Korona virüsü salgını için acil hareket planı hazırlayan CHP, 11 büyükşehir ve 9 vilayet belediyesinin 24 Kasım’a kadar olan mevt datalarını açıkladı. Sıhhat Bakanlığı’nın toplam 12 bin 511 Covid-19 mevti bildirdiği bu vilayetlerde ‘bulaşıcı hastalık’ vefatı olarak kaydedilen 21 bin 84 kişi olduğu bildirildi.
CHP Covid-19 İstişare Konseyi acil hareket planında, 14 gün kapatma ve sonrasında yurttaşlara maddi takviye sağlanması daveti yapıldı. Kurul, tedbirlerin aktifliğinin ölçülmesi, izlenmesi ve muhtaçlığa nazaran tekrar tasarlanabilmesi için gerçek dataların şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini söz etti.
Bu değerlendirmede, mart ayından 24 Kasım 2020 tarihine kadar Covid-19 ve bulaşıcı hastalık sebebiyle 20 vilayette toplam 21 bin 84 kişinin vefat ettiği tespit edildiği belirtildi. Bu sayı Sıhhat Bakanlığı’nın birebir tarihlerde ortasında açıkladığı Covid-19 kaynaklı mevt sayısının neredeyse iki katı olarak kaydedildi.
5 BAŞLIKTA KORONA VİRÜSÜ PLANI
Müracaat Şurası tarafından yapılan açıklamada kasım ayında yaşanan ölümlerin artışına dikkat çekildi. Şurada vazife yapan bilim insanlarının halk sıhhati ismine 5 ana başlıkta Acil Hareket Planı oluşturdukları vurgulanan açıklamada, Sıhhat Bakanlığı başta olmak üzere iktidar vakit kaybetmeden bu teklifleri uygulamaya koymaya çağrıldı.
CHP COVID-19 İstişare Şurası bilgileri ay ay açılladı. Açıklamada konseyin planı şöyle tabir edildi:
1. KURUMSAL İŞLEYİŞ
1. Tedbirlerin aktifliğinin ölçülmesi, izlenmesi ve muhtaçlığa nazaran yine tasarlanabilmesi için gerçek datalar şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşılmalıdır. Pandeminin başlangıcından bu yana il/ilçe merkezlerine nazaran tüm doğrulanmış olgular ve vefatlar ile salgına ait sıhhat göstergeleri (Zamana bağlı üreme sayısı, ikincil atak suratı vb.) açıklanmalıdır. Bu datalar üzerinden salgının seyri bilimsel bir perspektiften ortaya konulmalıdır.
2. Bilim Konseyi toplantılarının kararları Bilim Heyeti üyeleri ortasından seçilecek ‘Bilim Şurası Sözcüsü’ tarafından topluma açıklanmalıdır.
3. Hem merkezi seviyede hem de vilayetlerde, meslek örgütlerinin, sıhhat alanındaki sendikaların ve mahallî idarelerin karar verme süreçlerine iştirakleri sağlanmalıdır. Bu hedefle tüm vilayet hıfzıssıhha heyetlerinde ve vilayet pandemi şuralarında sıhhat meslek örgütlerinin temsil edilmeleri acele olarak sağlanmalıdır. Oluşturulacak mahallî COVID-19 İzleme Konseyleri bölgesel bilgileri kamuoyuyla paylaşmalı, bölgesel muhtaçlık farklılıklarını ortaya koymalı ve toplumsal takviye programları tasarlamalıdır.
4. Vilayet hıfzıssıhha konseylerinin lokal gerçeklikleri göz önüne alarak yerelden tedbir, takip ve idaresinin araçlarını oluşturması sağlanmalıdır.
5. Bölgesel stratejiler geliştirilirken bir yandan da farklı yaş kümelerine, bilhassa 65 yaş üstü ve 20 yaş altına dönük uygulanan tedbirlerin aktifliği bilimsel olarak kıymetlendirilerek siyasetler tasarlanmalıdır.
