DUVAR – Korona virüsü nedeniyle 29 Nisan itibariyle başlayan ‘tam kapanma’ sürecinin 11. günü geride kalmak üzere. Muafiyet kapsamına girmeyen iş yerleri kapandı, çalışanlar konutlara çekildi. Ekonomik şartlar pek çok kişiyi olumsuz etkilerken, birden fazla gündelik işlerde çalışarak hayatını idame ettiren mülteciler de tam kapanmayla birlikte işsiz kaldı. Bir gün hatta bir öğün sonra ne yiyeceğini bilmeden yaşayan mülteciler, yardım bekliyor.
‘ÇOK GÜÇ DURUMDAYIZ’
“Hayatımın en gerilimli devrini yaşıyorum” diyen Alpha, daha evvel hiç bu kadar sıkıntı duruma düşmediğini anlatıyor. Sierra Leoneli Alpha, tam kapanmayla birlikte kepenklerini indirdiği restoranının kirasını ve faturalarını nasıl ödeyeceğini kara kara düşünüyor. Su faturasının 2 bin lira geldiğini anlatırken ekliyor: “Sadece restoran değil ki, yaşadığım konutun kirası ve faturaları var. Ödeyecek şey çok ancak gelir yok.” Pandemide aslında sıkıntı olan şartların tam kapanmayla daha zorlaştığını söyleyen Alpha, etrafındaki insanlara yardım etmekten de geri durmuyor. Telefonunun yiyecek ya da kira yardımı isteyenler nedeniyle hiç susmadığını belirterek “Biri aradığında ve benden bir şey istediğinde elimden geleni yapmaya çalışıyorum. Kendim güç durumdayken diğerlerine yardım etmeye çalışmak, hiç kolay değil” diye konuşuyor.
Şimdiden binlerce lira borcu olduğunu vurgulayan Alpha, tam kapanma sürecinin uzaması halinde ne yapacağını bilemiyor. Her geçen gün borcunun arttığını söyleyen Alpha, “Yiyecek, fatura, kira takviyesi üzere acil şeylere gereksinimimiz var. Çok güç durumdayız” diyerek yetkililere ve STK’lara sesleniyor.
‘CEZAYI GÖZE ALDIM’
30 yaşındaki Nurullah da işsizlik ve parasızlıktan şikayetçi. Ramazan’da yalnızca dört gün çalışabilmiş. Cebinde hakikat düzgün para yok. Anadolu Hisarı’nda bir meskende 11 kişi yaşıyorlar. “Kimde ne varsa, çıkarıyor. Onunla yiyecek alıyoruz” diyen Nurullah, 17 Mayıs’ı bekliyor. İş hayli inşaatlarda çalıştığını anlatıp “Önceden de gerçek düzgün iş yoktu ancak kapanmada hiç yok. Sokağa çıkmak yasak, olduğu için daha zor” diyen Nurullah, oturduğu yerdeki bir meydana gitmenin iş bulmak için ne kadar kıymetli olduğunu şu sözlerle ifade ediyor: “Bu meydana her sabah bizim üzere yabancılar gelirdi. Otomobiller buraya yanaşıp günlük işler için insanları toplayıp götürürlerdi. Sokağa çıkma yasağı olunca meydana gidemez olduk. Otomobiller da gelemiyor zati. O denli konutta oturuyoruz.” Kapanmanın uzaması ihtimali onu da endişelendiriyor. “Bir iş çıkarsa gitmek zorundayım” diye konuşan Nurullah, cezayı da göze almış. İçinde bulunduğu durumu “Çaresizim” diye özetliyor. Türkiye’de başlayan aşılama hatırlatılınca ise bir müddet durarak “Bize sıra gelmez” diyor. Birden fazla mültecinin kayıtsız olduğu için yetkililerle temas etmekten korktuğunu vurgulayan Nurullah “Gelin hepinizi aşılayacağız deseler bile çok zor” diye konuşuyor.
