Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Dair Kanun Teklifi’nin 62 unsurundan 19’u TBMM’de kabul edildi. İçişleri Bakanlığı’na dernek ve vakıf idarelerine kayyım atama yetkisi veren düzenlemeye muhalefet reaksiyon gösterdi.
İçişleri Bakanlığına derneklerle ilgili, terörizme finansman sağlama kabahati, uyuşturucu ve uyarıcı husus imal ve ticaret hatası ve kara paranın, hatadan elde edilen varlığın aklanması cürmü ile ilgili “soruşturma” basamağında dernek yöneticileriyle ilgili verilen “uzaklaştırma” yetkisinin düzenlendiği hususta AK Partili milletvekillerinin verdiği önergeyle değişiklik yapıldı. Bu uzaklaştırma yetkisi “soruşturma” değil, “kovuşturma” durumunda; yani kelam konusu soruşturmayla ilgili iddianame hazırlanıp mahkeme tarafından kabul edildikten sonra kullanılabilecek.
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, teklifin yalnızca isminin terörle gayret, içeriğinin ise demokratik hakların kısıtlanması olduğunu söyledi. Türkiye’nin dört bir yanından 600’ü aşkın derneğin bu teklifin geri çekilmesi için davet yaptığını söz eden Çakırözer, “Belediyelere getirilen kayyum tertibi artık derneklere getirilmek isteniyor. Yargı kararı dahi olmadan terör gerekçesiyle açılan soruşturmalarda derneklerin faaliyetleri durdurulacak, yöneticileri İçişleri Bakanı ve vali tarafından vazifeden alınırken yerine kayyumlar atanacak. Bu yapılan Anayasa ve maddelerdeki sivil örgütlenme hakkına büyük darbedir” diye konuştu.
UYGUN Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel ise “teröre finans sağlayan her türlü kanalların kurutulmasının yanı sıra terörün de kökten ortadan kaldırılmasının yanında olduklarını” fakat dernek genel şurası dışındaki organlarda misyon yapanları süreksiz misyondan uzaklaştırma yetkisinin düzenlemeyle İçişleri Bakanına değil mahkemelere verilmesi gerektiğini kaydetti.
‘HAK VE ÖZGÜRLÜKLER KISITLANIYOR’
HDP Ağrı Milletvekili Abdullah Koç, kanun teklifiyle hak ve özgürlükler, dernekler ve sivil toplum örgütlerinin, örgütlenme özgürlükleri tarafında kısıtlamalara gidildiğini söyledi. Teklifte tekrar kayyım sıkıntısıyla karşı karşıya olunduğunu söyleyen Koç, “Bu teklifle örgütlenme özgürlüğü, kanun önünde eşitlik, masumiyet karinesi, dernek kurma özgürlüğü ve mülkiyet hakkı ihlal edilmektedir” dedi.
CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, teklifin güvenlikçi olduğunu, anayasal hak ve özgürlükleri sonlandıran düzenlemeler içerdiğini söyledi. Mali Hareket Misyon Gücünün tavsiye kararlarından 12 No’lu kararın kelam konusu kanun teklifinde neden bulunmadığını soran Bülbül, “12 No’lu tavsiye kararında siyasi nüfuz sahibi şahıslarla ilgili teklifler bulunuyor lakin ne hikmetse bu kanun teklifinde bu siyasi bireylerle ilgili hiçbir tavsiye kararını yerine getirmiş husus yok. Mali Hareket Vazife Gücü tavsiye kararında faydalanıcıların siyasi bir kişi ya da kuruluş olabileceğini tabir ediyor, bu kapsamda, makul önlemlerin alınması ve siyasi nüfuz sahibi kişinin aile bireyleri ve yakınları için de bu önlemlerin uygulanması gerektiğini vurguluyor lakin kanun teklifinde bu türlü bir şey yok” diye konuştu.
