Türkiye’nin birinci bağımsız bayan sığınma konutu Mor Çatı’nın kurucularından avukat Canan Arın bayan hakları alanında 40 yılı aşkın müddettir yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Arın, bayanların şiddetin olmadığı ve geleceklerini kendilerinin belirleyebileceği bir hayata sahip olmaları için verdiği uğraş nedeniyle 10. Anne Klein Bayan Ödülü’ne layık görüldü.
Online düzenlenen ödül merasiminin açılış konuşmasını Heinrich Böll Vakfı Eş Lideri Barbara Unmüßig yaptı. Pandemi şartlarının gerek iş hayatında gerekse konut içinde bayanların mevcut durumlarını daha da olumsuz etkilediğini belirten Unmüßig, bugün dünyanın her köşesinde bayanların işlerini erkeklere oranla daha fazla kaybettiğini ve konut içi şiddete daha ağır maruz kaldıklarını vurguladı. Unmüßig, 1950-2011 yılları ortasında yaşayan bayan hakları savunucusu, avukat Anne Klein ismine verilen mükafatın 2021 yılı sahibi olan Canan Arın’ın hayatı boyunca bu alandaki çalışmalarını paylaştı. Arın’ın Türkiye’nin birinci bayan sığınma meskeni olan Mor Çatı’nın kurucuları ortasında yer aldığını belirten Unmüßig, “Mor Çatı yıllardır şiddete maruz kalan bayan ve genç kızların birinci müracaat yeri oldu” dedi.
Dünyanın birçok yerinde olduğu üzere Türkiye’de bayanların ve LGBTI+’ların eşitsizlik ve baskıyla karşı karşıya olduğunu söyleyen Unmüßig, kâğıt üzerinde haklar eşit görünse de uygulamanın birebir halde olmadığına dikkat çekti. Türkiye’nin 2012 yılında İstanbul Mukavelesi’ni imzalayan birinci ülkelerden biri olduğunu hatırlatan Unmüßig, kontrattan çekilme teşebbüslerini eleştirdi. “Türkiye’nin kontrata taraf olması, Canan ve uğraş arkadaşlarının başarısıydı. Tıpkı şiddet konusunda uygar hukuk ve ceza hukukunda gerçekleştirilen ıslahatlarda olduğu gibi” dedi.
“Senin üzere bahadır, korkusuz bayanlar, pek çok şeyi riske atarken birebir vakitte birer rol model, yürek ve ilham kaynağı oldu” diyen Unmüßig, mükafatı Arın’a vermekten ötürü memnunluk duyduklarını lisana getirdi.
‘FEMİNİST ÇABANIZA ÇOK ŞEY BORÇLUYUZ’
Şair ve belgesel sinema imalcisi Dilek Mayatürk de konuşmasında Canan Arın’ın bayan hakları savunucusu olarak yaptıklarını aktarırken mücadeleci, hak savunucusu kişiliğine vurgu yaptı. Düşlerin insanı harekete geçiren itici güç olduğunu belirten Mayatürk konuşmasında “Düşünceye, harekete geçirilmeyen hayal, bayanın kendi yarattığı ve sonunda içine hapsolduğu soyut duvarlar tehlikesi de taşır. Sevgili Canan Arın, siz hem düşlediniz, hem düşündünüz, hem de harekete geçtiniz. Tartışılmaz hukuk bilginize, feminist çabanıza, bayanlar olarak çok şey borçluyuz” dedi.
Mayatürk, Mor Çatı’nın bayanların erkek şiddeti ve baskısından azade nefes alabilmeleri ismine yaratılmış, içinde binlerce bayanın olduğu çok büyük bir odayı çağrıştırdığını belirtti. Arın’ın binlerce bayanın hayatına dokunduğunu ve onlara hayat alanı sağladığını söyleyen Mayatürk, “Kendi ihtilallerini yapabilmeleri için yüreklendirdiniz. Sözlerinizle ve dostluğunuzla ufuklarını genişlettiniz” dedi.
‘TARİH, BAYANLARIN BİREY OLARAK KABUL EDİLME GAYRETİNİN HİKAYESİDİR’
2021 Anne Klein Bayan Ödülü’nü Barbara Unmüßig’den alan Canan Arın teşekkür ederken “Bence bu mükafatların manası mükafatı alan ülkenin bayanlarına kadın hakları için savaşmaya devam edin, direnin, biz başka ülkelerin bayanları sizi destekliyoruz, sizinle dayanışma içindeyiz’ bildirisini vermesidir” dedi.
Tarihin bayanlar açısından tarifinin “kadınların insan, birey olarak kabul edilme uğraşının hikâyesi” olduğunu belirten Arın çok sayıda bayanın bugünkü pozisyona gelmek için verdiği gayrette hayatlarını kaybettiğini hatırlattı.
Ortaçağ’da bilge bayan oldukları için ateşe atılarak yakılan bayanlardan New York’taki 120 bayan çalışanın daha iyi çalışma şartları istedikleri için yakılarak öldürülmesine kadar tarihte birçok olay yaşandığını belirten Arın “adlarını sayamayacağımız ölçüde çok bayanın çabası sonucu buradayız” dedi.
Türkiye’deki en güçlü muhalefeti bayanların yaptığını vurgulayan Canan Arın bu nedenle başka muhalifler üzere baskıya maruz kaldıklarını söyledi. Kanunların fiilen uygulanmadığını, çocuk istismarının küçük yaşta evlilik ve çocuk doğurma, eğitimden yoksun bırakma ile arttığını, bayan cinayetlerinin politik ve sistematik olduğunu belirtti. Arın “Cinayet işleyenlerin cezaları sudan sebeplerle hafifletiliyor böylelikle bayan cinayetlerine yeşil ışık yakılıyor” dedi. Arın mükafatını, Türkiye ve dünyadaki ataerkilliğe, partiarkaya direnen bütün bayanlara armağan etti. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
