ANKARA – Türk Eczacıları Birliği, (TEB) korona virüsü ile uğraşta aşı sürecine ait kamuoyunda oluşan dezenformasyonlara karşı bilime ve bilim beşerlerine prestij edilmesi gerektiğine dikkat çekerek aşı çalışma süreçlerinden aşı kararsızlığına kadar birçok noktaya ait açıklama yaptı.
HER ÜLKE KENDİ KENDİNE AŞI GELİŞTİRMİYOR
Korona virüsü üzere büyük bir pandeminin yalnızca aşı ve ilaçların durdurabileceğine vurgu yapılan açıklamada, “Bir gün gözümüzü açtığımızda Covid- 19 geçmiş olmayacak. Bu büyük felaket, fakat aşıyla ve ilaçla durdurulabilir. Bu nedenle tüm dünya Covid-19’dan korunma ve tedaviye odaklanmış durumda. Şu anda 11 aşı, Faz3 uygulamasını tamamlamak üzere, yani çok sayıda beşerde bu aşıların aktifliği ve güvenilirliği araştırılmaktadır.
Her ülke kendi kendine aşı geliştirmiyor. Aşı geliştirme süreçleri, dünyanın neresinde olursa olsun Dünya Sıhhat Örgütü tarafından yakından izleniyor. Aşıyla ilgili bildirilen yan tesirler de tekrar Dünya Sıhhat Örgütü’nün bağımsız bilim insanlarınca oluşturulmuş bir komitede bedellendiriliyor. Çeşitli ülkelerde aşı uygulamaları da başladı. Örneğin İngiltere, son bir haftadır tarihinin en ağır aşı kampanyasını yürütüyor” tabirlerine yer verildi. Yapılan açıklamada şu noktalara dikkat çekildi:
AŞI ZİYANLI OLABİLİR Mİ?
Covid-19 aşıları ile ilgili en çok baş karıştıran mevzu, aşılar “Acil Durum Kullanımı” prosedürlerine nazaran yapılmaya başlanacağı söylendiği için yaşanan kitlesel güvensizlik hissi oldu. Gerçekten İngiltere acil durum protokolü uygulayarak aşı kampanyasına başladı. Amerika bir aşıya acil durum kullanım müsaadesi verdi, öteki bir aşıyı da kıymetlendiriyor. Avrupa’da pek çok ülke de benzeri bir yolu izleyecek. Acil Durum Kullanımı Onayı birinci kere yapılan bir uygulama değil. Halk sıhhati acil durumları karşısında 1960’lardan beri uygulanıyor. Onay sistemleri uzun sürebildiği için bu sistem daha fazla can kaybı yaşamamak için devreye sokuluyor ve her ilaç ya da aşı için bu onay verilmiyor. Aşının hastalığı önlemede sonuç alıcı olduğuna dair güçlü ispatlar olması gerekiyor.
AŞILAMA İNANÇLIDIR, YAN TESİRLERİ GEÇİCİDİR
Aşılama inançlıdır ve aşıların yan tesirleri ekseriyetle minör (basit, küçük) ve geçicidir. Kolda yanma yahut hafif ateş hissedebilirsiniz. Daha önemli yan tesirler de muhtemeldir lakin bunlar son derece ender görülürler. Hatırda tutmamız gereken ise şudur: Bir kişinin bir hastalıktan ya da Covid-19 enfeksiyonundan önemli halde ziyan görme mümkünlüğü, Covid–19 aşısından ziyan görme olasılığından çok daha fazladır.
AŞI TERSLİĞİ HALK SIHHATİNE ZİYAN VERİR
Aşı yolu ile bağışıklama, hastalıkların önlenmesi ve vefat oranlarının düşürülmesi noktasında çok kıymetlidir. Kolay ve maliyet aktif olması ise toplum sıhhati açısından pahasını artırmaktadır. Bugün kullandığımız pek çok aşı onlarca yıldır milyonlarca beşerde kullanılmış ve test edilmiştir. Yeni aşılar için, tüm ilaçlarda olduğu üzere, her aşının bir ülkede uygulanmadan evvel kapsamlı ve titiz testlerden geçmesi gerekir. Kullanıldıktan sonra, onları alan beşerler için inançlı olduklarından emin olmak için daima olarak izlenmeleri gerekir.