‘ÜLKEMİZİN POZİSYONU GEREĞİ’
AK Parti Giresun Milletvekili Sabri Öztürk ise teklifin BMGK’nin kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine ait kararlarının uygulanmasına yönelik tarz ve temelleri düzenlemeyi hedeflediğini belirterek şunları söyledi:
“Ülkemiz bugüne kadar barış ve huzur içerisinde, inançlı bir dünya için memleketler arası toplumla iş birliği içinde olmuş, terörizmin finansmanının ve kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi ve gibisi birçok hususta adımlar atılması için ağır uğraşlar vermiştir. Ülkemizin stratejik pozisyonu her vakit terör örgütlerine karşı daha faal bir çabayı gerektirmektedir. Bilhassa FETÖ, PKK ve daha birçok terör örgütüyle uzun yıllardır gerçekleştirdiğimiz uğraşta başarılı olabilmemiz için milletlerarası seviyede bir iş birliği gerekmekte, terörün ortadan kaldırılması için finansman ve insan kaynağının kesilmesi mecburilik arz etmektedir.”
DEMİRTAŞ TARTIŞMASI
Görüşmelerde AİHM’in Demirtaş kararı ile ilgili de tartışma yaşandı. HDP Küme Başkanvekili Meral Danış Beştaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş hakkındaki kararına ait yapılan açıklamalara işaret ederek şu değerlendirmeyi yaptı:
“İşin asıl muhatapları konuşmadı. Adalet Bakanı nerede? Yani bu ülkede bir AİHM kararı, büyük daire kararı verilmiş, 3 kişi çıkmış, ‘Tanımıyorum’ demiş. Ancak Dışişleri Bakanı ve Adalet Bakanı buna karşılık vermedi. Ben buradan davet yapıyorum. Sahiden Mevlüt Çavuşoğlu, Avrupa Kuruluna, AKPM’ye gittiğinde ne diyecek sanki? Bunu merak ediyoruz, bir gelsin anlatsın. Ya da Adalet Bakanı ‘Adaleti sağlayacağım’ derken ‘AİHM büyük dairenin kararını tanımıyoruz’ diyenlere bir yanıt verecek mi? Bunu da merak ediyoruz ve davette bulunuyoruz.”
AİHM’in kararına uymanın zarurî olduğunu belirten Beştaş, “Artık uyar mısınız, uymaz mısınız onu bilmiyorum. Ancak natürel ki uyulacak. Türkiye’nin geleceğini karanlığa götürmeye hiçbir kimsenin hakkı yoktur” dedi.
KABUL EDİLEN DÜZENLEMELER NELER İÇERİYOR?
TBMM Genel Heyetinde, kabul edilen 19 husus Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik yaptırım kararlarının uygulanmasına ait tarz ve asılları düzenleyen kanun teklifi derneklere kayyım atanmasının da önünü açıyor.
Bu teklifle, müsaadesiz yardım toplama faaliyetinin internet ortamında yapıldığının tespiti halinde ilgili valilik yahut İçişleri Bakanlığı tarafından içeriğin çıkarılması bildiriminde bulunulacak; en az 24 saat içinde içerik kaldırılmazsa ilgili valilik yahut İçişleri Bakanlığı, erişimi engellemek için sulh ceza hakimliğine başvuracak.
Kelam konusu teklifle merkezi yurt dışında olup Türkiye’de faaliyette bulunan vakıfların da yabancı dernekler üzere kanun kapsamına alınarak uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi maksadıyla Dernekler Kanunu’nda da değişiklik yapıldı. Buna nazaran belli hatalardan mahkum olanlar derneklerin genel heyet dışındaki organlarında vazife alamayacak; bu dernekler üç yılda bir kamu işçisi tarafından denetlenecek. Ayrıyeten derneklere ilişkin her türlü tesis, kurum ve paydaşlığı bulunan kuruluşlar, vazife alanları ile hudutlu olmak üzere ilgili bakanlık ve kuruluşlar tarafından denetlenecek.
