Meclis Genel Kurulu’nda bugün görüşülecek olan “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun Teklifi”nde yer alan 5549 sayılı Cürüm Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 2’nci unsurunda değişikliğe gidilerek ‘yükümlü’ tarifinin kapsamına özgür avukatların dahil edilmesi, baroların reaksiyonuna yol açtı. 71 baro, düzenlemenin geri çekilmesi için ortak yazılı açıklama yayımladı.
‘Avukatlığın Özüne Muhalif Bu Düzenleme Kabul Edilemez’ başlığı taşıyan açıklamada, “Avukata mesleğini ifa ederken; izleme, tanıma, kuşkulu süreç bildirimi, kuşkulu para koruması üzere yükümlülükler yüklemek, avukatı kolluk vazifelisi haline getirmek, dahası CMK 161’inci unsur ile birlikte değerlendirildiğinde avukatı savcının buyruğuna sokmak ve avukatlığın olmazsa olmaz şartı olan bağımsızlık ögesini ortadan kaldırmak manasına gelmektedir” denildi.
‘MESLEĞİN ÖZÜNE VE RUHUNA AYKIRI’
Baroların açıklaması şöyle:
“Kanun teklifinin münasebetinde; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35. Unsurunun ikinci fıkrası kapsamındaki taşınmaz alım-satım, şirket vakıf ve dernek kurulması, yönetimi ve devredilmesi işlerinde kimlik tespiti, gerçek faydalanıcının tanınması, müşterinin durumunun ve süreçlerinin izlenmesi üzere müşterinin tanınmasına ait yükümlülükleri, kuşkulu süreç bildirimi, bilgi ve evrak verme, koruma ve ibraz yükümlülüklerini yerine getirmelerinin amaçlandığı belirtilmiştir.
Avukatları, yapmış oldukları süreçler hakkında bilgi ve doküman verme, kuşkulu süreç ibrazı, koruma yükümlülüğü üzere fiillerle yükümlü kılan bu düzenleme, başta Avukatlık Kanunun 36. Unsurunda düzenlenen sır saklama yükümlülüğü olmak üzere avukatlık mesleğinin özüne ve ruhuna karşıttır. Bu kapsamda avukatı ihbarcı haline getirerek savunma hakkının yok sayılması manasına gelmektedir.
Avukatlık mesleğinin kamusallığı, Anayasal ve tarihî bir prensip olan savunma hakkının kutsallığından ve kozmik hukuk prensiplerinden gelmektedir. Rastgele bir kabahat isnadı altındaki bireyin başta adil yargılanma hakkı gelmek üzere temel hak ve özgürlükleri, usuli hakları, masumiyet karinesi, sessiz kalma hakkı, aleyhine olan kanıtları bildirmeme hakkı üzere hakları, toplumsal savunma makamı ile korunur. Bu müdafaanın güçlü olması için de avukatlık hem formel hem muhteva olarak, hür ve özgür bir meslek olarak düzenlenmiş, müvekkili ile özdeşleştirilmesi yasaklanmış ve müvekkili ile ortasındaki bağ bilinmeyen tutularak sır saklama yükümü yüklenmiştir.
Avukatın kendisine yapılan teklifi yolsuz yahut haksız görmesi veyahut sonradan yolsuz yahut haksız olduğu kanısına varması hali de Avukatlık Kanunu’nun 38. Unsurunda avukatın işi reddetmesinin zarurî olduğu hal olarak düzenlenmiştir.
‘AVUKATLARI SAVCININ BUYRUĞUNA SOKACAK’
Münasebeti her ne kadar ‘kara para suçu’nun giderilmesi olarak gösterilse de avukatın tek yükümü cürüm ile ilişki yasağına (contact ban) riayet etmesidir. Avukata mesleğini ifa ederken, izleme, tanıma, kuşkulu süreç bildirimi, kuşkulu para koruması üzere yükümlülükler yüklemek, avukatı kolluk vazifelisi haline getirmek, dahası CMK 161. Unsur ile birlikte değerlendirildiğinde avukatı savcının buyruğuna sokmak ve avukatlığın olmazsa olmaz şartı olan bağımsızlık ögesini ortadan kaldırmak manasına gelmektedir.
Savunma hakkının kutsallığı ve temel hakların başında yer alışı, bu hakları birey ismine savunan avukatın tam manasıyla bağımsız olmasını gerektirir. Kastedilen bağımsızlık her şeyden evvel; avukatın bir işi kabul etmesinde, işi takibinde ve sonuçlandırmasında sahip olduğu, herkese ve bilhassa tüm erklere karşı olan bağımsızlığıdır. Toplumsal iş kısımları binlerce yıldır uzmanlaşma meslekleri getirmiştir. Cürüm kuşkusunu takip etmek savcı ve isimli kolluğun; hata yüklenmesine karşı bireylerin masumiyet karinelerini, adil yargılanma haklarını ve savunma haklarını müdafaa etmek ise avukatların misyonlarıdır.
AVUKATLIK KANUNU HATIRLATILDI
Anayasa’nın ‘hak arama özgürlüğü’nü düzenleyen 36. Unsuru; ‘Herkes, yasal vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı yahut davalı olarak tez ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir’ biçiminde temel kuralı göstermektedir.
