Pelin Akdemir
ARTVİN – Artvin Şavşat’ta imali devam eden ve yenileri planlanan HES projeleri, taş-maden ocağı çalışmaları ve köylerdeki tabiata uygun olmayan beton binalar ile ilçenin başı kederde. 2015 yılından bu yana Cittaslow üyesi olan Şavşat, bu projelere mani olunmazsa unvanını kaybedecek.
30 ülkeden 262 kent ile dünya çapında mahallî kalkınma modeli sergileyen Cittaslow kasaba ve kentler ağı, Artvin vilayetinde ve Gürcistan hududunda yer alan ve çok özel bir dağlık bölgede bulunan Şavşat’ın doğal hoşluklarını keşfetmiş olacak ki Şavşat, beş yıldır Cittaslow Türkiye’nin değerli bir üyesi.
1999 yılında kurulan Cittaslow yani sakin kent kasaba ve kentler ağı, dünya çapında kolay hayatı, sürdürülebilir ve güçlü ekonomiyi teşvik eden ve gelecek jenerasyonlara iyi bir gelecek temin etmeyi amaçlayan bir kuruluş.
CITTASLOW INTERNATIONAL VALİLİĞE İHTARNAME ÇEKTİ
Fotoğraf: trşavşat kümesinin Instagram sayfasından alınmıştır
Artvin Valiliği’ne bağlı olan Vilayet Özel İdaresi’nce kırsal kısımlarda ve köylerde imar ve inşaat ruhsatlarının verilmesi nedeniyle Şavşat’ın Cittaslow üyeliği önemli bir tehlike altında.
Şavşat’ın baş belasının hidroelektrik santralleri (HES) ve maden ocağı çalışmaları olduğunu belirten Şavşat Belediye Lideri Nihat Acar, Cittaslow International Lideri Stefano Pisani tarafından belediyeye ve Artvin Valiliği’ne ihtarname çekildiğini belirtiyor.
Tabiatın tahrip edilmesinde sorumlu kurumun Artvin Valiliği ve valiliğe bağlı olan Vilayet Özel İdaresi’nin olduğu vurgulanan ihtarnamede Cittaslow ideolojisine ve kriterlerine alışılmamış hareketler üç hususta sıralanmış:
“1. Irmak boyunca bir hidroelektrik santrali kurmak deredeki biyoçeşitliliği yok edecek ve etrafındaki yüksek kaliteli bölgede tehlike artacaktır. İnsanlarda öfke uyandırmasına karşın ellerinden bir şey gelmemekte ve şirket köylerde bilgilendirici toplantılar düzenlemektedir.
2. Şimdi kesinleşmeyen fakat bize gelen bilgilere nazaran zımnî bir çalışma ile taş ocağı ve maden ocağı inşa etmek için planlar geliştirilmekte.
3. Vilayet Özel Yönetimi, kırsaldaki köylerde lokal mimariyi dikkate almadan ormanlık alanlarda imar müsaadeleri vermektedir. Mahallî mimariye hürmet duyulması ve ormanların yapılaşmaya açılmaması gerekmektedir. Bu faaliyetlerden asıl sorumlu kurumun Artvin Valiliği olduğu görülmektedir.”
İhtarda, “Yerel halkın ve lokal idarenin iradesine karşın HES, taş ocağı yahut maden ocağı yapılması, ilçede ve köylerde çok katlı beton binaların inşaatlarının devam etmesi” durumunda Şavşat’ın üyeliğinin tekrar değerlendirileceği kesin bir lisanla belirtiliyor.
KAPALI MADEN OCAKLARI AÇILIYOR
Şavşat Belediye Lideri Nihat Acar
“Artvin’de HES’lere karşı birinci dava açan kişi benim” diyen Şavşat Belediye Lideri Nihat Acar, bölgedeki biyoçeşitliliğin yok olmasına neden olacak HES’leri ve saklı yapılan maden ocağı çalışmalarını kıymetlendirdi.