Kabul edilen unsurlara nazaran, BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda yer alan kişi yahut kuruluşlara yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına, her türlü fon toplanması yahut sağlanması yasak olacak. Bunların Türkiye’de iş iştirakine ya da ayrıca iş bağlarına girmesi; bu kararlarda yasaklanan nükleer, balistik füze programları yahut başka faaliyetlerle ilgili olarak tertiplere yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşlara ya da bunların faydasına her türlü fon toplanması yahut sağlanması da yasak kapsamında bulunacak.
TÜRKİYE’DE TEMSİLCİLİK, BANKALARLA İŞ BİRLİĞİ
BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen kişi, kuruluş yahut tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen, bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de temsilcilik açması, her türlü faaliyette bulunması, faaliyetlerini gerçek yahut hukuksal şahıslar aracılığıyla direkt ya da dolaylı olarak yürütmesi, bankalarının Türkiye’de şube yahut temsil ofisi açması ya da iş iştirakine girmesi, bankaları ile iş paydaşlığı kurulması, sermaye iştirakine gidilmesi yahut muhabir banka bağı tesis edilmesi yasak olacak, mevcut olanlar ise sonlandırılacak.
BMGK tarafından müsaade verilen haller dışında ilgili kararların kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen husus, gereç ve ekipmanın ithali, ihracı, transiti ve teknolojinin transferi yahut nükleer faaliyetlere ya da nükleer silah atma sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlanması yahut dayanak verilmesi yasak olacak.
BMGK kararlarına karşı ilgililer tarafından Kontrol ve İşbirliği Kuruluna yapılan müracaatlar, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla BMGK’ye iletilecek.
MAL VARLIĞININ DONDURULMASI VE YASAKLARIN UYGULANMASI
BMGK’nin kararlarına bahis kişi yahut kuruluşların yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların Türkiye’de bulunan mal varlığının, deniz ulaşım araçlarının dondurulması yahut yasaklama kararları ile bu kararların kaldırılması kararları, Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin uygulanacak.
BMGK’nin kararlarında belirtilen tertiplerin yahut bunlar tarafından direkt yahut dolaylı olarak denetim edilen ya da bunların ismine yahut hesabına hareket eden kişi yahut kuruluşların yasaklı süreç ve faaliyetlerde bulunduklarına ait makul sebeplerin varlığı halinde Kontrol ve İşbirliği Komitesinin önerisi üzerine Türkiye’deki mal varlıkları, Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin dondurulacak.
Kararların Resmi Gazete’de yayımlanması ile son listeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından internet sitelerinde gecikmeksizin yayımlanacak. Yasaklama kararları ilgisine nazaran yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından derhal yerine getirilecek.
KONTROL VE İŞBİRLİĞİ KURULU
Teklif, uygulamayla ilgili olarak Kontrol ve İşbirliği Kurulu oluşturulmasını öngörüyor.
Kurul Mali Kabahatleri Araştırma Şurası Lideri başkanlığında Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Ulusal Savunma Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Hazine Kontrolörleri Konseyi, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Şurasının en az genel müdür yahut lider yardımcısı seviyesinde olmak üzere bildireceği üyelerden oluşacak.
Komitenin sekretarya hizmetleri Mali Hataları Araştırma Konseyi Başkanlığı tarafından yürütülecek. Görüş ve bilgilerine gerek duyulan kurum ve kuruluşların temsilcileri Kurula çağrılabilecek. Komite, gerek görmesi halinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan görüş, bilgi ve evrak talebinde bulunabilecek.
Kurul, kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak bilgi ve evrak istediği takdirde talepte bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlar, kanunlarda yer alan kararlara dayanarak bilgi ve doküman vermekten kaçınamayacak.
Kurul, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulamaya ve alınması gereken önlemlere ait olarak görüş bildirebilecek ve teklifte bulunabilecek.
Kamu kurum ve kuruluşları, yasak süreç ve faaliyetlere ait bilgi, doküman ve bulgular ile değerlendirmelerini Kurula bildirmekle yükümlü olacak.
