Bir Vehbi Koç Vakfı (VKV) kuruluşu olan Arter, 2020’de 10. kuruluş yıldönümünü kutladı. 2020 yılında hem çevrimiçi ortamda hem de Dolapdere’deki yeni binasında toplam yedi stant gerçekleştiren Arter, 2021’de sunacağı yeni stantlar, Yeni ve En Yeni Müzik Festivali’nin çevrimiçi ortamda gerçekleşecek ikinci edisyonu ve sanatın farklı disiplinlerinden örneklerle çok disiplinli bir programa mesken sahipliği yapmaya devam edecek.
Arter Mart 2021’den itibaren izleyicilerini koleksiyondan ve koleksiyon dışından yeni sergilerle buluşturacak. 2021 baharında Arter’de Emre Hüner’in yarı kurgusal bir senaryo metni etrafında şekillenmiş yeni üretimlerinden oluşan, Aslı Seven küratörlüğündeki “[ELEKTROİZOLASYON]: Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı” başlıklı şahsî standı, Nevin Aladağ’ın “İzler” isimli üç kanallı görüntü yerleştirmesi ve tabiat kavramı etrafında kurgulanan, Selen Ansen küratörlüğündeki “Locus Solus” başlıklı stant izleyicilerle buluşacak.
Arter, 2021–2022 dönemini ise Eylül’de açılacak dört yeni stant ile karşılayacak. Küratörlüğünü Emre Baykal’ın üstlendiği Arter Koleksiyonu’ndan oluşturulan küme standı çocukluk ve oyun kavramları etrafında şekillenecek. Candeğer Furtun’un altmış yıla uzanan pratiğine ışık tutan ve vücut, tabiat, hafıza üzere temalara yer veren kapsamlı standın küratörlüğünü Selen Ansen üstlenecek. Arter Kurucu Yöneticisi Melih Fereli’nin küratörlüğünde, kurumun 2017 yılında Bill Fontana’ya özel sipariş ettiği bir ses/video yerleştirmesinin dünya prömiyeri gerçekleşecek. Füsun Onur’un Arter Koleksiyonu’nda bulunan “Opus II – Fantasia” başlıklı yere mahsus yerleştirmesi, Emre Baykal’ın küratörlüğünde sergilenecek.
Yeni müzik alanında üretim yapan öncü müzisyen ve bestekarları bir ortaya getiren “Yeni ve En Yeni Müzik Festivali”nin ikinci edisyonu, 26-27-28 Şubat tarihleri ortasında çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek. Sanat direktörlüğünü Matthias Osterwold’un üstlendiği şenliğin bu dijital edisyonu, söyleşi, sinema gösterimi, atölye çalışmaları ve performanslarla dinleyicilere ve araştırmacılara üç günlük bir tecrübe sunacak.
DEVAM EDEN STANTLAR VE ÇEVRİMİÇİ ETKİNLİKLER
Sonbaharı, 10 Eylül’de açılan “Dinleyen Gözler İçin”, “Yağmur Ormanı V” (varyasyon 3), “Gökcisimleri Üzerine”, “KP Brehmer: Büyük Resim” ve “Alev Ebüzziya Siesbye: Tekerrür” başlıklı beş yeni stantla karşılayan Arter’de, Altan Gürman retrospektifi de devam ediyor.
İzleyicilerini gerekli sıhhat tedbirleri çerçevesinde ağırlayan Arter’in ziyarete açık olduğu saatlerde Arter Kütüphanesi, Arter Kitabevi ve Bistro by Divan da hizmet vermeyi sürdürüyor; fizikî ortamdaki rehberli tipler ise en fazla beş kişilik iştirakle gerçekleşiyor. Stantlar bağlamındaki yorumlama aktiflikleri, çevrimiçi rehberli cinsler, seminerler ve atölyeler de bu süreçte çevrimiçi platformlar üzerinden devam ediyor.
