Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) yöneticisi 10 siyasetçinin yapmak istedikleri basın açıklaması hasebiyle 6 yıl süren yargılamanın akabinde verilen mahpus cezalarını taşıdıkları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden (AİHM) 14 yıl sonra karar çıktı. HADEP Siirt Vilayet Lideri Ahmet Konuk, Merkez İlçe Lideri Abdurrahman Taşçı ve yöneticiler Süleyman Yaş, Muhyettin Timurlenk, Abdullah Gök, Emin Batur, Ahmet Destan, Mehmet Emin Köneş, Bedrettin Polat ve Aysel Adar’ın yargılandığı belgeyi inceleyen AİHM, “ihlal” kararı verdi.
Türkiye’nin mahkum edildiği dava belgesine husus olan olay, 4 Şubat 2001’de yaşandı. HADEP Silopi İlçe Lideri Serdar Tanış ve ilçe yöneticisi Ebubekir Deniz’in 25 Ocak 2001’de gözaltına alınıp, bir daha kendilerinden haber alınmamasına ait Siirt’te açıklama yapmak isteyen partililere polislerce müsaade verilmedi.
Polis müdahalesinde gözaltına alınan 41 kişi hakkında “20911 sayılı Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Kanuna Muhalefet Etmek” suçlamasıyla dava açıldı. Siirt Asliye Ceza Mahkemesi, 41 şahsa 1 yıl 3’er ay mahpus cezaları ile 118 TL para cezası kesti. Kararın Yargıtay tarafından onanmasıyla birlikte 41 kişi tutuklanarak cezaevine konuldu.
BİN 500 EURO MANEVİ TAZMİNAT
HADEP Siirt Vilayet Lideri Ahmet Konuk, Merkez İlçe Lideri Abdurrahman Taşçı, Süleyman Yaş, Muhyettin Timurlenk, Abdullah Gök, Emin Batur, Ahmet Destan, Mehmet Emin Köneş, Bedrettin Polat ve Aysel Adar’ın avukatı olan Reyhan Yalçındağ, 2007’de AİHM’e başvurdu.
Ortadan 14 yıl geçtikten sonra belge hakkında karar veren AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mukavelesinin 11’inci unsurunda düzenlenen toplanma ve örgütlenme hakkının ihlal edildiğine karar vererek, her bir müracaatçıya bin 500 euro manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Müracaatçıların avukatı Yalçındağ, “Adorno’nun ‘Geciken adalet, adalet değildir’ belirlemesi, AİHM’in uzun yıllardır gecikmeli verdiği kararları için de söylenebilir” dedi.
‘20 YILDA DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK’
Ortadan geçen 20 yılda Kürt siyasetine yönelik baskıların devam ettiğine değinen Yalçındağ, “20 yıl geçmesine karşın olumlu manada değişen bir şey olmaması bir yana, belediyelere kayyum atanması, milletvekillerinin, belediye liderlerinin, siyasi parti yöneticilerinin tutuklanmaları ve haklarında açılan davalara destek teşkil eden hususların tekrar Mukavelenin 11’inci hususundaki örgütlenme hakkıyla ve 10’uncu hususundaki söz özgürlüğüyle ilgili olduğunu görmekteyiz. İktidar partisinin ve ortağı MHP’nin rahatlıkla her hususta basın açıklaması yapması, örgütlenme hakkını kullanması ‘yasal’ iken, HDP’lilerin rastgele bir bahiste basın açıklaması dahi yapamadıkları, dahası seçilmiş milletvekillerinin sokak ortasında darp edilmeleri dahil Anayasa ve AİHS müdafaasında olan haklardan yararlandırılmadıkları açık bir durumdur. Son yıllarda tutuklanan BDP, DBP ve HDP’li seçilmişlerin ve parti yöneticilerinin davalarına bakıldığında AİHM tarafından bugün verilen Ahmet Konuk ve oburlar kararında olduğu üzere, salt basın açıklamaları sebebiyle tutuklandıklarını ve haklarında önemli mahpus cezaları verildiğini söyleyebiliriz” diye konuştu.
‘DAYANAK BASIN AÇIKLAMALARI’
Yapılan basın açıklamaları nedeniyle Kürt siyasetçilere ağır cezalar verildiğini söyleyen Yalçındağ, şunları söz etti: “Sadece birkaç örnek vermek gerekirse, hala tutuklu bulunan Dersim evvelki belediye eşbaşkanları M. Ali Bul, Nurhayat Altun, Edibe Şahin, HDP evvelki Küme Lider Vekilleri İdris Baluken ve Çağlar Demirel, evvelki periyot eş genel liderleri, milletvekillerinin evraklarına bakıldığında siyasi niyet açıklamaları ve katıldıkları basın açıklamaları sebebiyle tutuklu bulunduklarını görmekteyiz. Verilen mahpus cezalarının desteği da birkaç basın açıklamasının toplamıyla ‘örgüt üyeliği’ gerekçesiyle verilen mahpus cezalarıdır. Son olarak 21 Aralık’ta Leyla İnanç hakkında toplamda 22 yıl 3 ay verilen mahpus cezasının tek desteği katıldığı basın açıklamaları ve DTK bünyesinde örgütlenme hakkını kullanmasıyla ilgilidir.”
‘YARGI BASKISINA SON VERİLMELİDİR’
Av. Yalçındağ, bu dava evraklarının yanı sıra Rosa Bayan Derneği üzere bayan kurumlarına, gençlik derneklerine, insan hakları kurumlarının yöneticilerine yönelik ağır yargı baskısının devam ettiğini de lisana getirdi.
Davaların içeriklerine bakıldığında bugün ihlal kararı verilen örnekteki üzere, eleştirel bir basın açıklamasına katılmaları sebebiyle maruz kaldıkları hukuksuzluklar olduğunu gördüklerini söyleyen Yalçındağ, şöyle konuştu: “Bu karar vesilesiyle, söz özgürlüğü ve örgütlenme hakkı kapsamındaki yasal haklarını kullandıkları için yargı önüne çıkartılanların davalarına bakan yargıçlara seslenmek isterim. İlla ki hukuka ters kararlar bir gün geri dönecek, lakin kararın imzacısı olan yargıçlar bu kararlarla sonuna kadar anılacaklardır. Bu sebeple karşılarına gelen şahısların siyasi kimliklerine ya da muhalif olup olmadıklarına bakılmaksızın, Anayasa ve AİHS muhafazasında olan haklara riayet etmeleri davetinde bulunuyorum. Tam bilakis, muhaliflerin siyasi tabir hakkı AİHS karşısında daha yüksek müdafaa altında olmasına karşın, muhalif siyasetçilere ve STK’lara yönelik yargı baskısına son verilmesi gerekmektedir. Bu karar bir kere daha, muhaliflerin örgütlenme özgürlüğüne riayet edilmesi gerektiği davetini içermektedir.” (MA)
Gazete Duvar