Komite, yasak süreç ve faaliyetlerin gerçekleştirildiği konusunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi ve kuruluşlar ile deniz ulaşım araçlarının BMGK listelerine eklenmesine ve bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde listelerden çıkarılmasına ait olarak BMGK’ye gönderilmek üzere Cumhurbaşkanı’na teklifte bulunabilecek. Yılda en az iki kez toplanacak Komite, çalışmalarını kapalılık asıllarına uygun olarak yerine getirecek.
CEZA KARARLARI
Yasaklara muhalif hareket edenler, fiil, daha ağır cezayı gerektiren öteki bir cürüm oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 8 yıla kadar çeşitli cezalara yahut isimli para cezasına çarptırılabilecek.
Mal varlığının dondurulmasıyla ilgili alınan kararın gereğini yerine getirmeyen yahut yerine getirmekte ihmal yahut gecikme gösteren bireylere, fiil, daha ağır cezayı gerektiren diğer bir kabahat oluşturmadığı takdirde, 6 aydan 2 yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası verilecek.
Kelam konusu kabahatlerin, kamu vazifesinin sağladığı nüfuz berbata kullanılmak suretiyle ya da bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, daha ağır ceza verilebilecek.
Kanunun uygulanmasına ait yol ve asıllar ile Kurulun çalışma tarz ve temelleri Adalet, Dışişleri, Güç ve Olağan Kaynaklar, Hazine ve Maliye, İçişleri ile Ticaret bakanlıkları tarafından, ortaklaşa hazırlanacak yönetmelikle düzenlenecek. Yönetmelik, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde yürürlüğe konulacak.
MÜSAADESİZ YARDIM TOPLAYANLARA CEZALAR ARTIYOR
Müsaadesiz yardım toplayanlara 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. İnternet ortamında müsaadesiz yardım toplanması halinde ise 10 bin Türk lirasından 200 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak. Müsaadesiz yardım toplanmasına yer ve imkan sağlayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılacak. Ayrıyeten, gerçek bireyler, yardım toplama faaliyeti için en az üç bireyden ibaret sorumlu heyet oluşturmak zorunda olacak.
Belirlenen yöntem ve temellere ters olarak yurt dışına yardım yapan sorumlu konsey üyelerine, 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
Kendilerinden istenen bilgi ve evrakları vermeyenlere 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak. Bu karşıtlığın kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde gerçekleşmesi halinde ilgili kamu kurum ve kuruluşunda çalıştırılma biçimine bakılmaksızın vazife yapanlar hakkında ilgili mevzuat uyarınca disiplin kararlarına nazaran süreç yapılacak ve sonucu yetkili makama bildirilecek.
Makbuzla makul yerlere kutu koyarak, bankalarda hesap açtırarak, yardım pulu çıkararak, eşya piyangosu düzenleyerek, kültürel şovlar ve stantlar yoluyla, spor şovları, seyahat ve cümbüşler düzenlemek yahut bilgileri otomatik ya da elektronik olarak sürece tabi tutmuş sistemler kullanmak suretiyle müsaadesiz yardım toplayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezasına çarptırılacak.
Müsaade vermeye yetkili makamın müsaade verdiği yer dışında yardım toplayanlar, uyarılmalarına karşın bu faaliyeti sonlandırmazsa 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılacak.
Bu kanunun başka kararlarına karşıt davranışta bulunanlara, fiilleri hata oluşturmadığı takdirde 1000 Türk lirası idari para cezası verilecek.
Müsaadesiz toplanan mal ve paralara el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararlaştırılacak.
İdari yaptırımlara karar vermeye yardım toplama müsaadesini veren makam yetkili olacak. Müsaadesiz yardım toplanması halinde idari yaptırımlara vali karar verecek. Vali bu yetkisini vali yardımcılarına yahut kaymakamlara devredebilecek.
DERNEK KONTROLÜNDE UZMAN GÖREVLENDİRİLECEK
Merkezi yurt dışında olup Türkiye’de faaliyette bulunan vakıfların da yabancı dernekler üzere kanun kapsamına alınarak uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi emeliyle Dernekler Kanunu’nda değişiklik yapıldı.
