ANKARA – CHP Küme Başkanvekili Hususî, TBMM Başkanlığı’na sunduğu araştırma önergesinde, Türkiye’de son beş yılda ihale bedeli 100 milyon TL’nin üzerinde olan ve birinci 300 firmanın kazandığı prodüksiyon ihalelerinin nakdî bedel olarak yüzde 27’sinin, beş inşaat şirketine, başka münferit ya da bunların birlikte kurdukları iştiraklere verildiğinin hesaplandığını açıkladı.
‘REKABETİ ORTADAN KALDIRAN 21’İNCİ HUSUS KAPSAMINDA’
Kişisel, “Listeye bakıldığında Kalyon İnşaat, Kolin İnşaat, Cengiz İnşaat, Makyol İnşaat ve Özgün Yapı’dan oluşan birinci beş şirketin isimleri; iktidara yakınlıkları nedeniyle kamuoyuna epeyce tanıdık gelmektedir. Yapılan çalışmalar bu firmalara verilen ihalelerin çok büyük bir kısmının, Kamu İhale Kanunu’nun, pazarlık yordamını düzenleyen ve kamu ihalelerinde yarışması ortadan kaldıran, iktidarın ihaleleri istediği firmalara vermesine imkan sağlayan 21’inci hususu kapsamında yapıldığını gösteriyor. 2016- Haziran 2020 arasında Kalyon İnşaat 24 milyar liralık, Kolin İnşaat 21,7 milyar liralık, Cengiz İnşaat 19,4 milyar liralık, Makyol İnşaat 12,3 milyar liralık. Özgün Yapı 12,3 milyar liralık ihaleyi tek başlarına ya da birbirleriyle oluşturdukları iştirakler aracılığıyla üstlendiler” tabirini kullandı. Kişisel, şunları kaydetti:
‘ŞEFFAFLIK ORTADAN KALDIRILDI’
“İhalelerin, Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci hususuna nazaran pazarlıkla, çoğunlukla da hiçbir ivediliği olmadığı halde birebir unsurun bir numara fıkrasının (b) bendi kapsamında yapılması, yarışması ortadan kaldırdığı için esasen yüksek bedellerle mukavele imzalanan bu girişimlerde sonraki yıllarda da değerli ölçülerde keşif artışlarına gidildiği tabir edilmektedir. Kimi girişimlerde yüzde 100 orantısında keşfi artışına gidildiği, vesair bir sözle ahit bedelinin bir katından fazla ödeme yapıldığı argümanları bulunmaktadır. Ne yazık ki son 18 yılda kamu ihalelerinde hem ihale aşamasında hem de pratik aşamasında şeffaflık neredeyse tümüyle ortadan kalkmıştır. Hangi girişimlerde ne kadar keşif artışı yapıldığı, hangi girişimin ne kadarlık bir harcamayla tamamlandığı konusunda kamuoyuna gereğince haber verilmemektedir. Sayıştay’ın teftişinin aktifliğini yitirmiş olması, hazırlanan kontrol raporlarının da sansürden geçirildikten sonra TBMM’ye sunulması üzere nedenlerle kamu ihaleleriyle kamunun ne ölçüde bir zarara uğratıldığı bilinmemektedir.
‘KAMU İHALELERİ KONUSUNDA MİLLET ISMINE ARAŞTIRMA YAPMALI’
Kamu ihaleleriyle ilgili olarak gündemde bulunan savların araştırılması Türkiye Büyük Millet Meclisinin temel vazifelerinden biridir. Bu hem TBMM’nin teftiş vazifesinin hem de bütçe hakkının doğal bir sonucudur. Gelgelelim, TBMM’de bir kesin hesap encümeninin kurulamamış olması, Anayasaya nazaran, merkezî idare bütçesi kapsamındaki kamu yönetimleri ile toplumsal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve sarfiyatları ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi ismine denetlemekle vazifeli bulunan Sayıştay’ın bu vazifesini gerektiği üzere bölgesine getirmemesi nedeniyle kamu zararları katlanarak artmaktadır. Bu nedenle TBMM’nin kamu ihaleleri konusunda millet ismine bir araştırma yapması zaruridir.” (DUVAR)
Gazete Duvar