Tıbbi ve emniyetli eserler olan aşılar, sadece aşılanmış bireyi değil, birebir vakitte aşılanmamış bireyleri ve hasebiyle toplumu da korumaktadır. Aşılar, milyonlarca insanın hayatına sağlıklı olarak devam etmesini sağlamaktadır. Covid-19 pandemisinin gidişatı göz önüne alınırsa aşı zıtlığı Covid-19 salgınının yıllarca sürmesi ve milyonlarca cana mâl olması manasına gelmektedir. Böylesi bir salgında aşı yaptırmamak oburunun canına kast etmek manasına gelmektedir.
DEZENFORMASYONUN KARŞISINDA BİLİME GÜVENMELİYİZ
Türkiye’ye Çin’den gelecek Covid–19 aşısı için geri sayım sürüyor. Kelam konusu aşının aralık sonu itibariyle Türkiye’ye gelmesi öngörülüyor. Aşılamanın yüksek riskli kümeden başlayarak etap etap uygulanacağı biliniyor. Bir yandan da sıhhat kuruluşları aşı uygulaması ile ilgili hazırlıklarına devam ediyor. Bir aşının ülkemizde uygulanabilmesi için öncelikli olarak Sıhhat Bakanlığımızdan onay alması gerekmektedir. Sıhhat Bakanlığının aşı ile ilgili ünitesinde, aşının daha evvel uygulandığı şahıslara ilişkin klinik bilgilerin ilgili komitelerce kıymetlendirilmesi, aşı için gerekli laboratuvar araştırmaların eş vakitli olarak sürdürülmesi, elde edilen sonuçların aşıyı geliştirmiş ülke sonuçları ile karşılaştırılması ve onaylanması kademeleri gerçekleştirildikten sonra ruhsatlandırılarak kullanıma sunulması kelam hususudur.
Çin’den gelecek aşı, konvansiyonel aşılar sınıfındadır. Yani, daha evvel kullanımda olan aşıların üretim proseslerini içermektedir ve bu aşının güvenliği yüzlerce insanın katıldığı Faz 2 çalışmalarında kanıtlanmıştır. Bu sonuç, kısa vadede ağır bir yan tesirinin olmayacağı manasına gelmektedir. Faz3 çalışmaları ise Endonezya, Brezilya ve Türkiye’de sürmektedir. Bir diğer deyişle, aşının güvenliğinin sağlaması yapılmış durumdadır, fakat kollayıcı olup olmadığını önümüzdeki süreç gösterecek. Bunun yanı sıra toplumda hami kalkan sağlanması için toplumun çok büyük bir kısmının aşılanması gerekiyor. Bu durum aşılama başlasa dahi önlemlere devam edilmesi gerektiği manasına geliyor.
AŞININ ETKİLİLİĞİ VE GÜVENLİĞİ İKİ BAŞKA KIYMETLENDİRME GEREKTİRİR
Aşının etkililiği ve güvenliği iki farklı kıymetlendirme gerektirir. Bu aşıyı yaptırdığımızda bize bir şey olmayacak, bunu çalışmalar gösterdi. Fakat Covid-19’dan tam olarak koruyup korumayacağını şimdi bilmiyoruz. Başka yandan salgından korunmak için toplumun çok büyük bir çoğunluğunun aşıyı olması gerekiyor. O nedenle, sıhhat çalışanları ve riskli hastalarımızdan başlayarak, aşımızı olacağız ve makul bir müddet geçene kadar da maske – aralık – hijyen tedbirleriyle yaşamaya devam edeceğiz.
Pandemi münasebetiyle sıhhat sistemi ile ilgili çok büyük bir yükle karşı karşıyayız. Sıhhat sisteminin kapasitesi farklı açılardan aşılmış durumda ve her gün artan olay sayılarına, pek çok insanın hayatını kaybetmesine şahitlik etmekteyiz. Bu kadar kısa müddette aşı çalışmalarının muvaffakiyete ulaşması ise bilimin hurafeler karşısında, bilim insanlarının Covid-19 karşısında zafer kazanmak üzere olduğunun göstergesi. Zaferin nihayete ermesinin önündeki temel nedenlerden birisi aşı tersliği. Bu gerçek asla unutulmamalı, aşı konusunda sıhhat erki, bilimsel otoriteler, sıhhat meslek örgütleri, uzmanlar dışında kimseye prestij edilmemeli; aşılama konusunda temel siyaset ise aşıyı olabildiğince yaygın, fiyatsız biçimde uygulayarak salgının önüne geçmek olmalıdır. (DUVAR)
Gazete Duvar