2021 STANTLARI
Emre Hüner, [ELEKTROİZOLASYON]: Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı
Küratör: Aslı Seven
25 Mart–25 Temmuz 2021, Galeri 1
Emre Hüner’in [ELEKTROİZOLASYON]: Bilinmeyen Parametre Kayıt-Dışı başlıklı şahsî standı, yarı kurgusal bir senaryo metni etrafında şekillenmiş yeni üretimlerden oluşuyor. Hüner, sinema, roman yahut mimari yapı üzere formlar ortasında aracı bir öge olarak gördüğü senaryoyu fonksiyonundan bağımsızlaştırıyor ve sonuncu bir sonuca varmak yerine açık bir üretim formülü, bir senaryo yazım süreci öneriyor. Altyapısal bir makine-özneye işaret eden [Elektroizolasyon] kavramını hareket noktası olarak alan stant, mecralar ortasında dolaşarak ilerleyen, doğaçlamaya dayalı, performatif bir üretim sürecini yansıtan heykeller, yerleştirmeler, fotogravürler, serigrafiler, sinema sekansları ve metinlere yer veriyor.
Nevin Aladağ, İzler
25 Mart–11 Temmuz 2021, Galeri -1
Nevin Aladağ’ın İzler başlıklı üç kanallı görüntü yerleştirmesi Mart 2020’de sergilenmeye başlamış, fakat pandemi nedeniyle uzun mühlet kesintiye uğradığı için çok az sayıda izleyici ile buluşabilmişti. 25 Mart 2021’de tekrar sergilenmeye başlayacak bu yapıtında Aladağ, çocukluk ve birinci gençlik yıllarını geçirdiği Stuttgart kentini performansın hem sahnesi olarak kullanıyor hem de öznesi olarak harekete geçiriyor. Yürüyüş yolu, üzüm bağı, ağaç, yağmur, sokak lambası ve çocuk parkı üzere kentsel ve doğal ögeler, Aladağ’ın birebir kentte edindiği akordeon, bendir, mızıka, flüt ve keman üzere müzik enstrümanlarının icracılarına dönüşüyor. Ortaya çıkan görsel ve sessel kompozisyon, sanatkarın kent mobilyalarıyla etkileşime soktuğu yahut görünümün içine bıraktığı enstrümanların potansiyellerini araştırıyor ve tekrar yorumluyor.
Locus Solus
Küratör: Selen Ansen
29 Nisan–19 Aralık 2021, Galeri 3, 4
Selen Ansen’in küratörlüğünü üstlendiği Locus Solus başlıklı küme standı, Arter Koleksiyonu’ndan seçilen yapıtlarla, birkaçı yeni ve yere mahsus üretimleri bir ortaya getiriyor. Tabiat kavramı etrafında kurgulanan stant, izleyiciyi yeraltı, göksel ve yerüstü âlemler, bilinçaltı alanlar, var olmuş ve yitirilmiş yahut düşlenmiş ve hiç var olmamış yerlerle çeşitli görünümler ortasında bir seyahate davet ediyor. Arter’in 3. ve 4. kat galerilerine yayılan Locus Solus, maden, bitki, hayvan ve insan varoluşları ortasındaki münasebetleri, tabiat ve kültürün birbirlerine nüfuz etme biçimlerini tekrar düşünmeyi amaçlıyor. Her biri kendi başına bir dünya oluşturan yapıtlar, doğayı mitolojilerin, kolektif inanç ve ritüellerin, ferdî kıssa ve tecrübelerin, toplumsal kaygıların ve dileklerin beslediği ve biçimlendirdiği, kültürel ve tarihi bir yapı olarak düşünmeyi öneren bir tecrübe sunuyor.
Arter Koleksiyonu’ndan küme standı
Küratör: Emre Baykal
2 Eylül 2021–20 Şubat 2022, Galeri 1, 2
Küratörlüğünü Emre Baykal’ın üstlendiği bu küme standı, Arter Koleksiyonu’ndan seçilen yapıtları çocukluk ve oyun kavramları etrafında bir ortaya getiriyor. Stant, oyunun özgürleştiriciliğini, gerçekliği askıya alışı ve tekrar kurgulayışındaki kural tanımazlığını, gündelik olanın dışına taşma ve büsbütün kendine ilişkin bir nizam ve mana üretme hallerini, sanat yapıtları ve bu yapıtların sundukları tecrübeler bağlamında araştırmayı hedefliyor. Sanatın hem oyun kurucu hem oyun bozucu niteliklerini birlikte ele alan stant, rekabet, tansiyon, baht, taklit, ritüel, sihir, esrime ve haz üzere kavramların izini sürerken, Arter’in 1. ve 2. kat galerilerini sürprizli bir mekânsal müdahaleyle birbirine bağlayarak hem yetişkinler hem de çocuklar için aslında kazananı olmayan ya da herkesin kazandığı bir oyun alanı açıyor.
