VAN – İnsan Hakları Derneği Van Bürosu, yapılan müracaatlar ve basına yansıyan haberler doğrultusunda, hükümlü ve tutukluların salgın hastalık sürecinde sıhhat, eğitim ve toplumsal durumlarının tespit edilmesi için başlattığı çalışmanın raporunu yayınladı. İHD Van Bürosu tarafından oluşturulan heyet Van T Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumu, Van F Tipi Saklı Ceza İnfaz Kurumu ve Van Yüksek Güvenlikli saklı Ceza İnfaz Kurumu’nda görüşmeler yaparak mahkumların durumlarına yönelik alınacak önlemleri ve yaşanan hak ihlalleri tespit etti.
Açıklamada İHD Van Bürosu heyetinin 10/07/2020 tarihinde hükümlü/tutuklu olan Feyyaz Başak, Medya Aslan (Van T Tipi Saklı Ceza İnfaz Kurumu), Ferhat Sayıner (Van Yüksek Güvenlikli Gizli Ceza İnfaz Kurumu) ve Yunus Durdu (Van F Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumu) ile görüşmelerde bulunduğu belirtildi. Tutuklu ve hükümlülerle görüşen heyetin açıkladığı tespitler ise şöyle:
*Öncelikle en acil sorun olarak Van T Tipi Saklı Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Örtük Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumlarında mahpusların Covid-19 salgın illeti ve sıradanlaşma sürecinde yasal haklarının kullandırılmadığı, yasal haklarının hukuksal münasebetlerden mahrum olarak engellendiği, alınan önlem ve tedbirlerin ehliyetsiz olduğu tespit edilmiştir.
*Cezaevi idaresinin umumi olarak mahpuslara yönelik basınç, zorlama biçiminde (salgın hastalık periyodunda koğuş dışına çıkarılan mahpusun üst aramasının yapılması, toplumsal ara kurulanın ihlal edildiği, cezaevi kampüs yerinde çıkarılmamasına karşın tedavi hakkını kullanmak isteyen mahpusun 15 günlük karantina sürecine maruz bırakılması ve koşulların çok çetin olması, mahpus karantinaya girmemek için tedavi hakkından feragat ettiği vb.) bir yaklaşımlarının bulunduğu tespit edilmiştir.
*Mahpusların cezaevi idaresi tarafından salgın hastalık tedbir ve önlemlerine hilâf yollara maruz kaldığı (dezenfektan, ıslak mendilin maske ve eldivenin satın alma ile ulaşabildikleri ve yüksek fiyatta olması, arilik gereçlerinin hudutlu ve zayıf temin edilebilmesi vb.) tespit edilmiştir.
*Herhangi bir münasebet gösterilmeden ve yasaklanmayan, mahpusların talep ettiği yahut kargo ile gelen gazete, mecmualar kitap vs. yönetim tarafından ya hiç verilmiyor ya da geç veriliyor. Haber alma özgürlüğü ve kamusal haberlere erişim hakları engelleniyor.
Raporun sonuç kısmında ise şu görüşlere konum verildi:
*OHAL ile birlikte ve OHAL’in kaldırılmış olmasına karşın Türkiye Cumhuriyeti’nin de taraf olduğu Memleketler arası İnsan Hakları akitleri, Anayasada ve kanunlarımızda tanımlanan hakların uygulanması cezaevlerinde fiili olarak askıya alınmıştır. Bu durum mahpuslar, mahpus yakınlarını ve biz insan hakları savunucularını kaygılandırmaktadır.
* Van T Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Saklı Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Gizli Ceza İnfaz Kurumlarında mahpusların anayasal haklarından haber alma özgürlüğü, yaşama hakları, kamusal haberlere erişim hakları, sohbet-spor- aktivite hakları, sağlık-tedavi hakları engelleniyor.
*Heyetimiz Van T Tipi Gizli Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Örtülü Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumlarındaki fiziki koşullar ve kelam konusu hak ihlallerinin engellenmesi hakkında tesirli müracaatların ve görüşmelerin yapılması gerektiğini tespit etmiştir. (DUVAR)
Gazete Duvar