Acar, “Bugün Şavşat, sakin kent. Sakin kent yalnızca ilçe merkezini kapsamıyor. Coğrafik hudutları da kapsadığı için Şavşat, merkezi ve 65 adet köyüyle birlikte sakin kent kriterleri içerisindedir. Geçen sene katıldığım sakin kent toplantılarında, bilhassa sakin kent olan yerlerde tabiat tahribatı yapılmasının, HES projelerinin uygulanmasının, maden ocaklarının açılmasının mutlaka kriterlere ters olduğu belirtildi. Şu an bölgede yapılanlar katiyetle sakin kent kriterlerine alışılmamıştır. Dünyanın Şavşat’a bakış açısı belirlidir. Okyanus ötesindeki beşerler bile Şavşat’ın ne bedelde olduğunu tespit etmişler. Lakin ne yazık ki biz burada burnumuzun tabanında birtakım hoşlukları göremiyoruz.” diye konuştu.
Şavşat Hanlı Deresi üzerinde, 28 köyün içme ve sulama sularının satın alınarak yapılması planlanan HES’in hatırlatılması üzerine Acar, “Biz ikaz mektubunu aldıktan sonra Laşet’in yanından geçen deresinde de planlanan HES projesini iptal ettirdik. Meydancık tarafından Çağlayan Köyü’nde vadinin içerisinde kırma-eleme taş ocağını iptal ettirdik. Belediye olarak bu tıp hadiselere müdahil oluyoruz.” dedi.
ARAŞTIRILMADAN ÇED OLUMLU RAPORU VERİLİYOR
ÇED raporlarının neden olumlu verildiğinin sorulması üzerine Acar, “ÇED raporunun ayrıntılı araştırıldıktan sonra verilmesi gerekir. Fakat devletin bir yerinde mühendisler, araştırma yapmadan kendi başına nazaran olumlu rapor veriyor. HES projelerinde, taş ocaklarında kıymetli olan şey ÇED raporudur. Raporda ‘uygundur’ deniliyorsa diğer bir şeye bakılmıyor.” tabirlerini kullandı.
“HES yatırımları evvelce çok cazipti. Artık artık yatırımcılar için cazip değil. HES’lerden kar sağlayan olmuyor fakat doğayı tahrip ettiriyoruz” diyen Acar, “HES’lerde vatandaşa tuzak kuruluyor. Vatandaş aldatılıyor. Suyun kullanım hakkı alınıyor fakat açıklaması yapılmıyor. Suyun kullanım hakkını 49 liradan alıyorsan lakin ne için kullanacaksın? Boşa mı akıtacaksın? Dolum tesisi mi kuracaksın? Elektrik tesisi mi kuracaksın? Vatandaşa sulamak için su mu satacaksın? Bu soruların karşılığı aşikâr değil. Su kullanım hakkı kapalı kutu.” diye konuştu.
YOLLAR MADEN OCAKLARI İÇİN YAPILIYOR
Birtakım köylere yol yapıldığını tabir eden Acar, “Şu an Suloban Yaylası’na devam eden yol projesi var. Millet zannediyor ki ‘bize yol yapıyorlar’. Yolu neden yapıyorlar? Orada tespit edilen maden ocakları var, oralara yol yapılıyor. Maden Tetkik Arama Kurumu, çok evvelce Türkiye’nin neresinde maden ocağı varsa bütün yeraltının fotoğrafını çekti. Buralarda çok çalışmışlardı. Ocakların hepsi tespit edildi, artık o kurum yalnızca tabela kurumudur. Hiçbir faaliyeti yok.” dedi.
Acar, HES’lerin bölgeye ziyanlarını “Şavşat’taki yeşillikler, derenin özgür akmasıyla oluşan nemden faydalanıyor. Suyu bugün cebri borular içerisine aldığınız vakit su insanlara yarar değil, ziyan getirir. Suyun ahlakı bozulur. Suyu özgür akıtmak gerekiyor.” kelamlarıyla söz etti.
Sakin kent kriterinin çok iyi kıymetlendirilmesi gerektiğini belirten Acar, “Bizim ön plana çıkaracağımız diğer bir şeyimiz yok. İki yıl evvel yapılan bir açıklamada, global ısınmadan en son etkilenecek bölgelerden birinin Rize-Artvin bölgesi olduğu söylendi. Bu nedenle bölgemize sahip çıkmalıyız.” dedi.
Gazete Duvar
