Elif Sarı Genç
PORTLAND – George Floyd’un öldürülmesinin akabinde ABD genelinde ırksal adalet ve polis ıslahatı talebi ile başlayan protestoların Portland ayağı iki ayı aşkın müddettir devam ediyor. Lakin Lider Donald Trump’ın federal kolluk kuvvetleirni kente göndermesi ve federal birliklerin şiddettin dozunu artırması sonrasında aksiyonlar, hem iştirakçilerin sayısı hem protestoların içeriği bakımından yeni bir boyut kazandı. Irksal ve toplumsal adalet taleplerinin yanı sıra Trump’ın otoriter eğilimleri de protestocuların maksadı haline geldi.
Federal kuvvetlerin Portland’daki varlığı, hareketlere dayanak verenler ve lokal yetkililer tarafından Trump’ın başkanlık gücünü berbata kullanması, otoriter eğilimlerinin yeni bir dışa vurumu ve kasımdaki başkanlık seçimlerine yönelik stratejik bir atak olarak algılanıyor. Aksiyoncular neden sokakta olduklarını ve Portland’daki son gelişmelerle ilgili izlenimlerini anlattı…
‘FEDERALLERE REAKSIYON OLARAK GERİ DÖNDÜM’
30 yaşındaki Stephanie, federal güçlerin eyalete gönderilmesine yansılı: “İlk günden beri protestolara ağır olarak katılıyordum lakin hareketlerin yavaşlamasıyla kamp yapmak için Portland’dan ayrılmıştım. İnternete erişimim olduğunda e-postalarıma baktım ve federallerin kentime geldiğini, arkadaşlarımın biber gazına boğulduğunu gördüm. Portland’a geri dönüp ‘Yeniden protestolara katılmalıyım ve arkadaşlarımla olmalıyım’ dedim.”
‘OLAYLARI KIZIŞTIRIYORLAR’
“Burada durumun daha da kızışacağını düşünüyorum” diyen Stephanie, “Şu binaya bak! Burada her vakit bir duvar vardı. Bugün bu pencereleri eklediler, bunların sniper penceresi olduğunu düşünüyoruz. Bunlar çok çılgınca adımlar, bence federaller çılgınca bir şeyler yapmak üzereler. Ne olacağını bilmiyorum ancak bence federaller buradan gitmeden işler daha da kızışacak, zira vali ve halk tarafından burayı terk etmeleri söylenmesine karşın gitmediler. Bilakis vakaları kızıştırmaya devam ediyorlar” sözlerini kullandı.
‘ANNEM 50 YAŞINDA BIRINCI KERE SOKAĞA ÇIKTI’
Stephanie, son günlerde yaşanan gelişmelerin hareketlere toplumsal dayanağı genişlettiğini de anlatıyor: “Şimdi anneler ve babalar da hareketlere katılıyorlar ve bence bu eksiksiz bir gelişme. Her kuşaktan insan katılıyor hareketlere anneanneler, babaanneler, dedeler… Hepimiz barışçıl bir biçimde protesto ediyoruz ancak yeniden de biber gazına maruz kalıyoruz. Tekrar de olağanda asla protestolara katılmayacak pek çok kişi hareketlere geliyor. Benim annem de buna dahil. Annem 50 yaşında hayatında birinci kere George Floyd için sokağa çıktı, yürüyüşe katıldı, hatta bugün gelip eylemcilere yemek ve su getirdi. Her gün daha çok insan buradaki aksiyonlardan ilham alarak bize katılıyor ve protestolar büyüyor.”
‘AMERİKAN DÜŞÜ BİR EFSANE’
27 yaşındaki Isha ise “Siyah bir erkek olduğum için buradayım” diyor ve ülkedeki sistematik ırkçılığı eleştiriyor: “Amerika’nın dışındakilerin bizim öykümüzü hakikat olarak duyması ve anlaması benim için çok değerli. Zira Amerikan Düşü denen bir efsane var. Avrupalılar, Meksikalılar buraya Amerikan düşü için geliyorlar lakin biz o rüyayı yaşamıyoruz. Bizler o duştan büsbütün dışlandık. Ben artık otomobil sürerken bir polis arabası gördüğümde ‘Acaba takip edilecek miyim?’ diye daima dikiz aynamı denetim etmek istemiyorum. Meskenden çıkarken bir daha meskene dönebilecek miyim diye düşünmek istemiyorum. Ben eşitlik istiyorum. Hiç suçlanmayalım, mahpusa girmeyelim demiyorum. Fakat bir beyaz birebir kabahat için ne ceza alıyorsa ben de o cezayı almak istiyorum.”
