ANKARA- Covid-19 pandemisi sürecinde ekonomik olarak güç günler geçiren çok sayıda iş yeri kepenk indirdi. Bu devirde kentlerin işlek caddelerinde kiralık ilanı olan dükkân sayısı da gözle görülür biçimde arttı. Hükümetin açıkladığı ‘iş yeri kira olan büyükşehirlerdeki esnafa 750, küçük kentlerdeki esnafa 500 TL kira yardımı’ da 2021 yılına kaldı. Salgın nedeniyle esnafın sıkıntı günler geçirdiğini, birçoğunun iş yerini devretmeye çalıştığını belirten emlakçılara nazaran gelecekte kiralık ilan sayıları daha da artacak.
‘NE YANA BAKSANIZ KAPALI DÜKKAN GÖRÜYORSUNUZ’
Salgın periyodunda kapanan iş yerlerine ait net bir sayı tespit edemediklerini belirten İstanbul Emlak Komitecileri Odası İdare Şurası Lideri Nizameddin Aşa’ya nazaran ne yana bakılırsa bir boş dükkân ve kiralık ilanı görülebilir. Bilhassa kafe, restoran ve kahvehane üzere işletmelerin salgın sürecinde çok daha fazla kapandığını belirten Aşa, “Çarşılara gittiğinizde kiralık ilanı gördüğünüz yerlerin birçoklarını bu işletmeler oluşturuyor. Ne yana baksanız kapalı dükkân görüyorsunuz” dedi. Yeni iş kurup iş yeri kiralama talebiyle emlakçılara giden kişi sayısının epey düşük olduğunu belirten Aşa, “Gelenler devretmek için geliyor. Şu anda kimse de göze almıyor ve periyot işine sıcak bakmıyor. Aslında iş yapsa beşerler kendi devam edecek lakin piyasanın ne vakit açılacağını da öngöremiyoruz” sözlerini kullandı.
Nizameddin Aşa ‘YÜKSEK KİRALI OFİSLER BOŞALIYOR’
Dükkân ve mağazaların dışında ‘ticari ofis’ olarak isimlendirilen iş yerlerinde de büyük sorun olduğunu, İstanbul’daki nitelikli ofislerin yüzde 35’inin boşaldığını vurgulayan Nizameddin Aşa şöyle devam etti: “A Plus dediğimiz nitelikli ofislerde de eza yaşanıyor. Birçok şirket meskenden çalıştığı için yüksek kiralı ofisler şu anda boşalıyor. Şirketler daha küçük daha uzak semtlerde kirası ucuz yer arıyor. İşyeri sahipleri ‘zaten meskenden çalışıyoruz bu kadar kira ödemeye gerek yok’ diye düşünüyor.
‘KİMSE NE YAPACAĞINI BİLMİYOR’
Mülk sahipleri ile kiracılar ortasında meseleler yaşanıyor. Esnaf dükkânını açamadığı için kira ödeyemiyor. Kimi mülk sahipleri ‘iki üç ay almayayım ya da yarısını alayım’ diyor ancak birtakımı da bununla geçindiğini, almazsa olmayacağını söylüyor. Meskenlerde de tıpkı çatışma durumu yaşanıyor. Bilhassa öğrencilerin yaşadığı konutların birden fazla boşaltıldı. Çocuklar memleketlerinde kalıyor. Ya meskenlerini boşaltıp ya da eşyalarını bile almadan gittiler. Burada da çatışmalar var ve kimse ne yapacağını bilmiyor. Zira iki taraf da haklı.”
‘DAHA EVVEL GÖRMEDİĞİMİZ YERLERDE KİRALIK İŞ YERLERİ VAR’
Ankara Tüm Emlakçılar Esnaf Odası İdare Konseyi Lideri Ahmet Rıfat Yetkin’e nazaran Ankara’da da durum İstanbul’dan farklı değil. Birçok iş yerinin kapalı ve kira ödeyemez durumda olduğunu söz eden Uzman, “Esnaf sıkıntı durumda. Birden fazla esnaf kirasını ödeyemez durumda. Ankara’da daha evvel görmediğimiz yerlerde çok sayıda kiralık ilanı var. Esnaflar kapatmak zorunda kaldığı için, çok tanınan olan yerlerde bile kiralık ilanlarıyla karşılaşıyorsunuz. Daha evvelce yüksek ölçüde hava paraları konuşulup boş dükkân bulunamazken artık çabucak her işlek caddede 10’un üzerinde kiralık yer var” dedi.
Ahmet Rıfat Uzman ‘BİR BU KADAR DA GÖRÜNMEYEN KİRALIK VAR’
Kiralık dükkânları tutacak yeni müşteri bulamadıklarını belirterek, “Bu periyotta dükkân kiralamak çok zor” diyen Uzman kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sizin yollarda gördüğünüzün en az iki katı kiralık iş yeri var. Bir bu kadar da görünmeyen var. Beşerler utandıklarından ötürü iş yerlerine kiralık afişi asamıyor, kiraya veremiyor. Alacakları ya da verecekleri olduğu için devretmek istediklerini ilan edemiyorlar. Şu anda açık olan ve devretmek isteyen iş yeri sayısı da bir epey fazla. Bize bildirip, ifşa edilmeden dükkanın kiraya verilmesini devredilmesini isteyenler var. Mal sahiplerinin birçok da bu periyotta kira alamayacağı için mülklerini satmak istiyor.”
‘KİRA DAYANAĞI ESNAFIN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞUNU KAPSAMIYOR’
Salgının sürmesi durumunda kiralık iş yeri sayısının daha da artacağını, hükümetin kira dayanağının kâfi olmadığını belirten Ahmet Rıfat Uzman, şunları söyledi: “Burada en büyük misyon devlete düşüyor. Kira dayanağı yapacaklarını söylediler lakin esnafın büyük çoğunluğunu bu yardım kapsamıyor. Emlakçı esnafı da güç günler yaşıyor. Bu periyotta birtakım meslekler zorlayıcı sebepler kapsamına alındı. Bizim en büyük problemimiz bu kapsama alınmamamız. Kira yardımlarından, kısa çalışma ödeneğinden yararlanamadık.”
Emlakçıların taleplerinin karşılanmadığını söz eden İstanbul Emlak Komitecileri Odası İdare Şurası Lideri Nizameddin Aşa ise “Neticede biz de esnafız ve biz de iş yapamıyoruz şu anda. Fakat ‘yaptığınıza sayın’ diyorlar. İş emlakçıya geldiğinde ne hikmetse kapılar kapanıyor, bankadan bile kredi vermiyorlar” sözlerini kullandı. (DUVAR)
Gazete Duvar
