Adil yargılanma ve cezaevi koşullarının düzeltilmesi talebiyle mevt orucunda olan Didem Akman ve Özgür Karakaya cezaevinden mektup yazdı. Sıhhat durumları gün geçtikçe berbata giden iki mahpus kamuoyuna seslendi. Ağırlaştırılmış infaz rejimini ‘ölüm’ olarak gören iki mahpus seslerinin duyulmasını isterken mevt orucundaki Didem Akman, “Sessizlik büyüdükçe duvarlar kalınlaşıyor” sözlerini kullandı. Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Topluluk Derneği ise
‘BEN HÜCRELERİN KIŞISI NASIL ÖLDÜRDÜĞÜNÜN SOMUT ÖRNEĞİYİM’
İki mahpus 19 Şubat’ta mevt orucuna başladı. Şakran Bayan Cezaevi’nden mektup yazan Didem Akman kamuoyuna ‘sessizlik’ tenkidinde bulundu. Akman hapishane koşullarının düzeltilmesi için, “Sesimi duyun” diyor ve ekliyor: “Herkes bir biçimde mahpusken mahpustan yazıyorum demek garip. Ne yazık ki muhabere bizimkiyle kıyaslanmayacak bir mahpus durumundan şikayet ediliyorken bile en ufak bir empati gelişmiş değil. Dört kişi mevt orucunda. Helin’i, Mustafa’yı, İbrahim’i daha yeni kaybetmişken… Yaşanan büyük sessizlik… Daha da derinleştirilmiş bir mahpus ve tecrit durumu yaşıyoruz. Dışarıda sessizlik büyüdükçe bizim etrafımızdaki duvarlar kalınlaşıyor.”
Ağırlaştırılmış müebbet hükümlülerinin yaşadıklarını anlatan Akman şöyle devam etti: “Ölene kadar 8-11 metre karelik bir yerde öbür bir insan yüzü görmeden, günde sırf bir saat havalandırmaya çıkartılarak hiçbir insan yaşayamaz. Bunlardan mahrumiyet kişiyi yavaş yavaş öldürmek demek. Kişiler her türlü muhabere imkanlarına karşın 3-4 gün konutlarında duramıyorlar. Düşünün bizler bir ömür uzunluğu bu türlü geçiriyoruz. Üstelik tek başımıza ve muhabere araçlarından mahrum. Ben tecritin, hücrelerin kişileri nasıl öldürdüğünün somut kanıtıyım. Hücreler öldürüyor!”
Akman, ağırlaştırılmış infaz rejimindeki durumu da unsurlar halinde yazdı:
- Görüş ve telefon iki haftada bir veriliyor.
- Ana, baba, eş, çocuk yoksa kimseyi göremiyorsunuz.
- Adalet Bakanlığı’nın 4/1 sayılı genelgesiyle verilen sohbet hakkı da ağırlaştırılmış müebbet hükümlülerine uygulanmıyor.
- Ölümlerde, ağır hastalıklarda cenazeye gitme hakkı verilmiyor.
Akman son olarak ağırlaştırılmış müebbet rejimin tartışılması ve düzenlemelerin acilin yapılması davetini da yeniledi: “Kısaca vefat orucu olsun olmasın hücreler öldürüyor diyoruz. Bunun anlaşılması, tartışılması, görülmesi ve mevtin önüne geçilmesini istiyoruz.”
‘ADALET İÇİN ERİYORUM’
Aliağa 1 Nolu Cezaevi’nde tutulan vefat orucundaki Özgür Karakaya da adil yargılama talebiyle vefat orucunda. Daha evvel Akman’la birlikte çetinle hastaneye kaldırılan Karakaya, hastanede yaşadıklarını, “Bizden çetinle 3 tüp kan aldılar. Sonraki gün, ‘eksik test yapmışız’ diyerek yeniden çetinle kan aldılar. Birtakım emanetler vardır ki mecazlara gerek kalmaz gerçek olur. Bunlar kan emicidir. Doktora hipokrat yeminini hatırlatınca, ‘Senin üzere ağlayan çok çocuk gördüm’ dedi. Beyaz kapatmaz kiri. Beyaz önlükte bu sapkın başın kirini pasını kapatmıyor işte. Ben vücudumu adalet için yatırdım. Ben dilenmiyorum, direniyorum. Benim kaçırılıp çetinle yatırıldığım hastane Mustafa’nın (Mustafa Koçak) çok daha ahlaksız azaplara maruz kaldığı hastaneydi. Birebirini yaşamamızın nedeni direnişimizin sessizliğe gömülmesi sayesindedir. Lakin direniş sürüyor. Direniş fakat taleplerimiz, adalet mekanına getirilirse bitecek” kelamlarıyla anlattı.