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan cürümler ile Türk Ceza Kanunu’nda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti ya da hatadan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama cürümlerinden mahkum olanlar derneklerin genel heyet dışındaki organlarında misyon alamayacaklar. Dernek organlarına seçildikten sonra bu cürümlerden mahkum edilenlerin misyonu sona erecek. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı verildiği takdirde bu fıkra kararları uygulanmayacak.
Derneklerin kontrollerinin periyodik yapılmasını teminen, risk değerlendirmelerine nazaran kontrollerin üç yılı geçmeyecek halde her yıl ve kamu işçisi tarafından yapılması öngörülüyor.
İçişleri Bakanlığı mülkiye müfettişleri ve dernekler denetçileri hariç, kontrollerde görevlendirilecek kamu görevlilerine verilecek fiyatın meblağı İçişleri Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca birlikte tespit edilecek ve İçişleri Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.
Kontrol ile görevlendirilenler, kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ile hukukî bireylerden kontrol misyonu kapsamına giren konuyla sonlu olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahip olacak. Talepte bulunulanlar özel kanunlarda yazılı kararları ileri sürerek bilgi ve evrak vermekten kaçınamayacak.
İçişleri Bakanlığınca yahut mülki yönetim amirliğince talep edilmesi halinde, dernekler ile derneklere ilişkin her türlü tesis, kuruluş ve iştiraki bulunan kuruluşlar, vazife alanları ile sonlu olmak üzere ilgili bakanlık ve kuruluşlar tarafından denetlenecek. Kontrol sırasında, uzmanlık yahut teknik bilgi gerektiren durumlarda İçişleri Bakanlığı, valilikler ve kaymakamlıklar tarafından eksper görevlendirilebilecek.
DERNEKLERİN YURT DIŞINA YAPILACAK YARDIMLARI
Teklifle, dernekler tarafından yurt dışına yapılacak yardımların şeffaf ve hesap verilebilir halde yürütülmesi, ayrıyeten cürümden kaynaklanan malvarlığı bedellerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile çaba kapsamında gerekli önlemlerin alınması hedefiyle, bildirim aslına dayalı olmak üzere Türkiye’den yurt dışına yapılacak yardımlara ait düzenleme yapılıyor. Buna nazaran, yurt dışına yapılacak yardımlar, yardım gerçekleştirilmeden evvel dernekler tarafından mülki yönetim amirliğine bildirilecek. Bildirimin formu ve içeriği ile yurt dışına yapılacak yardımlara ait tarz ve temeller yönetmelikte düzenlenecek.
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan hatalar ile Türk Ceza Kanunu’nda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti ya da cürümden kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama kabahatlerinden ötürü derneğin genel konseyi dışındaki organlarında vazifeli olanlar yahut ilgili işçi hakkında kovuşturma başlatılması halinde bu bireyler veyahut bu bireylerin vazife yaptığı organlar süreksiz bir önlem olarak İçişleri Bakanı tarafından vazifeden uzaklaştırılabilecek. Bu önlemin kâfi olmaması ve gecikmesinde sakınca bulunması durumunda İçişleri Bakanı, demeği süreksiz olarak faaliyetten alıkoyabilecek ve derhal mahkemeye başvuracak. Mahkeme 48 saat içinde faaliyetten süreksiz alıkoymaya ait kararını verecek. İlgililer her vakit faaliyetten süreksiz alıkoyma kararının kaldırılmasını talep edebilecek. Mahkeme başvuruyu gecikmeksizin karara bağlayacak.
