Tezgahını zabıtadan kurtarmaya çalıştığı sırada “Bırakın” feryadı ile tanıdık 8 yaşındaki Yusuf’u. Eğitim alması ya da oyun oynaması gereken bir vakitte, İstanbul’un Esenler ilçesinde babasıyla birlikte balık satmaya çalışıyordu.
Babası Halil Beyefendi, pandemiden evvel kahvehane işletiyordu, kısıtlamalar sebebiyle işsiz kalınca seyyar satıcılık yapmaya karar verdi. Baba-oğul, dün birinci kere tezgahlarını alıp sokağa çıktılar. Çok geçmeden Esenler Belediyesi’nden zabıta takımları geldi ve tezgaha el koydu.
Baba işsiz olduğunu anlattı, Yusuf “Eve ekmek götürüyoruz” dedi, lakin sonuç değişmedi. Tezgah, gözlerinin önünde kırıldı. Yusuf, duruma isyan edince zabıta tarafından darp edildi, boğazı sıkıldı.
ÜTEBAY: EN ÇOK BABASINA ZİYAN GELECEK DİYE KORKMUŞ
CHP Esenler İlçe Lideri Bültent Ütebay, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden bir psikologla bir arada Yusuf’u meskeninde ziyaret etti.
Ütebay, anne, babası ve 3 kardeşiyle birlikte Esenler’de yaşayan Yusuf’un durumuna dair Gazete Duvar’a bilgi verdi:
“Çocuk korkmuş. En çok babasına, ailesine ziyan gelecek diye korkmuş. Zabıta, boğazını sıkmış, temel badire burada. Bu yüzden de ruhsal danışman eşliğinde gittik. Babasının anlattığına nazaran boğazını sıkan zabıta, ‘Bu çocuk belediyeyi tanıyacak’ demiş.
Babası kahvehane işletmecisi fakat biliyorsunuz kahvehaneler çalışmıyor. Kirada oturuyorlar. Günlük çıkarla geçiniyorlar. Yusuf’un 3 kardeşi var, şu anda 4 çocuk tek bir tabletle eğitim görmeye çalışıyorlar. Bunlar, Türkiye’nin ekonomik kurallarının getirdiği sonuçlar. Hiçbir geleceği yok bu insanların, günlük bulup günlük yemek zorunda kalıyorlar.”
ZABITALAR HAKKINDA SORUŞTURMA BAŞLATILDI
Olay anına ilişkin imajların toplumsal medyada paylaşılması büyük reaksiyona yol açtı. Esenler Belediye Lider Yardımcısı Osman Gökçebaş, infial yaratan imgelerin akabinde toplumsal medya hesabından bir açıklama yaptı.
Tezgaha el koyan zabıtalar hakkında soruşturma başlatıldığını duyuran Gökçebaş, şu tabirleri kullandı:
“Sosyal medyada paylaşılan ve asla tasvip etmeyeceğimiz manzara ile ilgili misyonlu zabıtalarımız hakkında idari inceleme başlatılmıştır. Halkımızın bilgisine arz ederiz.”
‘YUSUF’UN ÇIĞLIĞI İŞSİZ, TEMİNATSIZ İNSANLARIN SESİDİR”
Derin Yoksulluk Ağı’ndan Hacer Foggo, Esenler’de yaşanan bu olayın münferit olmadığını belirterek şöyle diyor:
“O çocuğun ‘Eve ekmek götürüyorum’ çığlığı, Türkiye’nin fakir mahallelerindeki işsiz, garantisiz insanların içinde bulunduğu durumun özetidir, sesidir.
Meskene ekmek götürüyorum kıssasını yanlışsız anlamak lazım. O çocuğun meskeninde bir şey yok, evvelce var olan şeylerse pandemi devrinde büsbütün bitmiş durumunda. Tezgahı elinden almak değil, bunu anlamak lazım.
O çocuk okula gidiyorsa internete erişmesi lakin ailesinin de besine erişmesi ve her şeyden evvel garantisiz çalışan bu topluluğa nizamlı aylık gelirin bağlanması gerekiyor. Bunun öbür devası yok.”
‘PANDEMİ YENİ ÇOCUK EMEKÇİLER ÜRETİYOR’
Covid-19 pandemisinin tesirli olmaya başladığı mart ayından bu yana, uzaktan eğitime katılamayan çok sayıda çocuğun çalışmaya başladığını belirten Hacer Foggo, “Bu çocukların bir kısmı babalarıyla, anneleriyle ya da annesi, babası yoksa konutu geçindirmek için tek başına çalışıyor” diyor.
Türkiye’nin birçok vilayetinde fakir mahallerde yaşayan ve teminatsız çalışanların besine erişemediğini ve açlık noktasında olduğunu belirten Foggo, mevcut durumun yeni çocuk emekçiler ürettiğini söylüyor:
“Bizim 103 hanede yaptığımız araştırmaya nazaran hanelerin yüzde 6’sını külliyen çocuklar geçindiriyor. Bu başlı başına vahim bir şey. Daha evvel okula giden, çalışmayan çocuklar da çalışmaya başladı. Bu çocuklar, tahminen de önümüzdeki periyot okulu da bırakacaklar ve bir jenerasyon kaybolmuş olacak.
Gittiğim iki farklı konut ziyaretinde çocukların meskeni geçindirdiğine şahit oldum. Birinde çocuk, 12 yaşındaydı. Aileye, çocuğu sordum ‘İş bakmaya gitti’ dediler. Çocuk, yasak başlamadan çabucak evvel saat 15.50’de elinde bir poşetle geldi. Yiyecek bir şey almış. Yasak saatine kadar bir şey bulmuş, çalışmış gelmiş. Bu bana çok ağır geldi.”
TÜİK tarafından yapılan 2019 Çocuk İşgücü Araştırmasına nazaran, Türkiye’de 5-17 yaş ortasında 720 bin çocuk emekçi var. Çocukların çalışma nedenlerinde birinci sırayı yüzde 35,9 ile “hane halkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak” alıyor.
Çalışan çocukların yüzde 79.7’sini 15-17 yaş grubundakiler, yüzde 15.9’unu 12-14 yaş grubundakiler, yüzde 4.4’ünü de 5-11 yaş kümesindeki çocuklar oluşturuyor.
Gazete Duvar