Cihan Başakçıoğlu
AYDIN – 1 Eylül itibariyle balık avı yasağının kalkması ile birlikte Türkiye’de birçok noktada balıkçılar denizlerin yolunu tutmaya başladı. Aydın’ın turistik özellikleri ve doğal hoşlukları ile öne çıkan Didim ilçesinde de balıkçılar 1 Eylül itibariyle avcılığa başladı lakin geçtiğimiz yıllara göre bu yıl avlanan canlı tiplerine deniz patlıcanı da eklendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Su İşleri Genel Müdürlüğü 28 Eylül itibariyle Aydın’ın Didim ilçesinde deniz patlıcanı avının özgür olacağını açıkladı. Maddi pahası yüksek olan ve kaçak avcılığının sık sık gündeme geldiği deniz patlıcanı, deniz ekosistemi için önemli değer taşırken, Didim halkı ve etraf aksiyoncuları ise duruma yansılı.
DENİZDEKİ ‘PATLICAN’ KARADAKİ TRAKTÖRE BEDEL…
Derisidikenliler familyasına mensup omurgasız bir canlı çeşidi olan deniz patlıcanı, bilhassa Çin mutfağında kullanılıyor. Yemeklerde kullanımının yanı sıra ilaç ve kozmetik endüstrisinde de kullanılan deniz patlıcanına halk ortasında deniz hıyarı da deniliyor. Çin tıbbında yorgunluğa, iktidarsızlığa ve eklem ağrılarına iyi geldiği argüman edilen deniz patlıcanı, Türkiye’de ekseriyetle tüketilmezken bilhassa Uzakdoğu ülkelerinde istek görüyor. Uzunlukları ekseriyetle 5-25 cm ortasında değişen deniz patlıcanlarının ağız etrafında ortalama 20-30 duyu ve avlanmaya yarayan dokunaçlar bulunuyor.
Dokuz yüze yakın farklı çeşidi olduğu bilinen bu canlının denizlerdeki misyonu kıymetli. Deniz tabanına çökelmiş organik artıkları temizleyen, bunu yaparken de sedimenti havalandıran deniz patlıcanı, karada bel küreği ve traktörle efor harcanarak yapılan işi denizlerde tek başına üstleniyor. Bilimsel araştırmalara nazaran deniz patlıcanlarının yılda yaklaşık yüz elli ton kumu filtrelediği de biliniyor.
DOLAR ÜZERİNDEN SATIŞI YAPILAN BİR DAL HALİNDE
Bir periyot devlet tarafından denetimli bir formda toplanıp yetiştirilen deniz patlıcanlarının tekil bireyler tarafından toplanması ve avlanması yasakken, Uzak Doğu’dan gelen talepler doğrultusunda dolar üzerinden yüksek satış fiyatı nedeniyle birçok kişi kaçak avcılığa yöneliyor. Bu şahıslar yakalandıklarında çeşitli ölçüde para cezaları uygulanırken, kesim haline gelen bu durum denizlerin ekosistemini çökertiyor.
400’E YAKIN TEKNE GELECEĞİ ARGÜMAN EDİLİYOR
Mahallî kaynaklar tarafından yasağın kalkacağı 28 Eylül tarihi itibariyle dört yüze yakın ruhsatlı teknenin Didim’e geleceği sav ediliyor. Yıllardır birebir bölgede kaçak avcılığın denizde yarattığı tahribat tartışılırken, gelen teknelerin tıpkı vakitte denizaltı ömrünü katledeceği ve denizlerin kirlenmesine sebebiyet vererek, insan sıhhatini tehdit edeceği de belirtiliyor.
‘BİR CANLININ MADDİ PAHASI DEĞİL, EKOLOJİK KIYMETI TEMEL ALINMALIDIR’
Deniz patlıcanı avının hür bırakılmasıyla ilgili konuşan Doğal ve Kültürel Ömür Teşebbüsü Sözcüsü Ahmet Tuncay Karaçorlu, hiçbir canlının ticari yarara bahis olmaması gerektiğini vurgulayarak, av yasağının kaldırılmasının haksız ve yanlış bir uygulama olduğunu söyledi.
Karaçorlu, “Tıpkı beşerler üzere hiçbir canlı ticarete ve ondan sağlanan kirli yarara mevzu olmamalıdır. Bu nedenle deniz patlıcanı üzerindeki av yasağının kaldırılması bir öbür yanlış ve haksız uygulamadır. Birebir vakitte denizlerimizde, deniz toprağında tarama yoluyla kumunu havalandıran bir özelliğe de sahip olmasından ötürü bu canlı deniz ekosistemine de, denizdeki ekolojik döngüye de diğer bir yararda bulunmaktadır. Denizlerin çöpçüsü ismiyle da anılan bu canlı sularımızın kirliliğinin temizlenmesi açısından da kıymet atfetmektedir. Denizlerimiz açısından muhakkak korunmalıdır. Bir canlının besin pahası, maddi pahası değil, ekolojik bedeli temel olmalıdır. Yapılan her uygulamada, alınan her kararda bu gözetilmelidir. Bu nedenle Bakanlığın bu yeni uygulaması haksız ve yanlış bir uygulamadır”dedi.
DİDİM TURİZM DERNEĞİ DE REAKSIYONLU: GİRİŞİMLERİMİZİ BAŞLATTIK
Öte yandan geçtiğimiz günlerde Didim Turizm Derneği Lideri Mustafa Şentürk de açıklamalarda bulunarak, yasağın kaldırılmasına reaksiyon göstermişti. Deniz patlıcanının Türkiye’de tüketilen bir canlı olmadığına dikkat çeken Şentürk, “Patlıcan, Türkiye tüketilen bir canlı değil Uzakdoğu’ya ihracatı yapılıyor. Deniz patlıcanının en kıymetli özelliği ise deniz kirliliğini önlemesidir. Deniz patlıcanı yılda 150 ton deniz kumunu temizliyor. Ekosistemi ve denizi en iyi temizleyen deniz patlıcanlarıdır. Didim’den deniz patlıcanı toplanması Didim turizmine vurulabilecek en büyük darbelerin başında geliyor. Öncelikle Aydın milletvekilleri, Valilik, lokal idareler ve bulunan bütün sivil toplum örgütleriyle birlikte Su İşleri Genel Müdürlüğüne irtibata geçip 28 Eylül’de başlaması planlanan deniz patlıcanı avcılığının engellenmesi gerekiyor. Didim Turizm Derneği olarak girişimlerimizi başlattık” sözlerini kullanmıştı.
Gazete Duvar