‘BEYAZLAR MAKİNELİ TÜFEKLE GEZİYOR, BİZ GEÇERSIZ BANKNOT YÜZÜNDEN ÖLÜYORUZ’
Isha, Floyd’un öldürülmesiyle sonuçlanan ihbarın 20 dolarlık bir uydurma banknot yüzünden yapıldığını hatırlatıyor: “Bu ülkede beyazlar makineli tüfekle etrafta dolaşırken, biz geçersiz 20 dolarlık banknot yüzünden ölüyoruz. Siyah Amerikalılar yüzyıllardır bu gerilimle yaşıyor. Bu o denli bir şey ki, jenerasyondan jenerasyona aktarılıyor ve bizim sıhhatimizi bozuyor. Ayrımcılığın gerilimi yüzünden bu kadar hasta siyah Amerikalı var. Artık bu gerilimle yaşamak istemiyorum ben, o yüzden buradayım ve değişim istiyorum.”
‘GERÇEK BİR TOPLUMSAL DEĞİŞİM OLMADAN ÇEKİLMEYECEĞİZ’
29 yaşındaki Andrew da, Trump’ın kente federal güçleri yollamasının tansiyonu tırmandırdığı görüşünde: “Son birkaç akşamdır daima sokaktaydım. Federaller buraya geldikten sonra aksiyonlar yine kalabalıklaşmaya başladı. Uzunca bir mühlet de sokaklarda olacağız üzere görünüyor zira federaller Portland polisine kıyasla çok daha fazla şiddet kullanıyor. Biz de geri çekilmeyi düşünmüyoruz. O yüzden bence burada kan dökülmeden yahut federaller birini öldürmeden bu iş bitmeyecek. Zira lakin o vakit buradan çekip gidecekler. Biz de gerçek bir toplumsal değişim ve polis ıslahatı olmadan geri çekilmeyeceğiz. Buradayız. Her şeyden evvel federallerin Portland’ı terk etmesi gerekiyor.”
‘TRUMP SEÇİLİRSE HAREKETLER BÜYÜYECEK’
“Bu kentte ırksal adalet ve eşitlik için yapılması gereken çok şey var. Kimi aralar kat ettik lakin yolumuz çok uzun” diyen Andrew, protestolarda lisana getirilen talepler hakkında da şu yorumu yapıyor: “Ben polis teşkilatlarının büsbütün kapatılması talebini gerçekçi bulmuyorum. Konutuma hırsız girdiğinde kimi arayacağım? Buna tahlil bulmadan polis teşkilatını büsbütün ortadan kaldırmak bence mümkün değil. Ancak çok önemli bir polis ıslahatına muhtaçlığı var. Polisin siyahlara yönelik şiddeti bitmek zorunda. Aksi halde burayı terk etmeyeceğiz ve aksiyonlar artarak devam edecek. Hatta şayet kasımda Trump yine lider seçilirse hareketler daha da büyüyecektir.”
‘PATRON BENİM TAVRININ SONU UYGUN DEĞİL’
Andrew, “Trump federalleri buraya göndererek bize otoritesini göstermeye çalışıyor. Bize “Patron benim” diyor. Lakin bu tavrın sonu iyi değil. Bu türlü giderse federaller kan dökülüp Portland’dan gitmek zorunda kalmadan biz de buradan ayrılmayacağız” yorumu yapıyor.
‘TORUNUMA ÖZGÜR BİR ÜLKE BIRAKMAK İSTİYORUM’
52 yaşındaki Jennifer ise aksiyonlara katılma münasebetinde net: ““Bu ülkenin diktatörlük olduğunu göreceğime ölmeyi tercih ederim. Ben bir babaanneyim. İki yaşında bir torunum var. O benim hayatımın aşkı. Ona özgür bir ülke bırakmak istiyorum.”
