Almanya, 1904-1908 yılları ortasında Alman İmparatorluğu’nun Herero ve Namalara yönelik katliamlarını ‘soykırım’ olarak tanımayı kabul etti. Soykırıma maruz kalanların torunlarından Almanya ismine Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier tarafından Namibya parlamentosunda düzenlenecek resmi merasimle özür dilenecek.
MAAS: UZLAŞABİLDİĞİMİZ İÇİN MUTLUYUM
İki ülke ortasında beş yılı aşkın bir müddettir devam eden müzakerelerin sonucunu Almanya Dışişleri Bakan Heiko Maas kamuoyuyla paylaştı. Maas “Namibya ile ortak tarihimizin en karanlık kısmını ortak bir biçimde ele alma konusunda uzlaşmaya varabildiğimiz için mutlu ve müteşekkirim” dedi. Maas, Almanya’nın ‘ölçülemez acıların tanınmasının bir sözü olarak’ Namibya’nın tekrar inşa ve kalkınma çalışmalarına yaklaşık 1 milyar 100 milyon euro’luk mali takviye verileceğini açıkladı. Geçmişin üstüne bir çizgi çekilemeyeceğini söyleyen Maas “Suçun tanınması ve özür dilememiz cürmün aydınlatılması ve ortak bir biçimde geleceği şekillendirmemiz açısından değerli bir adım” diye konuştu.
MALİ TAKVİYE 30 YILLIK MÜDDETE YAYILACAK
Bu kaynak 30 yıl müddet boyunca öncelikle Herero ve Namaların yaşadığı yerleşim yerlerindeki projelerde kullanılacak. Almanya’nın finanse edeceği projeler ortasında toprak ıslahatı, tarım, ziraî altyapı, su tedariki, meslek eğitimi üzere alanlar bulunuyor.
Alman hükümeti yaptığı açıklamada, soykırımın tanınmasının mağdurlar açısından hukuken tazminat talebinde bulunma sonucunu doğurmadığını lakin ortada siyasi ve ahlaki bir yükümlülük olduğunun altını çizdi. Almanya ile Namibya ortasında beş yıldır süren müzakerelerde bu hususun nasıl çözüleceği kıymetli rol oynuyordu.
Soykırım, yerli halkların işgalci Almanların topraklarına ve hayvanlarına el koymasına karşı ayaklanmasıyla 1904’te başladı. O devirde Alman Güney Batı Afrika sömürge idaresindeki birliklerin kumandanı olan Lothar von Trotha, Ekim 1904’te soykırım buyruğu verdi. Herero ve Nama halkları çöle sürüldü. Topraklarına geri dönmeye çalışanlar ya öldürüldü ya da toplama kamplarına gönderildi. Soykırımda kaç kişinin öldüğü bilinmiyor. Lakin kimi uzmanlar meyyit sayısının 100 bin civarında olduğunu söylüyor. Tarihçiler Herero halkından 65.000-80.000 kişinin, Nama halkından 10.000-20.000 kişinin öldüğünü iddia ediyor. Soykırımda Hereroların yüzde 75’inin, Namaların da yarısının öldüğü belirtiliyor.
Ölen yüzlerce kişinin kafatasları, antropologların ‘Avrupalıların üstünlüğünü kanıtlama araştırmaları’ için Almanya’ya gönderilmişti. Kelam konusu araştırmalarda, Almanya’nın öbür eski sömürgeleri Kamerun, Tanzanya, Ruanda ve Togo’dan çok sayıda kafatası da incelendi. Almanya, iki yıl evvel araştırmalarda kullanılan 25 kafatasını bir kilisede düzenlenen merasimle Namibya heyetine teslim etmişti. Almanya ile Namibya ortasında 2015’ten bu yana resmi özür ve tazminat için müzakereler yürütülüyordu. (DW Türkçe/BBC Türkçe)
Gazete Duvar
