önlem ile ilgili kararın verilmesi ile birlikte en geç 6 ay içinde temel kararın verilmesi gerektiği belirtilmektedir. Anayasa Mahkemesi kendi İçtüzüğüne ters olarak müracaatımızdan 1 yıl 9 ay sonra müracaatçılara eksiklik bildirimi mektubu göndermiştir.”
‘BİREYSEL MÜRACAATLAR DEVAM EDİYOR’
AYM’nin bugünkü kararının Derya Koç ve arkadaşları yaşıyorken yapılan ihtiyati önlem talebi ile ilgili müracaat olduğunu belirten Türkdoğan son olarak şunları söyledi: “Yaşamlarını yitirdikten sonra Savcılık ve Hakimlik süreçleri tamamlanınca AYM’ye aileleri ismine başka ayrı müracaatları yaptık ve üstte belirttiğimiz üzere bu müracaatlar hala devam etmektedir. Ayrıyeten Cizre 1. ve 2. bina bodrumları ile ilgili ihtiyati önlem hedefli yapılan toplu müracaatlar ile ilgili olarak AYM şimdi bir karar vermeyip bu müracaatlardan birisini ayırmıştır. Buradan da ne çıkacağını beklemekteyiz. Lakin tekrar belirtmek gerekir ki, hayatını yitiren her bir müracaatçı için Şırnak Sulh Ceza Hakimliği kararından sonra AYM başvurusu yapıldığı için bu üzere adabı kararların temel bakımından ciddiye alınmaması gerektiğini, lakin 5 yıl sonra tesirli hukuk yolu olmadığı, içtüzüğe karşıt olarak yordamı eksiklik talep edildiği, ek müddet bildiriminden itibaren 30 gün içinde evraklar teslim edildiği halde bu yokmuş üzere davranılması üzere konularda bu kararı AİHM’e taşıyacağımızı da belirtmek isterim. Sonuç olarak Cizre bodrumlarında katledilen sivillerin yakınlarının ve hak savunucularının adalet talebi inatla ve ısrarla sürdürülmektedir. Ömrünü yitirenlerin yakınları bakımından rastgele bir hak kaybı oluşmamıştır. Zira ferdi müracaatlar devam etmekte.”
NE OLMUŞTU?
Cizre’de 2015’te ilan edilen ve 79 gün süren sokağa çıkma yasakları periyodunda çıkan çatışmalarda şimdi resmi olarak kaç kişinin vefat ettiği bilinmiyor. Kamuoyunda ‘vahşet bodrumları’ olarak anılan, üç bodrum katında 100’ün üzerinde kişinin hayatını kaybettiği argüman ediliyor. Cizre Halk Meclisi Eşbaşkanı Mehmet Tunç ve kardeşi Orhan Tunç da bu bodrum katlarında vefat etti. AİHM çatışmalar sürerken ilçede yaşananlarla ilgili önlem kararları verdi.
Yaşanan sivil vefatları o devir dünya kamuoyunda da geniş yer aldı. Devrin Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Raad al-Hussein, Türkiye’ye, güvenlik güçlerinin uyguladığı sav edilen insan hakları ihlallerinin incelenmesi için bağımsız soruşturmacılara müsaade vermesi davetinde bulundu. Hussein, “Türkiye’nin güneydoğusundaki güvenlik operasyonları sırasında silahsız sivillerin askeri araçlardaki keskin nişancılarca vurulduğuna dair raporlar ulaştığını” söyleyerek, Cizre’de bodrumlarda mahsur kalan 100’den fazla insanın yakılarak öldürüldüğüne dair savların da araştırılmasını istemişti.
Gazete Duvar
