KÖLN – 1 Temmuz’dan itibaren AB’nin en güçlü memleketi Almanya, 6 aylığına devir başkanlığı vazifesini devraldı. Türkiye’nin Avrupa Birliği devletleri içerisinde en iyi diyalog kurabildiği memleket Almanya olduğundan 6 aylık bu devir Türkiye için nispeten ehemmiyet arz ediyor. Türkiye, AB ile olan bağlarda ilerleme kaydetmek ismine bu periyodu verimli kullanmak istiyor.
Ankara, Almanya’nın periyot başkanlığı vadesi içerisinde AB ile bağlantılarını yine canlandırmak, uzun devrandır beklediği ve çok önemsediği gümrük birliğinin yenilenme ve genişletilmesi konusunda yol kat etmek istiyor. Bunun birinci adımını Cumhurbaşkanı Erdoğan Mart ayında Brüksel’e yaptığı ziyaret esnasında lisana getirerek atmıştı. Almanya’nın periyot başkanlığını AB ile itimat tazelemek için bir fırsat olarak görüyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Schengen nahiyesinde vizesiz seyahat edebilmesinin önünün açılması, AB ile göç muahedesinin güncellenmesi hususları da Ankara’nın 6 aylık ajandası içerisinde taraf alıyor. Velev AKP hükümetinin AB ile yeni fasılların açılmasıyla ilgili beklentisi bile mevcut.
TÜRKİYE’NİN BEKLENTİLERİ GERÇEKÇİ Mİ?
Almanya’nın Türkiye’nin büyük beklentilerine destek olma ihtimali hayli zayıf görünüyor. Zira hem Almanya’nın devraldığı AB’nin meseleleri çok büyük hem de Türkiye’nin son iki yıldır agresif dış siyasetinin yarattığı sonuçları Almanya açısından görmezden gelmek pek mümkün değil.
AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell dün Türkiye’ye ziyaret gerçekleştirdi. NATO üyesi olan ve AB’ye girmeye çalışan Türkiye ile AB arasında var olan problemleri konuşmak için ziyarete geldiğini söyledi. Türkiye, AB üyesi devletlere karşı Akdeniz’de saldırgan bir siyaset izliyor.
Fransa ile Libya iç savaşı konusunda geçtiğimiz haftalardan bu yana önemli tansiyonlar yaşıyor. Böylesi bir durumda Almanya’nın müttefikliği Türkiye’nin beklentilerinin gerçekleşmesine yerinde olmayacaktır. Daha Borell Türkiye’ye gelmeden bir kaç gün evvel insan hakları savunucusu dört kişi ‘terörü destekledikleri’ teziyle ceza aldı. Türkiye, demokratikleşme ve insan haklarını ilgilendiren Kopenhag kriterlerinden nispeten uzaklaştı. Alman insan hakları savunucusu Peter Steudtner hakkında verilen karar Brüksel ile alakaların önünün açılmasında kurtarıcı bir rol üstlenmeyecek.
Türkiye ile AB arasında Almanya’nın en rahat ilerleme kaydedebileceği husus 2016’da yapılan mülteci ittifakının yenilenmesi olacaktır. Almanya’nın Libya konusunda açıktan Fransa’yı görmezden gelerek Türkiye’ye destek vermesi yahut Şark Akdeniz’de Yunanistan ile Kıbrıs’ı önüne alacak bir hamle yapması mümkün değil. Lakin Almanya Türkiye ile AB alakalarının daha da sertleşmemesi için efor sarf edebilir yahut birinci münasip fırsatta seyahat ikazını kaldırarak Türkiye’de turizmin canlanmasını sağlayabilir.
ALMANYA’NIN AJANDASI ÇOK DAHA FARKLI
Merkel’den beklentiler yüksek. Çin ile AB alakalarını konuşmak için planladığı tepeyi pandemi nedeniyle ertelemek zorunda kaldı. AB için Çin ve ABD savaşından zarar almamak ekonomik açıdan hayli değerli. Bu nedenle de Almanya’nın idaresi vadesince en değerli gündem hususunu Çin’le bağlantıları düzenlemek oluşturacak. Ayrıyeten AB’nin iklim buhranından ötürü planladığı karbon emisyon vergisi Trump’la şimdiden sorun yarattı. Muhtemelen bu bahis Çin’le de sorun oluşturabilir. AB sıkı bir iklim himayesi planlıyor ancak bu planın hayata geçirilip geçirilmeyeceğinde kilit isim Merkel olacak.
Avrupa Birliği korona salgınında önemli bir bunalım yaşadı. Ortak bir sıhhat siyasetinin olmayışı pandemi başında yaşanan panik nedeniyle memleketlerin ortak ruhla hareket etmek mekanına ulus güvenlikçi bir siyaset izlemesi bilhassa İtalya, İspanya üzere devletlere yardımın geç yapılması bu devletlerde, bilhassa da İtalya’da duygusal bir kopuşa neden oldu. Angela Merkel, AB Encümen Yöneticisi Ursula von der Leyen’le birlikte birinci olarak AB’nin bu süreçte aldığı yarayı iyileştirmek, birlik ve dayanışma ruhunu tekrar canlandırmak istiyor. Ortak bütçede korona yardımları, ekonomik sıkıntılar, euronun bedelini güçlendirmek buna bağlı halledilmesi gereken öncelikli meseleler. Buna ek olarak, yıl ahir sert bir Brexit’ten kaçınmak için tedbir almak gerekiyor. Brexit’in AB iktisadını var olan problemlere ek olarak zarar verecek. Son olarak Merkel için kıymetli bir husus da ortak bir göç siyaseti oluşturmak.
Merkel korona mühletince oluşan euro buhranını aşmak ve ekonomiyi tekrar yapılandırmak için birinci adımı Emmanuel Macron’la birlikte tekrar yapılandırma için kurtarma paketi önerisi getirerek Avrupa borcunu kabul ederek attı. 1,1 milyar euroluk yedi yıllık bütçeye ek olarak, korona bunalımından sonra Avrupa’nın yine inşası için 750 milyar euro harcanması planlandı. Temmuz ortasında yapılması planlanan devlet ve hükümet liderleri içtimasında mali anlaşmazlık giderilir ve Merkel’in planı kabul edilirse başkanlığı periyodunda birinci muvaffakiyetini sağlamış olacak.
Almanya başkaca 6 aylık süreçte iltica yasasını büsbütün yenilemek istiyor. Burada Polonya ve Macaristan buna karşı çıkıyor. İltica yasasının ıslahatı konusu yaz tatilinden sonraki kıymetli gündem konusu olacak.
AB’nin tüm bu ağır gündemi içerisinde Türkiye ile AB arasında yeni bir sahifenin açılması için gereken sihirli değneğe Merkel de sahip değil.
Gazete Duvar
