ANKARA – Türkiye’de sayıları 1 milyonu aşan ve yüzde 90’a yakını sigortasız çalışan mesken çalışanları, pandemi sürecinden en fazla etkilenen iş kollarının başında geliyor. Covid–19 salgınıyla geçim kaynaklarının büyük kısmını kaybeden, teminatsız çalışmalarından kaynaklı devlet dayanağından de yararlanamayan konut çalışanları, herkesin izole olduğu şu günlerde durumlarını, “Doymuyorsun, açlıktan da ölmüyorsun” kelamlarıyla anlatıyor.
‘KIZIMLA TEK BAŞIMA HAYAT UĞRAŞI VERİYORUM’
“Ayakta kalabilmek, hayata tutunmak için çalışmak zorundayım” diyen mesken personeli Yazgı Kantarcı, korona virüsü salgınının hayatından evvel geçim kaynağını tehdit ettiğini söylüyor. Eşinden boşandıktan sonra bir çocuğu ile geçinebilmek için 10 yıldır mesken işlerinde sigortasız çalıştığını belirten Kantarcı, “Bizim için evvel sigorta lükstü, artık ise market alışverişi” diyerek yaşadıkları süreci şu halde anlatıyor:
“Ben kızımla tek başıma hayat gayreti veriyorum. Bizim meslekte çalışırsan para kazanıyorsun yoksa bir dizi sorun baş gösteriyor. Devlet bizi resmi sayılarda görmediği için biz aslında yokuz. Bu da bizlere sigortayı lüks kılıyor. Pandemi periyodunun başından bu yana yaklaşık 9 aydır en fazla 20 gün çalışabildim. Herkes pandemiden korktuğu için, “eve virüs getirirsin” diyerek kabul etmiyor. Çalıştığım günlerin fiyatını tabir yerindeyse ’gıdım gıdım’ harcıyorum. Elektrikli sobayı çalıştırmıyorum, battaniye altında ısınıyoruz, çamaşır makinesini daha az çalıştırıyorum. Yaşamsal gereksinimlerimiz hariç harcama yapmıyoruz. Bırakın et yemeyi artık market alışverişi bile bize lüks hale geldi. Doymuyorsun, açlıktan da ölmüyorsun. Yaşadığımız tam olarak da bu.”
‘DEVAMLI GİTTİĞİMİZ MESKENLER ‘VİRÜS BULAŞIR’ DİYE KABUL ETMİYOR’
Ankara’da konutun geçimine katkıda bulunmak için konut işlerinde çalışan Gülten Aydoğan ise pandemi öncesi haftanın her günü doluyken artık en fazla birkaç gün çalışabildiğini söylüyor. “Devamlı gittiğimiz meskenler artık kabul etmiyor, bizden virüs bulaşmasından korkuyor” derken, “Gittiğim konutlarda ise içeriye girer girmek maskeler takılıyor ve iş başlıyor. Ben gidene kadar ortada kimse olmuyor. Bazen dayanamıyorum maskemi çıkarıyorum. Biz de çok korkuyoruz ancak geçim kaygısı ön plana çıkıyor. Bizler sigortasız çalıştığımız için devlet takviyesinden de yararlanamıyoruz. Bizim için de devlet ödenek verse keşke” diye anlatıyor.
YATILI MESKEN EMEKÇİSİ: 3 AY BOYUNCA MÜSAADE KULLANMAMA MÜSAADE EDİLMEDİ
İstanbul’da yatılı konut personelliği yapan Fatma D. ise pandemi sürecinde patronlar tarafından ruhsal şiddetin daha da artığına dikkat çekerek, 3 ay boyunca müsaade kullanmasına müsaade verilmediğini kaydediyor. “Kendimi hapishanede hissettim” diyen Fatma D. “Bu süreçte dışarıdan konut işinde çalışacak kimse alınmadığı için yatılı olan bizlerin de iş yükü epeyce arttı. Bunun yanı sıra ruhsal şiddetin boyutu da bir o kadar arttı. Dışarıdan virüs getireceğiz dehşetiyle haftalık izinlerim kullandırılmadı. 3 ay boyunca meskenden çıkamadım” tabirlerine yer veriyor. Kısa bir müddet evvel işten ayrıldığını şu an işsiz olduğunu belirten konut emekçisi, geçimini ailesinin ve arkadaşlarının yardımlarıyla sağladığını söylüyor.
9 AYDIR MÜSAADE YOK: FİYATLI MAHPUS HAYATI YAŞIYORUZ.
13 yıldır mesken personelliği yapan F.Ö ise, şu an yatılı çalıştığı konutta yaşadığı sıkıntıları şu sözlerle anlatıyor:
“Pandeminin başından bu yana müsaade kullanmama müsaade verilmiyor. O kadar uzun vakittir konutta mahpus hayatı yaşıyorum ki ne çocuklarımı görebiliyorum ne de arkadaşlarımı. Evvel haftada bir de olsa nefes alabildiğimiz alanlara gidiyorduk, ailemiz ile sarılıyorduk. Artık dört duvarın ortasında devamlı çalışarak mahpus hayatı yaşıyoruz. Ya müsaade kullanmayacağız ya da işten çıkacağız. Bize öteki seçenek bırakmıyorlar. Biz fiyatlı mahpus hayatı yaşıyoruz. Geçim korkum nedeniyle “görmedim, bilmiyorum, duymuyorum” açıkçası. Bir yandan da görülmüyoruz, duyulmuyoruz ve yok sayılıyoruz. Meskende de ortam o kadar gergin ki devamlı oklar bizlere yöneliyor. Ruh halimizi anlatmaya sözler yetmez. Çaresizliğimizden yararlanılan en elverişli durum bu süreç.”
‘DEVLET DAYANAĞI İSTİYORUZ’
Konut Personelleri Dayanışma Sendikası (Evid-Sen) Genel Lideri Gülhan Benli, konut emekçilerinin yüzde 85’inin bu süreçte çalışma imkânı bulamadığını, çalışanlardan kimilerinin ise fiyatlarını alamadığını söylüyor. Yatılı çalışan mesken çalışanlarının de müsaade kullanmalarına müsaade verilmediğine dikkat çeken Benli, “11 aydır müsaadeye çıkamayan arkadaşlarımız var” diyor. Mesken emekçilerinin devletin verdiği ödenekten de faydalanamadığını söz eden Benli, “Geçim kederi ile ömür sıkıntısı ortasında kaldık. Bizlere “virüs bulaşır, gelme” diyorlar. Bu süreçte pandemiyle gelen ekonomik meşakkat konut içi şiddeti de artırdı. Biz yalnızca duyulmak, görülmek ve devlet dayanağı bekliyoruz” sözlerine yer veriyor
Gazete Duvar
