“Genel Sekreter 27-29 Nisan 2021 tarihleri arasında İsviçre’nin Cenevre kentinde Kıbrıs meselesiyle ilgili gayri resmi 5+1 toplantı düzenlemeyi planlıyor”. Birleşmiş Milletler geçtiğimiz saatlerde bu kısa açıklamayla uzun vakitten beri planlananKıbrıs doruğunun nisan sonlarında İsviçre’de gerçekleştirileceğini açıkladı. Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric’in yazılı açıklamasına nazaran, BM Kıbrıslı tarafları ve garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’yi 27-29 Nisan’da İsviçre’nin Cenevre kentinde bir ortaya getirecek.
BM, toplantının emelinin Kıbrıs sıkıntısına yakın gelecekte kalıcı bir tahlil bulunmasının ve tarafların ortak yerde buluşup buluşamayacağını tespit edilmesinin olduğunu açıkladı. Uzun yıllardan beri Kıbrıs meselesine tahlil arayan taraflar yeni gayrı resmi toplantıya çok farklı bakış açıları ve tekliflerle katılmaya hazırlanıyor. Kıbrıs Rum liderliği ile Kıbrıslı Türklerin yeni liderliğinin perspektifleri ortasındaki uçurum, Kıbrıs’ta yakın vakitte tahlil umutlarını sonlandırıyor.
‘İKİ BAŞKA DEVLET’ VURGUSU
Kıbrıslı Türklerin müzakere masasındaki yeni önderi Ersin Tatar uzun vakitten beri “eşit egemenlik” temelinde bir tahlil arayışı fikrini savunuyor. Tatar’a ve yakın mesai arkadaşlarına nazaran, Kıbrıs’ta iki farklı devletin varlığı memleketler arası arenada kabul edildikten sonra iki devlet ortasında farklı işbirliği opsiyonları gündeme gelebilir. KKTC’de yakın vakitte kurulan üçlü azınlık hükümetinin Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu Tatar’ın bakış açısını paylaşırken, Kıbrıs Türk tarafının yeni gayrı resmi tepeye “haklı kuşkular” ile katılacağı bildirisini veriyor.
Ertuğruloğlu Anadolu Ajansı’na yaptığı son açıklamada, “Kıbrıs Türk halkının dünyada tek seçeneği bir formda Rumlarla ortak olmak değildir. Geçmişte ortak olmuştuk başımıza neler geldiğini gördük, yaşadık ve hala yaşıyoruz. Rumlarla yeni bir muahede dışında diğer seçeneklerimizin de olduğunu bilerek hareket etmekteyiz. Kimsenin bizi Rum’a mahkûm bir halk olarak görmemesi gerekir” bildirisini verdi.
Ankara da son resmî açıklamaları ve bildirileriyle, yeni Türk liderliğinin durumuna takviye çıkıyor.
KIBRISLI RUMLARIN HALİ
Rum liderliğiyse Tatar’ın ve Ertuğruloğlu’nın dillendirdiği “iki başka devlet” vurgusuna katılmıyor. Nikos Anastasiadis evvelki devirde gündeme taşıdığı “gevşek federasyon” fikrinin gerisinde durmaya devam ediyor. Bu bakış açısına nazaran Kıbrıs sıkıntısının tahlilinin yolu arttırılmış yetki ve haklara sahip olacak iki kurucu devletin oluşturacağı federasyondan geçiyor. Rum liderliği ayrıyeten, Türk liderliğinin bilakis gayrı resmi tepenin bir evvelki, 2017 tarihli Crans Montana’da müzakerelerin kesildiği noktadan başlaması gerektiği görüşünü de dillendiriyor.
YUNANİSTAN VE İNGİLTERE’NİN HALİ NE?
Yunanistan Rum liderliğinin tezlerine dayanak sunarken Kıbrıs’taki garantörlük sisteminin bir an önce feshedilmesi tarafında görüş belirtiyor. Nisan ayındaki gayrı resmi toplantıya iki toplum, Yunanistan, Türkiye ve BM ile bir arada üçüncü garantör ülke ve İngiltere de katılacak. Toplantıyı ayrıyeten, Avrupa Birliği’nin de yakından takip etmesi bekleniyor.
Gazete Duvar