‘SOSYAL MEDYADA TEK YAPTIĞIMIZ KONUŞMAK OLDU’
Jennifer, toplumsal medyada üyesi olduğu direniş kümelerinden sonuç alamayınca protestolara katılmak için Seattle’dan Portland’a geldiğini söylüyor: “Şimdiye kadar pek çok toplumsal medya direniş kümesine katıldım fakat tüm yaptığımız yalnızca konuşmak ve hengame etmek oldu ve hiçbir şey değişmedi. Bu hafta meskende oturup haberlerde olup bitenleri izlerken “Ben ne yapıyorum?” dedim. Zira bu ülkenin diktatörlük olduğunu göreceğime ölmeyi tercih ederim. Ben bir babaanneyim. İki yaşında bir torunum var. O benim hayatımın aşkı. Ona özgür bir ülke bırakmak istiyorum.”
‘TRUMP YARGILANMAKTAN KURTULMAK İÇİN SEÇİLMEK ZORUNDA’
Lider Trump’ın korona virüsü salgını üzerindeki daikkatleri dağıtmak için Portland’a federal güçleri gönderdiğini söyleyen Jennifer, “Artık kimse ölen insanların sayısından bahsetmiyor. O yüzden burada yaşananlar yalnızca dikkatleri dağıtmak ve Trump destekçilerine gösteri yapmak için. Trump yargılanmaktan kurtulmak için yine seçilmek zorunda olduğunu biliyor” diyor.
‘DÜNYA BİZİM BU BEŞERLER OLMADIĞIMIZI BİLMEK ZORUNDA’
Jennifer, “Bu protestolar lakin kasım seçimleri ile son bulabilir. Biz bitirelim desek bile Trump bitsin istemiyor ki! Bak, başımıza çok makus şeyler gelebilir! Trump şimdiden seçim sonuçlarını kabul etmemekten bahsediyor. Muhafazakâr parti seçimleri kazanmak için her şeyi yapacak. O yüzden burada kaos yaratmak işlerine geliyor. Lakin ben ve benim gibiler, burada sokakta olanlar, biz olup biteni görüyoruz. Ve her vakit söylediğim üzere bizler onlardan daha fazlayız. 2018 seçimlerinde oy kullanmayanlar bu sefer gidip oy kullanacak. Dünya bizim bu beşerler olmadığımızı bilmek zorunda. Hepimiz şoktayız. Bence bu sefer hepimiz bu ülkede ne kadar çok insanın ırkçı olduğunu, ne kadar çok nefretin olduğunu gördük ve şoka girdik.”
‘YILLARDIR UYUYORMUŞUM’
Siyahların Hayatı Pahalıdır hareketinin aksiyonlarına birinci defa katıldığını anlatan 37 yaşındaki Doug da, ülkede siyahları amaç alan sistemsel polis şiddetine yansılı. Doug, bugünkü protestoların geçmiştekilere nazaran çok daha yaygın ve geniş iştirakli olduğuna dikkat çekiyor: “Bunun bir nedeni korona virüsünden dolayı hayatın yavaşlamış olması olabilir. Zira benim için o denli oldu. Hayatım yavaşladığı için böylesine dehşetli bir adaletsizliği daha iyi idrak edebilme ve üzerinde daha fazla düşünme bahtım oldu. Bu olanları görmezden gelmek imkânsız. Protestolar yıllardır oluyordu. Fakat ben birinci kere bu sefer katılıyorum. Neden? Zira yıllardır uyuyormuşum. Sıkıntılar oradaydı lakin ben şahsî olarak Portland polisinin vahşice protestoculara saldırdığını görene kadar durumu idrak edememişim. Bu protestolar beni çok değiştirdi. Beyaz bir erkek olarak polisin bizi korumak için, hatası azaltmak için var olduğunu düşünüyordum. Misal bir polis şiddetiyle karşılaşmamamın nedeninin beyaz olmam değil, yasadışı bir şey yapmamam olduğunu düşünüyordum. Yanılmışım. Ne diyebilirim ki! Bence buna inanmayı çok istedim lakin çok çok çok yanılmışım! Buradaki polis şiddetini görmek beni ve niyetlerimi çok değiştirdi. Artık üstüme düşeni yapıyorum.”
Gazete Duvar