Türkiye’de bina vergi kıymeti 5 milyon lirayı aşan mesken nitelikli taşınmazların bedelli konut vergisine tabi olması Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 2019 yılının son aylarında gündeme gelen ve birçok reaksiyona neden olan Bedelli Konut Vergisi Uygulama Genel Bildirisi’nde kıymetlendirme şartları yer aldı.
Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı konusunun değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılacak. Kıymetli konut vergisinin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik üzere tasarruf edenler olacak. Mesken nitelikli taşınmaza ait kıymetli konut vergisini taşınmazın sahibi ödeyecek. Mesken nitelikli taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa verginin ödemesi bu hakkın sahibi tarafından gerçekleştirilecek. Mesken nitelikli taşınmazın maliki yahut intifa hakkı sahibi yoksa malik üzere tasarruf edenler vergiyi ödemekle mükellef olacak. Mesken nitelikli taşınmaza hisseli mülkiyet halinde malik olanlar, payları oranında mükellef kabul edilecek. El birliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumlu tutulacak.
MUAF KONUTLAR
Genel ve özel bütçeli yönetimlerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı’nın maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar, bedelli konut vergisinden muaf olacak.
Türkiye hudutları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların kıymetli konut vergisinin konusuna giren en düşük pahalı mesken nitelikli tek taşınmazı için bedelli konut vergisi muafiyeti uygulanacak. Muafiyet, bu bireylerin tek meskene payla sahip olmaları halinde, paylarına ilişkin kısım için de uygulanacak.
Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükellefler, kıymetli konut vergisi konusuna giren en düşük bedelli mesken nitelikli tek taşınmazını, “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Pahalı Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) Ait Bildirim” ile beyanname verme mühleti içinde ilgili vergi dairesine bildirecek.
Pahalı konut vergisine ait olarak mükellefler tarafından beyan edilen konuların teyidi vergi daireleri tarafından ilgili kurum ve kuruluşlardan yapılabilecek. Muafiyetten yararlanma kurallarını taşımadığı halde muafiyetten yararlanan mükellefler ile muafiyetten yararlanma kaidelerini kaybetmesine karşın durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faiziyle alınacak.
Karşılıklı olmak kuralıyla yabancı devletlere ilişkin olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ilişkin mesken nitelikli taşınmazlar pahalı konut vergisinden muaf olacak.
Temel faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve şimdi birinci satışa, bölüm ve temlike bahis edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar birinci satışa, evre ve temlike mevzu edilmediği sürece vergiden muaf tutulacak. Bu muafiyet kararı arsa karşılığı inşaat işlerinde mukavele gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanacak. Kelam konusu taşınmazların kiraya verilmesi yahut sair surette kullanılması durumunda muafiyetten yararlanılmayacak.
TAŞINMAZLARIN TAMAMI İÇİN TEK BEYANNAME
Bina vergi pahasının 5 milyon lirayı aşan kısmı, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin verginin matrahını oluşturacak. Bedelli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan kıymeti 5 milyon lira ile 7,5 milyon lira ortasında olanlar 5 milyon lirayı aşan kısmı için binde 3 vergiye tabi olacak. Kıymeti 10 milyon liraya kadar olan meskenlerde vergi, 7,5 milyon lirası için 7 bin 500 lira, fazlası için binde 6 olarak uygulanacak. Kıymeti 10 milyon lirayı geçen meskenler, 10 milyon lirası için 22 bin 500 lira, fazlası için binde 10 vergilendirilecek. Mesken nitelikli taşınmaza gerek hisseli mülkiyet gerekse el birliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda, matrah olarak taşınmazın toplam pahası temel alınacak.
Mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi bedelini gösteren belgeyi ekleyerek, ilgili yılın şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yerdeki vergi dairesine verecek. Mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebilecekleri üzere, bağımsız çalışan özgür muhasebeci, hür muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler ile kontrat imzalayıp, e-beyanname halinde de gönderebilecek. Beyan edilmesi gereken birden fazla bedelli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmaza sahip mükellefler, bu taşınmazların tamamı için Bedelli Konut Vergisi Beyannamesi’ni kullanarak tek beyanname verecek.
Tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecek. Müteakip yıllar için mükellef tarafından birebir halde yıllık olarak beyanname verilmeye devam edilecek. Her yıl için verilen beyannameye, beyannamenin verildiği yıl ve bir evvelki yıla ait bina vergi bedelini gösteren evrak eklenecek. Yıl içinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde mükellefiyet, takip eden yıldan itibaren başlayacak, Kıymetli Konut Vergisi Beyannamesi de takip eden yılın şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar verilecek. (AA)
Gazete Duvar