İNFAZ DÜZENLEME TALEPLERİ
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Topluluk Derneği (CİSST) ağırlaştırılmış infaz rejimiyle ilgili birçok talep sıraladı. 2016 yılından beri CİİST’in lisana getirdiği talepler şöyle:
– Ağırlaştırılmış müebbet infaz rejiminin bir bütün olarak kaldırılması.
Dernek ağırlaştırılmış müebbet infaz rejimi kaldırılana kadar şu düzenlemelerin yapılması gerektiğini sıraladı:
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların farz olarak “tek kişilik oda”larda tutulması tatbikinden vazgeçilmesi
– “Tek kişilik oda”larda tutulma pratiği kaldırılana kadar, hücrelerin daha yaşanılabilir hale getirilmesi; hareket meydanı yaratacak halde büyütülmesi, hücrelerin direkt güneş alacak halde düzenlenmesi, mutfak ünitesinin eklenmesi, daha iyi havalandırma, ısıtma ve soğutma koşullarının sağlanması ve mahpusların çamaşırlarını kurutabilmesi için imkân yaratılması.
– Tahliye umudu olmayan ağırlaştırılmış müebbet düzenlemesinin kaldırılması. Tüm mahpuslar için memleketler arası birçok örneğinde görülebileceği üzere azami 25 yılın ahir tahliye koşullarının gözden geçirilmesi
– Şahısların hapsedilmesine ait kanuni bir üst hudut konması, ceza müddetlerinin şahısların özgün koşullarının gözetilerek tayin edilmesine ait düzenleme yapılması
– Ağırlaştırılmış müebbetlerin daha çok mahpus ile muhabere kurabilmelerinin önünün açılması, toplumsallaşmaları ve kendilerini geliştirebilmeleri için imkân yaratılması
– Havalandırma müddetlerinin, hapishane yönetimlerinin inisiyatifine bırakılmadan uzatılması ve başka mahpuslar için olduğu üzere gündüz saatlerinde mahpusun erişimine açık hale getirilmesi
– Havalandırma meydanlarının büyütülmesi ve mahpusların toprağa ve yeşil sahaya erişiminin sağlanması
– Havalandırmaların üstüne tel örgü çekilmesi pratiğinden vazgeçilmesi
– Tıpkı havalandırmayı kullanan kişi sayısının arttırılması ve bu bireylerin karara nazaran belirlenmesinden vazgeçilmesi
– Mahpusların toplumsal gereksinimler nedeniyle sevk talep etmeleri halinde, bu taleplere itibar edilmesi ve pratiğe geçirilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbetler hükümlüsü mahpusların toplumsal aktivitelere katılmasına yönelik düzenlemenin, hapishane yönetimlerinin inisiyatifine bırakılmayacak biçimde düzenlenmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların, iyileştirilmiş çalışma koşullarına dâhil olmalarına imkân verilmesi
– İnfazın “tek kişilik oda”da sürdürülmesi halinde hasta ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara refakatçi hakkı tanınması
– Mahpusların ruhsal durumlarına nazaran acil tedbirler alınması, ruh sıhhati sorunları yaşayan şahısların, hücrede tutulmasına derhal son verilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet infaz rejiminin tesirleri üzerinde çalışabilmekiçin akademi ve sivil topluluğa imkân verilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların, infaz eşitliği sağlanarak öteki mahpuslar üzere her hafta görüşe çıkmasının sağlanması, bir numara kademe akraba sınırlamasının kaldırılması ve gayri mahpuslar üzere belirledikleri 3 arkadaş ile görüşme imkânının sağlanması
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü okuryazar olmayan mahpusların mektuplaşma ve dilekçe vermesine ait bir mekanizma oluşturulması
– Vesair mahpus yakınlarına tanınan kurumun belirlediği günler dışında ziyaret hakkının ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara da tanınması
– Görüşçüler ile tek tek görüştürme tatbikinden vazgeçilmesi
– Görüşlerin öteki mahpuslardan munfasıl yapılması pratiğinden vazgeçilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara, gayri mahpuslar üzere haftalık telefon görüşü yapma hakkı tanınması ve telefon görüşmelerinin fiyatsız olması
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların tahliye tarihlerine münasebetli olarak dış dünya ile adaptasyonlarını sağlayacak imkânların yaratılması, açık hapishanelere sevk ve kontrollü muaflıktan faydalanmalarının önünün açılması
– Hapishanede bulundukları devirde, istekleri halinde mevcut sisteme müsait meslek edinme eğitimlerine katılmalarının sağlanması
– Tahliye sonrasında muhtaçlık duymaları halinde barınma ve iş hususlarında desteklenmesi
Gazete Duvar
