Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde 2013 yılında açılan Jiyan Semt Pazarı, sekiz yıldır ilçedeki bayanlar tarafından yönetiliyor. Devir dönem pazarda yer edinmeye çalışan erkekler, bayan pazarcıların direnişi sayesinde bugüne kadar semt pazara giremediler. Birinci resmi bayan pazarı olma özelliği taşıyan Jiyan Semt Pazarı’nda ilçede yaşayan şiddete maruz bırakılan ya da dar gelirli 258 bayan tezgah açtı.
Mezopotamya Ajansı’ndan Hareket Akdağ’ın haberine nazaran, son lokal seçimde HDP’nin kazandığı belediyeye kayyım olarak atanan Hüseyin Beyoğlu’nun başkanlığında yapılan bir toplantıda, pazara 400 erkeğin alınmasının kararlaştırıldığı ileri sürüldü.
‘İŞ YAPAMAZ HALE GELİRİZ’
Yaklaşık 3 yıldır bayan pazarında tezgah açan Rukiye Bakış, pazara 400 erkeğin alınması durumunda iş yapamaz hale geleceklerini belirterek, “Halde erkeklere 50 kuruşa verilen eser, bayanlara 1 liradan veriliyor. Erkeklerin bize söyledikleri de ‘Siz orada bir avuçsunuz, sizin başınıza kafanıza vuracağız. Ta ki siz pes edene kadar’ oldu. Bir de yanımıza gelip tezgah açtıklarında, bayanın vücudu üzerinden küfürler savuracaklar. Bunu nasıl kabul ederiz” dedi.
Belediyenin bu kararını “kadını tasfiye edip, konutuna gönderme” olarak yorumlayan Bakış, “Geçenlerde yapılan toplantıda bize söylenilen de şuydu: ‘Siz şemsiye kaldırırken, biz size acıyoruz’ Sen niçin bize acıyorsun? Ben burada emek sarf ediyorum ve erkekten ne farkım var. Ben güçsüz değilim, bir orduyu yönetebilirim” diyerek karardan vazgeçilmesini istedi.
‘BİZİ EZEN ERKEKLERDİR, BUNU KABUL EDEMEYİZ’
Pazarda tezgah açan Rabia Ataş, bayan pazarının kurulması için verdikleri çabayı anlatarak, “Biz bayanlar çalışkanız, ayaklarımızın üstünde duruyoruz, şemsiyelerimiz kaldırıp indirebiliyoruz, kasa kaldırıyoruz, sabah beşte kalkıyoruz” diye konuştu. “Kadın pazarına kayyım atandı, bu kayyım değil de nedir?” kelamlarıyla reaksiyon gösteren Ataş şunları söyledi: “Erkek pazarı lideri toplantı yapıyor, ‘kadın pazarını satacağız’ diyor ve sattılar da. Burada büyük bir oyun var. Bizi ezen erkeklerdir, bunu kabul edemeyiz. Toplantıda, belediye HDP’nin elindeyken idarenin bir şeyler yapmadığını lakin kendilerinin hoş şeyler yapacaklarını söylediler. Lakin belediye 8 Mart armağanı olarak bu kararı bize ikram etti. Biz bu karara sessiz kalmayacağız.”
‘2-3 AYDA BİR ERKEK PAZARCILARDAN BASKI GELİYOR’
Pazar esnafından Şükriye Mızraklı, bayana takviye gayeli kurulan pazarın bu haliyle kalması gerektiğinin altını çizerek, “2-3 ayda bir erkek pazarcılardan baskı geliyor. Onların tahminen 20 tane pazarı var, o pazarlar onları doyurmuyor da bu pazar mı onları doyuracak. Erkekleri istemiyoruz. Sesimizi duysunlar, sesimiz duyuluncaya kadar da çabaya devam edeceğiz. Gerekirse Meclis’ e kadar gideriz” biçiminde konuştu.
‘KENDİ AYAKLARIMIZ ÜZERİNDE DURMAK İSTİYORUZ’
Pazarda meyve tezgahı kuran Gülsüm Var da pazara erkeklerin yerleştirilmesinin bayana yönelik şiddet olduğunu belirterek, “Yeter artık erkek şiddeti, biz bunu kabul etmiyoruz. Bayanlar bizden cüret alıyor. Bayan ve erkek eşittir. Kendi ayaklarımız üzerinde durmak istiyoruz. Neden önümüzü kapatmak istiyorlar?” diyerek yansısını lisana getirdi.
‘PSİKOLOJİK ŞİDDETE MARUZ KALIYORUZ’
Pazarın kuruluşundan bu yana tezgah kuran Nurdan Saltık ise 400 erkekle pazarın büyümeyeceğini söyledi. Saltık, şunları söyledi: “Büyük balık küçük balığı yutar misali, biz kalkıp tezgâhımızı toplayıp meskene gitmek zorunda kalacağız. Burada 9 yıllık bir emek var. Diyarbakır’da bir örnek, bir birinci. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü arifesinde ruhsal şiddete maruz kalıyoruz” (Kaynak)
Gazete Duvar
