Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan ve 25-29 yıl yolcu garantisi verilen köprü, otoyol ve havalimanlarının kamuya yükü her geçen yıl daha da artıyor. Kütahya, Afyon ve Uşak vilayetlerine hizmet vermek üzere YİD modeli ile yaptırılan Zafer Havalimanı bu durumun en çarpıcı örneklerinden biri haline geldi.
Memleketler arası Şeffaflık Derneği’nin çalışmasına nazaran, 29 yıl 11 aylık işletme müddetinde Hazine, Zafer Havalimanı için IC İÇTAŞ şirketine 205 milyon 281 bin 118 euro garanti bedeli ödeyecek. 2018 yılında devrin Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan, garanti yolcu sayısına ulaşılamadığı için 2012-2017 yılları için şirkete toplam 26 milyon 691 bin 626 euro ödendiğini açıklamıştı.
GARANTİ YOLCU SAYISININ 20’DE 1’İNE LAKİN ULAŞILIYOR
2019’da 1 milyon 232 bin yolcu garantisi verilen havalimanının hizmet verdiği yolcu sayısı 82 binde kalırken, garantiye nazaran gerçekleşme oranı yüzde 6.6 oldu. 2020 yılı için iç sınırlardaki 501 bin 706 yolcu garanti edilmişti, bu sayı 4 bin 945’te kaldı. Dış sınırlarda ise 351 bin 194 yolcu garantisi yalnızca 2 bin 484 bireyde kaldı. 2020 için toplam 1 milyon 279 bin 352 yolcu garantisine karşılık yalnızca 7 bin 429 yolcu havalimanını kullandı.
ÖDEME ERTELENSİN TEKLİFİNE AK PARTİ’DEN RET
İşletme mühleti 29 yıl 11 ay olan havalimanı için uçmayan yolcular nedeniyle 21 Mart 2044’e kadar para ödenecek. Cumhuriyet’ten Hazal Ocak’ın haberine nazaran ise TBMM KİT Kurulu üyesi CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Merkezi’ne (CİMER) başvurarak kelam konusu havalimanını işletmekte olan şirket ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü ortasında yapılan mukavelede zorlayan sebeple ilgili bir hususun yer alıp almadığını sordu. Yavuzyılmaz’a gelen cevapta zorlayan sebeplere ait bir unsurun yer aldığı belirtildi lakin mukavele detayları “bilgilerin gizli tutulması hükmü” çerçevesinde paylaşılmadı. Bunun üzerine KİT Kurulu üyesi CHP’li milletvekilleri, kurul başkanlığına bir önerge verdi. CHP’liler, mukaveledeki “mücbir sebepler gereği” koronavirüs salgınının göz önünde bulundurularak 2020 yılında garanti edilen yolcular için ödenmesi gereken toplam 6 milyon 738 bin 310 euronun 2044 yılı sonrasına ertelenmesi ya da borcun silinmesinin DHMİ’ye önerilmesini istedi. Önerge, AKP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
YAVUZYILMAZ: KORONA ÖNCESİ DE DURUM FARKLI DEĞİLDİ
Zafer Havalimanı için verilen garanti yolcu sayısında geçen yılki yanılgı hissesinin yüzde 99’u bulduğunu belirten Yavuzyılmaz “AKP’liler diyor ki, ‘2020 yılında koronavirüs vardı, o yüzden bu türlü oldu’. Ancak gerçek bu değil. 2020 yılı öncesinde durum farklı değil. Bu yanılgı hissesiyle devam ederse, havalimanına neredeyse hiç uçak inmediği, kalkmadığı, yolcusu bulunmadığı halde 2044 yılına kadar şirketin kasasına 208 milyon euro meblağında Hazine garantili para girecek. Zafer Havalimanı bütünüyle kamu zararıdır. Bu soyguna dur demek için bu mukaveleyi yapan yetkililerle ilgili hata duyurusunda bulundum” dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)
Gazete Duvar
