Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nda (TCMB) yapılan misyon değişikliği milletlerarası basında geniş yer bulmaya devam ediyor. Amerikan haber ajansı Bloomberg’ün müelliflerinden Daniel Moss, Türkiye’de Merkez Bankası’nı direktörün ‘uluslararası iktisattaki en riskli misyonlardan biri olduğu’ yorumu yaptı. Moss, hür piyasada faiz ve enflasyona dair görüş farkları nedeniyle “Bu vazifeye gelen herkes ya TL’yi ya da Erdoğan’ı kaybetmekle karşı karşıya” dedi. Makalede, Naci Ağbal’ın bu vazifeden çok kısa mühlet içinde alınması konusunda da “Bu, bir muz cumhuriyetinin sergileyebileceği bir davranış formudur, bir G20 ve OECD üyesinin değil” sözlerini kullandı.
‘ERDOĞAN ACI REÇETEDEN GERİ ADIMA ONAY VERMİŞ OLDU’
Moss’un makalesi, “Dört aylık ortodoks [genel kabul gören] para siyasetleri Recep Tayyip Erdoğan’a çok fazla gelmiş görünüyor. Türkiye Cumhurbaşkanı, Naci Ağbal’ı Merkez Bankası başkanlığından kovup yerine düşük faiz oranlarını savunan bir ismi getirerek, Ağbal’ın dört aylık misyon müddetinde dağıttığı acı reçetenin en azından bir kısmından geri adım atılmasına onay vermiş oldu” kelamlarıyla başlıyor.
‘ENFLASYON YENİ LİDER GELDİ DİYE YOK OLMAYACAK’
Yeni Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun selefinin izlediği rotayı eleştirdiğini hatırlatan Moss, “Erdoğan tıpkı vakitte, Ağbal’ın peş peşe -ve saldırgan- faiz artırımlarının Türk lirasına getirdiği izafî istikrarın altını oymaya da hazır. Yüksek enflasyon, misyonundan ayrılan merkez bankası liderine fazla seçenek bırakmamıştı; yeni bir lider geldi diye de ortadan kaybolmayacak” sözlerini kullandı.
‘BU KADAR YÜKSEK FAİZDEN ÇOK AZ BAŞKAN MUTLU KALIR’
Makalede, Ağbal’ın geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği 200 baz puanlık faiz artışının ekonomistlerin öngördüğünün iki katı olduğu ve ‘açıkça Erdoğan’ı provoke etme riski taşıdığı’ fakat kasım ayından ayından bu yana toplamda 875 baz puan artış yapılmasından rahatsız olmayacak çok az başkan olduğu yorumu yapılıyor. Moss, “Bu bilhassa de, iki yıldan kısa mühlet evvel dördüncü merkez bankası lideriyle çalışacak olan Erdoğan için geçerli” dedi.
‘AĞBAL’IN 200 PUAN FAİZ ARTIRIMI KOŞUL DEĞİLDİ’
Türkiye’de şu an yüzde 19 olan faiz oranı için “Bu, rastgele bir iktisadın yahut siyasi sistemin karşılayabilmesi için çok yüksek” diyen Moss, ABD’de 1980’lerin başındaki yüksek enflasyon sırasında bile faizlerin ‘stratosferik seviyelere’ çıkmadığını belirtti. Moss, “Türkiye’nin geçen haftaki faiz artışı çok mu çoktu?” sorusuna cevabında da, “Ağbal piyasaları çoktan kazanmıştı, 18 Mart’ta beklentilerin bu kadar üzerine çıkmasına gerek yoktu. Onun devri boyunca TL, kalkınmakta olan ekonomiler ortasında üçüncü çeyrekte en makus performansı sergileyen para ünitesi olmaktan çıkıp, son üç ayda en iyi performansı sergileyen para ünitelerinden biri haline gelmişti” dedi. Moss, 200 baz puan artışın ‘fiyat artışlarını sınırlamanın ötesine geçip enflasyonu kalbinden hançerlemek gayesini taşıyabileceğini’ belirtse de, gelişmiş ekonomilerde ve birçok gelişmekte olan ekonomilerdeki çok düşük faizler göz önünde bulundurulduğunda ‘düşük bir faiz artışının bile yatırımcı itimadını sağlayabileceği’ görüşünü lisana getirdi.
‘HOYRATÇA ALINDI’
Moss, 200 puan faiz artışını sorgulasa da, Ağbal’ın misyondan alınma biçimine sert tenkitler yöneltti: “Ağbal’ın sonları zorlayıp zorlamadığı sorusu bir yana, bu misyona getirilmesinden böylesine kısa mühlet sonra hoyratça vazifeden alınmasını hiçbir şey haklı çıkaramaz. Şu an Türkiye’de Merkez Bankası’nın lideri olmak, memleketler arası iktisattaki en riskli misyonlardan biri olabilir. Bu, bir muz cumhuriyetinin sergileyebileceği bir davranış halidir, bir G20 ve OECD üyesinin değil.”
‘KAVCIOĞLU KİMİ ŞAD ETMESİ GEREKTİĞİNİ BİLİYOR’
“Ağbal’ın gidişindeki trajedi, Türkiye’nin ekonomik görünümünün büsbütün olumsuz olmaması” diyen Moss, birçok datada Türkiye’nin iyi durumda göründüğü yorumu yaptı. Moss, makalesinin sonunda yeni Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’nun siyasetleri büsbütün bilakis çevirip ‘ayarları’ kasım öncesine döndürmesinin beklenen görünmediğini belirtirken, geçtiğimiz haftaki faiz artışının geri çekilebileceğini de ekleyerek “Bunun maliyeti olacaktır” dedi. Bir öbür Bloomberg muharriri Ziad Daoud’un kelamlarına atıfla “Bu misyona gelen herkes ya TL’yi ya da Erdoğan’ı kaybetmekle karşı karşıya” diyen Moss, “En azından Kavcıoğlu kimi şad etmesi gerektiğini biliyor” tabirlerini kullandı. (DIŞ HABERLER)
Gazete Duvar