‘ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLER ÇOK DAHA GÜÇ OLACAK’
İki yıl evvel Senegal’den Türkiye’ye gelen Ali de kalabalık bir konutta yaşıyor. Farklı ülkelerden 6 şahısla tıpkı meskeni paylaştığını belirterek hepsinin işsiz olduğunu vurguluyor. Tam kapanma öncesi Beyazıt’ta bir ayakkabı dükkanında çalışan Ali, mağazanın kapanmasıyla işsiz kalmış. O da öbür mülteciler üzere kira ve faturaları ödemekte zorlanıyor. Vakit zaman yiyecek alacak parası olmayan Ali, gün sayıyor: “yeter ki iş olsun, bu problemler ortadan kalkar.” Kapanmanın uzamasını istemeyen Ali, “Şimdi yine ortada yardım eden beşerler sayesinde yönetim ediyoruz fakat önümüzdeki günler çok daha sıkıntı olacak. Paramız bitmek üzere” diyor.
‘TAM KAPANMANIN UZAMASI YIKIM OLABİLİR’
Tarlabaşı Dayanışma Kümesi kurucularından Muhammed Sıddık Yaşar, mültecilerin neler yaşadığını yakından bilen isimlerden. Kümedeki arkadaşlarıyla mültecileri maddi, manevi desteklemeye çalışan Yaşar, şahit olduğu durumu “kritik” olarak nitelendiriyor. Tam kapanma müddetinin uzamasının çok önemli bir yıkıma sebep olabileceği konusunda uyaran Yaşar, “İnsanlar tarihe nazaran koşullandırdı kendini. O denli ya da bu türlü bir formda yönetim ediyorlar diyebiliriz ancak uzaması ölümcül vuruş olur. İntiharlar bile yaşanabilir” diyor.
MÜLTECİLERİN YİYECEK ALTERNATİFLERİ AZALDI
Mültecilerin korona virüsünden korkmadığını söyleyen Yaşar, “Hayatta kalma uğraşları vefat endişesinin önüne geçmiş durumda” diye konuşuyor.
Muhammed Sıddık Yaşar Pandemide esasen güç şartlarda hayatta kalmaya çalışan mültecilerin tam kapanmayla yiyecek alternatiflerinin de ortadan kalktığının altını çiziyor: “Kapanmadan evvel lokantaların artıklarından faydalanabiliyorlardı. Kimileri çalıştıkları yerlerdeki artan yiyecekleri konuta götürüyorlardı. Bir öğün sonra ne yiyeceğini bilemeyen mültecilerin şu an gidip dileneceği ortam da yok.”
‘BU BEŞERLER NE YİYOR, İÇİYOR KİMSE İLGİLENMİYOR’
Kapanma kararı alındığında hiçbir yetkilinin mültecilere dair bir açıklama yapmadığını lisana getiren Yaşar “Bu beşerler ne yiyor, ne içiyor kimse bilmiyor. Esasen kimse de ilgilenmiyor” diyerek hususun Meclis’te gündeme gelmemesine sitem ediyor. Yaşar, Türk vatandaşlarının bile kâfi dayanağı bulamadığını, mültecilerin ise çok az ayrılan kaynaktan bile faydalanamadığına dikkat çekiyor. Tarlabaşı Dayanışma Kümesi olarak bahisle ilgili yetkililerle görüşmeler yapsa da pek umudu yok. Lakin Yaşar yeniden de kayıtlı ya da değil, istenirse bir formda mültecilere ulaşılıp yardım edilebileceğini söylüyor. “Eğer devlet yetkileri pandemi nedeniyle güç durumda olan göçmenler için tahlil üretmek isterse biz gereken dayanağı veririz” diyen Yaşar usul olarak şunu öneriyor: “Göçmenlerin kendi ortalarında kurdukları topluluklar var. Bunlarla konuşulabilir. Bu türlü bir durumda göçmenlerin güvenlik tasaları de giderilir. Bu topluluklar aracılığıyla yardım gönderilecek bireyler tespit edilip, PTT Kargo ile alışveriş kartı gönderilebilir ki, meselelerin büyük kısmı çözülmüş olur.”
NOT: Haberde kullanılan kimi isimler şahısların isteği doğrultusunda değiştirilmiştir.
Gazete Duvar
