Küçükçekmece Gölü’nde 2,5 ve 1,5 metre uzunluklarında 2 mersin balığının meyyit bulunması göldeki kirlilik ismine tasaları artırırken, yıllar sonra nesli tükenmekte olan bu tipe gölde rastlanması mütehassısları heyecanlandırdı.
Küçükçekmece Gölü’nde son devirlerde meydana gelen balık vefatları üzerine yapılan incelemede, göldeki çözünmüş oksijen ölçüsünün 0,4 mg/lt seviyesine kadar düştüğü tespit edildi. Göldeki meyyit balıklar arasında nesli tükenme tehlikesi altındaki 2,5 ve 1,5 metre uzunluklarında 2 mersin balığına da rastlandı.
‘GÖRÜLMESİ BÜYÜK GELİŞME’
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Tedrisat Üyesi Prof. Dr. Devrim Memiş, gölde meyyit bulunan Mersin balıklarından incelemek üzere örnekler aldıklarını, bu incelemelerden sonra balıkların nereden geldiğini tespit edeceklerini söyledi.
.
Memiş, Mersin balıklarının Küçükçekmece Gölü’ne gelmiş olmasının değerli olduğunun altını çizerek, “Bu balıkların Marmara Denizi’nde de geziyor olması kıymetli. Bu balık Türkiye sularında artık yumurtlamıyor deniyordu. Münhasıran Marmara Denizi ve Küçükçekmece Gölü’nde 1970’li yıllardan sonra birinci kere görülmüş olması büyük bir gelişme. Halbuki bu balıklar var. Küçükçekmece Gölü’nde bu kadar büyük bir balığın görülmesi bu balığın hâlâ sularımızda olduğunun göstergesidir.” dedi.
Gölde bulunan Mersin balıklarının cinsinin “morina” olduğunu aktaran Prof. Dr. Memiş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Mersin balıkları aslında dayanıklı balıklardır. Gölde meyyit bulunan Mersin balıklarının birisi 2,5 oburu 1,5 metre boyutlarındaydı. Balıkların dişi olması, yumurtalı olması, gölün su sıcaklığının fazla olması ve gölün kirli olması vefatlarını hızlandırdı. Balıkları bulduğumuz gün gölde oksijen orantısı 0,4 mg/lt idi. Yani gölde hiç oksijen yoktu. Yumurtlamak için doğduğu nehre gitme devrini bekliyordu. Küçükçekmece’de bulduğumuz mersin balıklarının her yıl yumurtlama bahtı da yok. 3 yılda bir yumurtluyor bunlar. Onun için de sayıları giderek azalıyor. Gölde bulduğumuz balıklardan birinin 20’li yaşlarda olduğunu kestirim ediyoruz. Tahminen birinci kere yumurtlama yapacaktı lakin olmadı.”
‘EKONOMİK OLARAK DEĞERLİ’
Prof. Dr. Memiş, mersin balığının dinozorların da hayatta olduğu 200 milyon öncesinden bu yana varlığını sürdürdüğüne dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Mersin balığının morina, Rus mersini ve sivrişka çeşitlerinin memleketimiz sonlarında yaşadığını biliyoruz. Devletimizde bulunan öbür 3 tıp artık hiç görünmüyor. Bu balıkların doğal sahaları çeşitli nedenlerle azaldı. Mersin balığının Türkiye’de avlanması himaye altında olması nedeniyle yasaklandı. Bu balıklar nehirlere girip yumurtlayıp tekrar denize dönüyorlar. Artık eskisi üzere yumurtlamak için bu nehirlere girmeleri zorlaştı. Yeşilırmak ve Kızılırmak’taki tahribatla sayıları çok azaldı. Sakarya Nehri’nde hala 90 kilometre içeriye girerek yumurtalarını bırakma talihleri var. Su Bilimleri Fakültesi olarak buralarda Mersin balıklarının yaşayıp yaşamadığını mütemadi takip ediyoruz. Tatlı suya ve akan suya gereksinimi olan bir balık olduğu için kirli bir suya asla yumurtasını bırakmazlar. Bu balıklar dipten beslenirler. O nedenle nehir yahut deniz dip yapısının saf olması hayli kıymetli. Mersin balıkları yeryüzünde kıymetli bir balıktır. Ekonomik bedeli, havyarı nedeniyle çok yüksektir.”
Marmara Denizi kontaklı Küçükçekmece Gölü’ne yıllardır gelen atıkların dipte biriktiğini ve kirlenme nedeniyle canlılara zarar verdiğini belirten Memiş, “Göle tatlı su girişinin azalması nedeniyle kirlenme tesirini yaz aylarında artırıyor. Başkaca gölde sıcaklığın artması ve kirlilik, balık vefatlarına neden oluyor. Gölde bulunan oksijen seviyesi su canlıları için ömür ortamı oluşmamasına sebep oluyor” diye konuştu. (AA)
Gazete Duvar
