İtalyanların “Yüce Şair” olarak andığı, İtalyan lisanının “babası” kabul edilen Dante Alighieri hakkında bir Alman gazetesinde yayımlanan eleştirel makale İtalya’da reaksiyonlara yol açtı. Bu yıl vefatının 700’üncü yılında anılan Dante, Almanya’da yayımlanan Frankfurter Rundschau gazetesinde bir yorum yazısına husus oldu. İtalya’da “Dante Günü” ilan edilen 25 Mart tarihinde yayımlanan yazıda İtalyan şairin İtalyan lisanı için kıymeti tartışmaya açıldı.
MAKALEDE NE DENİYOR?
Arno Widmann imzalı yazıda, örneğin İngiliz şair ve müellif William Shakespeare’in Dante’ye kıyasla “ışık yılı farkıyla daha çağdaş olduğu” görüşü savunuldu. Widmann ayrıyeten, Dante’nin İlahi Komedya’sındaki cehennem seyahatinin, Muhammed Peygamber’e atfedilen cennet tasvirlerinden esinlenmiş olabileceği tarafındaki bir teze da yer verdi.
Dante’nin İlahi Komedya’sının “devasa bir ego eseri” olduğu, şairin ahlakçı ve yargılayıcı bir tavırla “Tanrı’nın işini” yapmaya çalıştığı üzere tabirlerin yer aldığı yazı, İtalya’da kültür-sanat ve siyaset etraflarından çok sayıda reaksiyon aldı. İtalya Kültür Bakanı Dario Franceschini, bu tartışma ile ilgili bir haberi Twitter’da paylaştı ve paylaşımında Dante’den alıntıyla “Onlara baş yormayalım, bakıp geçelim” iletisini yazdı.
‘BELKİ DE ALMANYA ÜZÜLÜYORDUR’
İtalyan lisanı için esas referans kaynağı olan Crusca Akademisi Lideri Claudio Marazzini de Adnkronos haber ajansına yaptığı açıklamada Frankfurter Rundschau gazetesindeki yazının “polemik amaçlı” yazıldığını öne sürdü. Marazzini, “Dante’nin vizyonunun pahası ya da egosunun büyüklüğüyle ilgili tartışmaya girmeyeceğim. Çağdaş tenkit, muharrirlerin ideolojisinin eleştirmenlerde yarattığı ideolojik sempatiye dayalı sınıflandırmaları bıraktı” dedi.
Dante Alighieri Derneği Lider Yardımcısı ve dilbilimci Luca Serianni de “Alman gazetesindeki makalenin yaklaşımı çocukça” diye tenkitte bulundu. Dante’nin soyundan gelen Pieralvise Serego Alighieri de Adnkronos ajansına konuştu ve kelam konusu makalenin “sahte, kuşkulu yargılar ve anlamsız taarruzlarla dolu” olduğunu söyledi. Pieralvise Serego Alighieri, “Kimbilir tahminen de Almanya, Dante üzere büyük bir sanatkara sahip olmamanın ıstırabını yaşıyordur” diye ekledi.
NEDEN İTALYANCA’NIN ‘BABASI’ DENİYOR?
1265’te Floransa’da doğan ve 1321’de Ravenna’da ölen Dante Alighieri için, 25 Mart’taki Dante Günü’nde İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ve Katolik Kilisesi önderi Papa Francesco üzere çok sayıda isimden anma bildirileri gelmişti. Cumhurbaşkanı Mattarella, Dante için “İtalya’nın birliğinin babası ve temel direği” demişti. Dante’nin cehennem, araf ve cennete hayali bir seyahati anlattığı İlahi Komedya, Latince yerine şairin memleketi Toskana bölgesinin halk lisanında yazıldığı için edebiyat tarihi açısından özel bir ehemmiyete sahip. Dante sayesinde Toskana bölgesi lehçesinin ilerleyen yıllarda İtalyan lisanının temelini oluşturması nedeniyle şair “İtalyan lisanının babası” olarak da anılıyor. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