İDARİ YAPTIRIMLAR ARTIYOR
Teklifle dernekler üzerinden hatadan kaynaklanan malvarlığı bedellerinin aklanması ve terörizmin finansmanı hatalarıyla daha faal uğraş için idari yaptırımlar tekrar düzenleniyor ve caydırıcılığın sağlanması hedefiyle yaptırım ölçüsü artırılıyor. Buna nazaran, tutulması mecburî olan defter ve evrakların, okunamayacak hale gelmesi yahut kaybolması halinde, öğrenme tarihinden itibaren 15 gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi dokümanı almak için başvurmayan yahut bu belgeyi kontrol sırasında ibraz edemeyenler 3 aydan bir yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Mülki yönetim amirliğine evvelce bildirimde bulunmadan yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan yardım alanlara, 5 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
Kontrol sırasında istenen dokümanların gösterilmemesi durumunda, 5 bin Türk lirasından 20 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. Lakin bu karşıtlığın kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde gerçekleşmesi halinde yetkilendirilen makamın yapacağı bildirim üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşunda çalıştırılma biçimine bakılmaksızın misyon yapanlar hakkında disiplin kararlarına nazaran süreç yapılacak ve sonucu yetkili makama bildirilecek.
7 bin Türk lirasını aşan her türlü gelir, tahsilat, masraf ve ödemelerini bankalar ve başka finans kuruluşları yahut Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla yapmayan dernek yöneticilerine her bir süreç için sürece bahis meblağın yüzde 10’una kadar idari para cezası verilecek.
15 yaşını bitiren lakin yasal temsilcilerinin yazılı müsaadesi olmadan çocuk dernekleri kuran yahut üye olanlar için ve bu bireylerin vazifelerini yazılı ihtara karşın 7 gün içerisinde sonlandırmayan dernek yöneticilerine 1500 Türk lirası İdari para cezası verilecek. Mülki yönetim amirince yapılan ikinci yazılı ihtara karşın 30 gün içinde bu şahısların organlardaki misyonlarının sonlandırılmaması halinde cumhuriyet savcısının yahut bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verebilecek.
Teklifle, Dernekler Kanunu’nda değişikliğe gidilerek, yasa kararlarının, yurt dışında bulunan tüm sivil toplum kuruluşlarının Türkiye’de yapacakları faaliyetlere de uygulanabilmesi sağlanıyor. Kanunda karar bulunmayan hallerde ise Türk Uygar Kanunu kararlarının uygulanacağı karar altına alınıyor.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, yürütülen soruşturma yahut kovuşturmalar bakımından koruma altına alınan yahut el konulan malvarlığı kıymetlerinin değeri tespit edilecek.
Düzenlemeyle Kabahatler Kanunu’nda sayılan hukukî bireylerin sorumluluğu bakımından hataların bir özel hukuk hukukî bireyinin organ/temsilcisi ya da organ/temsilci olmamakla birlikte hukuksal kişinin faaliyeti çerçevesinde misyon üstlenen bir kişi tarafından hükmî kişinin faydasına olarak işlenmesi halinde, hukuksal kişi hakkında idari para cezası yaptırımı uygulanması sonucunu doğuran kabahatler ortasına uyuşturucu yahut uyarıcı husus imal ve ticareti de ekleniyor.
Teklifle terörizmin finansmanı hatası bakımından da ahenk düzenlemesi yapılıyor. Buna nazaran, terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan “terörizmin finansmanı suçu”nun, hükmî kişinin faydasına olarak işlenmesi halinde, bu hukukî şahsa iki milyon liraya kadar verilebilecek idari para cezasının üst hududu 50 milyon liraya yükseltiliyor. Kelam konusu ceza, sürece yahut aksiyona husus menfaatin iki katından az olamayacak.
Daha ağır idari para cezasını gerektiren bir kabahat oluşturmadığı hallerde, bir özel hukuk hukukî bireyinin organ/temsilcisi yahut organ/temsilci olmamakla birlikte bu hukuksal kişinin faaliyeti çerçevesinde misyon üstlenen bir kişi tarafından bir hukukî kişinin faydasına işlenmesi durumunda, hükmî kişi hakkında idari para cezasına karar verilebilmesi için fiili gerçekleştiren kişi hakkında yürütülen soruşturma yahut kovuşturmanın tamamlanması beklenmeyecek. Soruşturma yahut kovuşturma sonucunda hatanın hukuksal kişinin faydasına işlenmediğinin anlaşılması halinde idari para cezası kaldırılacak, tahsil edilmiş ise iade edilecek. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
