ABD ile Rusya ortasında şubat ayında müddeti dolacak olan Yeni Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Antlaşması’nın (New START) uzatılması için aylardır yapılan görüşmelerde tarafların tavrının birbirine biraz daha yaklaştığı belirtildi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, ABD ile yaptıkları muahedenin bir seneliğine uzatılması teklifinde bulunduğu hatırlatılan açıklamasında, “Rusya, bu müddette ABD ile birlikte sahip olduğu nükleer savaş başlıklarının dondurulması konusunda siyasi sorumluluk üstlenmeye hazır. Bu, ABD’nin ek kaideler koşmaması durumda gerçekleşebilir” sözlerine yer verilmişti.
Washington, Moskova’dan gelen muahedenin müddetinin bir yıl daha uzatılması taahüdünü, bu bir yıl boyunca her iki tarafın da nükleer savaş başlıklarının mevzilendirilmesinin durdurulması şartıyla olumlu karşıladı.
‘DİPLOMATLAR DA TEŞVİK EDİLSİN’
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada iki ülkenin hususla ilgili tavrının birbirine daha yaklaştığı belirtildi. Açıklamada “Rusya, New START mutabakatını bir yıl uzatarak, bu devirde ABD ile birlikte mevcut nükleer savaş başlıklarının sayısını değiştirmemeye siyasi olarak bağlı kalacaktır’’ denildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus da Rusya’nın teklifinin ‘memnunlukla karşılandığını’ kaydetti. Ortagus, “ABD, teyit edilebilir bir muahede konusunda uzlaşmak için buluşmaya hazırdır. Rusya’nın da diplomatlarını birebirini yapmakla teşvik etmesini bekliyoruz’’ dedi.
BEŞ YILA KADAR UZAYABİLİR
2010 yılında imzalanan New START, Rusya ve ABD’nin mevzilendirebileceği nükleer savaş başlığı, füze ve bombardıman uçağı sayısına kısıtlama getiriyor. Mutabakatın ortadan kalkması stratejik nükleer savaş başlıklarının, füze ve bombaların ve onları taşıyan bombardıman uçaklarının konuşlandırılması konusundaki tüm sınırlamaların kalkmasına neden olacak. Bunun dünyanın en büyük iki nükleer gücü ortasında Soğuk Savaş silah yarışını tekrar tetiklemesinden kaygı ediliyor.
Mutabakatın bir yıl uzatılması halinde tarafların birbirlerinin nükleer savaş başlığı sayısının dondurulmasına uyup uymadığını nasıl denetim edeceği ise bilinmiyor. ABD ve Rusya başkanlarının muahedesi halinde mutabakatın beş yıla kadar da uzatılabilmesi mümkün.
Moskova ve Washington aylardır süren görüşmelere karşın mutabakatın yenilenmesi konusunda uzlaşma sağlayamamıştı. ABD, New START mutabakatını Çin’in de dahil olacağı daha geniş kapsamlı bir mutabakatla değiştirmek istiyor. ABD, INF olarak bilinen Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması’ndan geçen yıl çekilmişti. Muahede 500 ile 5 bin 500 km ortası menzile sahip karadan havaya fırlatılan nükleer ve konvansiyonel füzeleri yasaklıyordu. (Kaynak: Amerika’nın Sesi)
Gazete Duvar
