Avrupa Birliği (AB) İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa’dan yapılan atık ihracatının en büyük alıcısının Türkiye olduğunu açıkladı. Eurostat datalarına nazaran, AB ülkelerinden yapılan atık ihracatı 2004 yılından bu yana yüzde 75 arttı. Yıllık 32,7 milyon tonu bulan atık ihracatının 13,7 milyon tonu Türkiye’ye gidiyor.
BBC Türkçe’nin Lahey muhabiri Yusuf Özkan’ın haberine nazaran, Avrupa’dan Türkiye’ye yapılan atık ihracatı, son 20 yılda yaklaşık üç kat arttı. Avrupa’dan gönderilen atıkların yarıdan fazlası, demir ve çelik üzere metal atıklardan oluşuyor. AB ülkelerinden ihraç edilen yıllık 17,5 milyon ton metal atığın, yaklaşık 12 milyonunu Türkiye alıyor.
TÜRKİYE’DEN SONRA İNGİLTERE VE İSVİÇRE GELİYOR
AB atıklarının en fazla gönderildiği başka ülkeler ise yıllık 1,8 milyon ton ile İngiltere, 1,6 milyon ton ile İsviçre, 1,5 milyon ton ile Norveç, 1,4’er milyon ton ile Endonezya ve Pakistan olarak sıralanıyor. AB ülkelerinden ihraç edilen 6 milyon ton kağıt atığın yüzde 15’i de yeniden Türkiye tarafından alınıyor.
Avrupa tarafından ihraç edilen plastik atıkların değerli bir kısmı da Türkiye tarafından alınıyor. Hollanda ve Belçika’daki limanlardan gönderilen plastik atıklar gittikleri ülkelerde gereğince takip edilemiyor. Hollanda hükümeti, ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu AB dışındaki ülkelere gönderilen plastik atıklarla ilgili bir inceleme başlatmıştı.
ANVERS ÜZERİNDEN GELİYOR
Birleşmiş Milletler İstatistik Ofisi (Comtrade) bilgilerine nazaran, Belçika’nın Anvers limanından her yıl 500 bin ton plastik atık, Türkiye ve Asya ülkelerine gönderiliyor. Belçika’nın Almanya, Japonya ve ABD’den sonra dünyanın en büyük dördüncü plastik atık ihracatçısı olduğu biliniyor. Bunun en kıymetli nedenlerinden biri, ihracatın yapıldığı Anvers limanında gereğince denetim yapılmaması.
“Temiz plastik” ihracatı konusunda rastgele bir kısıtlama yok lakin bu kapsamda çok sayıda ziyanlı plastik atık da yasa dışı olarak yurtdışına gönderiliyor. Belçikalı gümrük yetkilileri, işçi azlığı yüzünden, Türkiye ve öteki ülkelere giden atık dolu konteynerlerin gereğince denetim edilemediğini söylüyor.
‘BATI AVRUPA ATIKLARI İÇİN EN DEĞERLİ DEPOLAMA ALANI’
Avrupa makamlarına nazaran Türkiye, Batı Avrupa atıkları için en değerli depolama alanı. Bu nedenle birtakım geri dönüşüm tesislerinde kuşkulu iş gücü ve etraf mevzuatına alışılmamış süreç savları vakit zaman gündeme geliyor. Belçika’da endüstriyel atıkları izleyen Valipac isimli kuruluş, bu bahisteki tezler üzerine Türkiye’de bir inceleme yaptı. Lakin mevzuata alışılmamış bir durum saptanamadığını açıkladı.
Batı medyası, bilhassa Adana ve etrafında çok sayıda Avrupa kaynaklı atığı görmenin mümkün olduğunu belirtiyor. Türk makamlarına nazaran ise Avrupa’dan ithal edilen plastik atıklar konusunda kâfi kontrol mevcut.
Ziyanlı plastik atık ihracatı ile ilgili savlar konusunda bir mühlet evvel BBC Türkçe’ye bilgi veren Etraf ve Şehircilik Bakanlığı kaynakları, atık ithalat kotasının yüzde 50 azaltıldığını ve bu mevzudaki kontrollerin sıkılaştırıldığını söylemişti. İthal edilen atığın Türkiye’deki geri dönüşüm kapasitesinin altında olduğunu söyleyen kaynaklar, “karışık” kodlu atık ithalatı yasağı ile yalnızca geri dönüştürülebilir unsurların ithalatına müsaade verildiğini vurgulamıştı. Ayrıyeten Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın, yakın gelecekte yurtdışından atık ithalatını büsbütün sona erdirmeyi hedeflediği belirtilmişti. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