Kimlik tespiti, süreçlerin izlenmesi, bilgi ve evrak verme, kuşkulu süreç yükümlülükleri, koruma ve ibraz yükümlülükleri avukatların savunma haklarıyla asla bağdaşmamaktadır. Avukatın sır saklama yükümlülüğüne, mesleksel faaliyeti nedeniyle öğrenilmiş şahsi, ailevi, ticari, kurumsal her türlü bilgi dahildir. Avukatlık Kanunu, avukatın sır saklama yükümlülüğü sebebiyle müvekkili ile ilgili öğrendiği konuları açığa vurmalarını yasaklamaktadır. CMK 46. Unsuru de emsal düzenlemeyi içermektedir. İş sahibi muvafakat etse dahi avukatın tanıklıktan çekinebilmesi hakkı aslında hukuk devletinin, savunma mesleğinin ve adil yargılanma hakkı ile kişinin kendini tüzel güvenlik içerisinde hissetmesinin temelidir.
DANIŞTAY 2008 YILINDA İPTAL ETTİ
2008 yılında benzeri bir husus Cürüm Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Önlemler Hakkında Yönetmeliğin 4. Hususunun (ş) bendine eklenmiştir. Danıştay 10. Dairesi ise 2008/1675 E. 2013/508 K. numaralı ve 24.01.2013 tarihli kararı ile bu bendi iptal edilmiştir. 21. Yüzyılda Avukatlık Meslek Kurallarına Dair Turin Unsurları, 27 Ekim 2002 tarihinde Sydney’de toplanan Milletlerarası Avukatlar Birliği (UIA) Genel Kurulu’nca kabul edilmiştir. Türkiye bu genel heyetin katılımcısıdır. Anayasa Mahkemesi birçok kararında, Turın Unsurlarına memleketler arası kontrat niteliğinde atıflar yapmaktadır.
‘DERHAL VAZGEÇİLMELİ’
Turin Unsurlarına nazaran; ‘müvekkillerini temsil etmeleri vesilesiyle öğrendikleri her türlü gerçeği ve bilgiyi bilinmeyen tutmak avukatların misyonudur. Avukatlar mesleklerini icra ederken elde ettikleri bilgileri açıklamaya zorlanmamalıdır.’
Kozmik hukuk kuralları, tarafı olduğumuz milletlerarası kontratlar, iç mevzuatımız açıktır. Avukatlar, işleri nedeniyle vakıf olduğu bilgileri, paylaşamaz, paylaşmaya zorlanamaz. Aksi düzenlemeler, avukatlık mesleğinin tabiatına karşıttır, savunma hakkını ve hukuk devletini yok eder. Yargı işlevi bütünüyle sakatlanır. Bu düzenlemeden derhal vazgeçilmelidir.”
İMZACI BAROLAR
Metine imza atan barolar şöyle: Adana Barosu Başkanlığı, Afyonkarahisar Barosu Başkanlığı, Ağrı Barosu Başkanlığı, Amasya Barosu Başkanlığı, Ankara Barosu Başkanlığı, Antalya Barosu Başkanlığı, Ardahan Barosu Başkanlığı, Artvin Barosu Başkanlığı, Aydın Barosu Başkanlığı, Balıkesir Barosu Başkanlığı, Bartın Barosu Başkanlığı, Batman Barosu Başkanlığı, Bilecik Barosu Başkanlığı, Bingöl Barosu Başkanlığı, Bolu Barosu Başkanlığı, Burdur Barosu Başkanlığı, Bursa Barosu Başkanlığı, Çanakkale Barosu Başkanlığı, Çankırı Barosu Başkanlığı, Çorum Barosu Başkanlığı, Denizli Barosu Başkanlığı, Düzce Barosu Başkanlığı, Edirne Barosu Başkanlığı, Elazığ Barosu Başkanlığı, Erzurum Barosu Başkanlığı, Eskişehir Barosu Başkanlığı, Gaziantep Barosu Başkanlığı, Giresun Barosu Başkanlığı, Gümüşhane-Bayburt Bölge Barosu Başkanlığı, Hakkari Barosu Başkanlığı, Hatay Barosu Başkanlığı, Iğdır Barosu Başkanlığı, Isparta Barosu Başkanlığı, İstanbul Barosu Başkanlığı, İzmir Barosu Başkanlığı, Maraş Barosu Başkanlığı, Karabük Barosu Başkanlığı, Kars Barosu Başkanlığı, Kastamonu Barosu Başkanlığı, Kayseri Barosu Başkanlığı, Kırıkkale Barosu Başkanlığı, Kırklareli Barosu Başkanlığı, Kırşehir Barosu Başkanlığı, Kocaeli Barosu Başkanlığı, Konya Barosu Başkanlığı, Kütahya Barosu Başkanlığı, Malatya Barosu Başkanlığı, Manisa Barosu Başkanlığı, Mardin Barosu Başkanlığı, Mersin Barosu Başkanlığı, Muğla Barosu Başkanlığı, Muş Barosu Başkanlığı, Niğde Barosu Başkanlığı, Ordu Barosu Başkanlığı, Osmaniye Barosu Başkanlığı, Rize Barosu Başkanlığı, Sakarya Barosu Başkanlığı, Samsun Barosu Başkanlığı, Siirt Barosu Başkanlığı, Sinop Barosu Başkanlığı, Sivas Barosu Başkanlığı, Urfa Barosu Başkanlığı, Şırnak Barosu Başkanlığı, Tekirdağ Barosu Başkanlığı, Tokat Barosu Başkanlığı, Trabzon Barosu Başkanlığı, Dersim Barosu Başkanlığı, Uşak Barosu Başkanlığı, Van Barosu Başkanlığı, Yalova Barosu Başkanlığı, Yozgat Barosu Başkanlığı.”
Avukatlar yasa zoruyla muhbirleştirilmek isteniyorGÜNDEM
Yeneroğlu: Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesi Teklifi’ni geri çekinSİYASETGazete Duvar
