İtalya Başbakanı Mario Draghi’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ‘diktatör’ diye nitelemesi İtalyan basınında geniş yer buldu. Avrupa Birliği (AB) içinde Türkiye’yle yakın alakaları sürdürme eğilimiyle öne çıkan İtalya’dan, AB başkanlarının Türkiye’yi ziyaretinde yaşanan ‘koltuk krizi’ bağlamında gelen bu çıkış İtalyan siyasetinde de tartışma yarattı.
CORRİERE DELLA SERA: UZUN MÜDDETTİR BİR BİRİNCİ
BBC Türkçe’nin Roma muhabiri Övgü Pınar’ın haberine nazaran, Corriere della Sera gazetesi “İtalya ile Türkiye ortasında bu düzeyde bir diplomatik çatışma uzun müddettir görülmüyordu. Darbe teşebbüsü, akademisyenlere, insan hakları savunucularına ve gazetecilere karşı sonu gelmeyen bir tutuklanma dalgasını tetikledikten sonra bile iki ülke ortasındaki bağlar çok iyi kalmıştı” diye yazdı.
Gazetedeki Massimo Franco imzalı yorum yazısında da, Draghi’nin “Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’i savunmak” için kullandığı bu sözlerle “Avrupa’ya bağlılığını katı biçimde teyit ettiği” belirtildi.
LA REPUBBLICA: İTALYA BUGÜNE DEK TÜRKİYE’YE KARŞI GÜVERCİN ÜZEREYDİ
Draghi’nin Erdoğan’a yönelik kelamlarına ve Türkiye’den gelen reaksiyona baş sayfasında yer veren La Repubblica gazetesi “Draghi’nin Erdoğan’la ilgili kelamları diplomatik bir çatışma yarattı” dedi. Gazete, İtalya’nın bugüne kadar Türkiye’nin AB üyeliğini takviyeler tavrını ve iki ülke ortasındaki ticari ilgilerin büyüklüğünü de hatırlatarak “İtalya Avrupa’da her vakit Türkiye’ye karşı bir güvercin üzere görülmüştür” diye yazdı. La Repubblica, geçen Aralık’taki AB doruğunda de Fransa ve Yunanistan üzere ülkeler Türkiye’ye karşı yaptırım isterken İtalya’nın Almanya ile birlikte daha yumuşak bir durum aldığını hatırlattı.
LA STAMPA: SULTAN’A İKİ TOKAT
La Stampa gazetesi de Draghi’nin “diktatör” çıkışını ve Türkiye’den gelen reaksiyonları verdiği haberinde, İtalya Başbakanı’nın “Bu diktatörlere gereksinimimiz var” demesini de yorumladı. Gazete, bunun nedenini “İtalya, Türkiye’nin dünya çapında beşinci, Avrupa’da da Almanya’dan sonra ikinci kıymetli ticari ortağı. Ayrıyeten AB Türkiye ile göç dalgasının yönetilmesi için çok eleştirilen bir muahedeye imza attı” tabirleriyle açıkladı.
La Stampa’nın baş sayfasında “Sultan’a iki tokat” başlığıyla yayımlanan yorum yazısında ise şu sözler yer aldı: “Erdoğan bir diktatör: Bu kolay fakat net sözcüklerin akabinde, milyonlarca kişinin – Avrupalıların, Türklerin, makus muamele gören Kürtlerin – uzun ve özgürleştirici biçimde yükselen alkışlarını duyar üzere oluyoruz.”
ÇOK SAĞCI ÖNDER ELÇİLİK ÖNÜNDEKİ AKSİYONU İPTAL ETTİ
İtalya Başbakanı’nın Erdoğan’a yönelik kelamları ülkede siyaset dünyasında da yankı buldu. Draghi’nin başbakanlığında kurulan geniş koalisyon hükümetinde yer alan Lig partisi, bugün Türkiye’nin Roma Büyükelçiliği önünde bir şov yapacaklarını açıkladı.
Fakat daha sonra “organizasyonel nedenler” münasebet gösterilerek bu şov ertelendi. Çok sağcı Lig önderi Matteo Salvini, Draghi’ye takviye vererek, “Türk diktatör Erdoğan’ın gözdağları ve ayrımcılıkları kabul edilemez” dedi.
‘ONA GEREKSİNİMİMİZ VAR’ KELAMLARI DE REAKSİYON ÇEKTİ
İtalya Başbakanı’nın Erdoğan’la ilgili kelamlarına takviye verenler olduğu kadar, bu çıkışı demokrasi, insan hakları üzere mevzulardaki dertler yerine “kanepe vakası” üzerinden yapmasına tenkit getirenler de bulunuyor. Draghi’nin Erdoğan’ı “diktatör” olarak nitelemesine karşın ‘ulusal çıkarlar için diktatörlerle iş birliği yapmanın gerekli olduğunu’ söylemesi de reaksiyon çeken bir öge.
İtalyan Solu partisi başkanı Nicola Fratoianni de bu görüşü lisana getirerek, “Draghi’nin Erdoğan’ı diktatör olarak tanımlaması hoş bir haber. ‘Ama ona muhtaçlığımız var’ (herhalde göçün idaresi için?) demesi ise utanç verici ve kabul edilemez” dedi.
Yurtdışı seyahatinde olan İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ise Ankara’dan gelebilecek muhtemel teşebbüsleri “Başbakan Draghi ile görüştükten sonra koordine edeceklerini” söyledi.
DRAGHI NE DEDİ?
Draghi “diktatör” tabirini dün akşam düzenlediği basın toplantısında bir soruyu yanıtlarken kullandı. Bu, bir saatten uzun süren ve neredeyse büsbütün pandemi ve aşı kampanyasına odaklanan basın toplantısının son sorusuydu.
Dire ajansı muhabiri Alfonso Raimo, Draghi’ye Avrupa Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in Türkiye ziyaretinde yaşanan protokol tartışmalarıyla ilgili görüşünü sordu. Raimo ayrıyeten birebir sebeple AB Kurulu Lideri Charles Michel’e yönelik tenkitlere atıfla “Siz onun (Michel) yerinde olsaydınız nasıl davranırdınız?” diye sordu. Draghi ise Charles Michel ile ilgili kısma değinmeksizin Erdoğan’ı eleştirdi ve şunları söyledi:
“Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davranış biçimine katiyetle katılmıyorum, uygun olmadığını düşünüyorum. Komite Lideri Von der Leyen’ın maruz kaldığı aşağılama beni çok üzdü. Ama burada üzerinde durmamız gereken bir şey var: ismini koyalım, bu “diktatör” diyebileceğimiz şahıslara gereksinimimiz da var. Görüş, fikir, davranış ve toplum vizyonu açısından farklılıklarımızı lisana getirmekte açık olmalıyız, ancak ülkemizin çıkarları için iş birliğine de hazır olmalıyız. Hakikat dengeyi bulmalıyız.” (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