Candeğer Furtun
Küratör: Selen Ansen
2 Eylül 2021–27 Mart 2022, Galeri 0
Arter, 2021–2022 döneminde Candeğer Furtun’un bugüne dek Türkiye’de gerçekleştirilen birinci kapsamlı standını izleyiciye sunuyor. Küratörlüğünü Selen Ansen’in üstlendiği stant, sanatkarın 1960’lı yıllardan bu yana ürettiği seramik heykellerden oluşturulan bir seçkiyi ve arşiv materyallerini buluşturuyor. Furtun’un altmış yıla uzanan pratiğine ışık tutan stantta, sanatkarın yapıtlarının irdeledikleri vücut, tabiat, hafıza üzere temalara ve somutlaştırdıkları biçim ve dokulara yer veriliyor.
Bill Fontana
Sesli Dizi 5
Küratör: Melih Fereli
2 Eylül 2021–13 Şubat 2022, Karbon
Arter’in “Sesli Dizi” kapsamında ve Kurucu Yöneticisi Melih Fereli’nin küratörlüğündeki beşinci standında, kurumun 2017 yılında Bill Fontana’ya özel sipariş ettiği bir ses/video yerleştirmesinin dünya prömiyeri gerçekleşiyor. Fontana’nın 8 kanallı dijital kayıt aygıtı, akustik mikrofonlar, hidrofonlar ve hızölçerlerden oluşan taşınabilir kayıt stüdyosu aracılığıyla, bir kısmı su altında olmak üzere, İstanbul Boğazı’nın çeşitli noktalarında, ayrıyeten Theodosius (Şerefiye) Sarnıcı ve Bazilika (Yerebatan) Sarnıcı’nda gerçekleştirdiği görüntü ve ses kayıtlarını temel alan ve sanatkarın Acoustical Visions [Akustik Görüntüler] başlıklı serisi dahilinde hayata geçirdiği bu çok ekranlı ve çok kanallı yapıt, Arter’in performans salonlarından Karbon’un gelişmiş teknik altyapısı sayesinde ziyaretçilerin vakit ve yer algısını kuşatarak işitsel ve görsel kompozisyonlardan oluşan duyumsal ve dinamik bir dünya yaratıyor.
Füsun Onur, Opus II – Fantasia
Küratör: Emre Baykal
2 Eylül 2021–27 Mart 2022, Galeri -1
Füsun Onur’un 2011 yılında Arter Koleksiyonu’na eklenen Opus II – Fantasia (2001) isimli yerleştirmesi yeni bir mekânsal düzenlemeyle Arter’deki galeri yerine uyarlanarak Emre Baykal küratörlüğünde sergileniyor. Füsun Onur Opus II – Fantasia’yı birinci defa 2001 yılında Staatlichen Kunsthalle Baden–Baden’da düzenlenen ve küratörlüğünü Margrit Brehm’in yaptığı Aus der Ferne so nah [Uzaklardan Bu Kadar Yakına] isimli stant için tasarlamış, daha sonra Arter’deki Görünmezlik Taktikleri (2011) ve Neues Museum Nürnberg’de düzenlenen Vaktin Kıyısında (Saum der Zeit, 2018) başlıklı küme stantları için yapıtı farklı düzenlemeler hâlinde yere uyarlamıştı. Onur’un Çiçekli Kontrpuan (1982), Kadans (1995), Opus I (1999), Prelüd (2000), Noktürn (2001) ve başka pek çok yapıtında olduğu üzere direkt müziksel referanslar taşıyan bu yerleştirmesinde, dört sıradan obje dört farklı enstrüman üzere birbirleriyle etkileşime girerek yere mahsus bir kompozisyon kuruyorlar. Beyaz örgü şişleri, altın renkli ip yumakları, küçük porselen figürler ve standart müze esasları sırayla taban üzerinde belirip birbirleriyle ilişkileniyor, bu buluşmalarla ortaya çıkan yeni formlar ve motifler yer yer duraklamalar ve kreşendolarla çeşitlenerek çoğalırken, içinde yer aldıkları yere has görsel bir kuartet oluşturuyorlar.
Gazete Duvar