2. TOPLUMSAL SİYASETLER
6. Toplumsal devlet gerekliliği olarak halka kapanma sürecinde direkt ve karşılıksız gelir dayanağı verilmesi (örneğin; esnafa kira takviyesi, çalışanlar ve işsiz kalanlara İşsizlik Sigorta Fonu kullanılarak fiyatlarının sağlanması, çalışanlar kapanma müddetince fiyatlı müsaadeli sayılması, ödeme zorluğu bildiren bütün hanelerde bir ay için fiyatsız su, elektrik ve doğalgaz sağlanması vb.) kuralıyla virüsün en uzun kuluçka mühleti olan en az 14 gün boyunca kesintisiz olarak “kapanma” sağlanmalıdır.
7. Kapanma, zarurî ihtiyaçlar için açık kalması gereken işyerleri (Hastaneler, eczaneler, fırınlar, besin satış yerleri vb.) dışında bütün kamu ve özel kesim kuruluşlarını kapsamalıdır. Çiftçilerin kapanmadan muafiyetleri özel kaide ve zorunluluklar gözetilerek ve net bir halde tanım edilerek uygulanmalı, üretim sırasında ve dışındaki tüm hayat alanlarında kısıtlamalara ve önlemlere uymaları sağlanmalıdır.
8. Kapanma fakat şartları oluşturulduktan sonra, halkı paniğe sevk etmeyecek formda ve temel gereksinimlerini rahatlıkla karşılayacaklarının garantisi sağlandıktan sonra kamuoyuna duyurulmalıdır. «Yeniden açılma» bilimsel dataların ışığında planlanmalıdır.
9. Öncelikli olarak, havalandırma ve yoğunluk nedeniyle bulaş kaynağı olmaları nedeniyle Alışveriş Merkezleri (AVM) ve kalabalık buluşma yerlerinin tümü süratle kapatılmalıdır.
10. İzolasyona tabi olan hastaların iaşe ve temel harcamalarının Vilayet Hıfzısıhha Kanunu uyarınca kamu tarafından karşılanması sağlanmalıdır.
3. SIHHAT SİYASETLERİ
11. Hastalık teşhisi netleştiği an ilaçların bekletilmeden temini sağlanmalıdır. İzolasyona tabi olan ve meskende tedavi edilen hastalara, faal ve sürdürülebilir konutta sıhhat hizmeti sunulmalıdır.
12. Bilimsel olarak desteklenmeyen ve yan tesirlerine dair çalışmalar şimdi tamamlanmamış ilaçların kullanımı durdurulmalıdır. COVID-19 tedavisinde etkisiz olduğu kanıtlanmış, yan tesiri yüksek ilaçların kullanımına devam edilmemelidir (Hidroksi klorakin=plaquanil).
13. Hastalar için telaşlı ve ucu çok bilinmeyen bir süreçte korkuyu yönetmek için muhtaçlık duyulan ruh sıhhati esirgeyici takviye sistemleri kurulmalıdır.
14. Şahsî muhafaza ekipmanlarının niteliğinin azalıyor olduğu göz önüne alınarak bu durumu engelleyici düzenleme ve denetlemeler Bakanlık tarafından yerine getirilmelidir.
15. Halk sıhhati tehdidine dönüşmüş olan tıbbi aygıt bölümündeki ezalar devlet tarafından yanlışsız ve aktif kaynak kullanımı ile sonlandırılmalıdır.
16. Hazine ve Maliye Bakanlığı ivedilikle devlet ve üniversite hastanelerinin borç batağından kurtarılması için kaynak aktarmalıdır. Kent hastanelerinin açılması sırasında kapatılan hastaneler acele olarak açılmalı, kapasite planlaması yapılmalıdır.
17. Özel hastanelerin ağır bakım sistemleri kamunun kullanımına açılmalı, hasta yatışları vilayet bazında merkezi olarak yönetilmeli ve kamu hizmetine katkı vermeleri için gerekli mukaveleler süratle yapılmalıdır.
18. Ertelenen sıhhat hizmetlerinin sağlanabilmesi için kimi hastanelerin COVID-19/pandemi hastanesine dönüştürülmesi, kimi hastanelerin de salt COVID-19 dışı hastalara ağırlaşması sağlanmalıdır.
19. Başta sıhhat çalışanları olmak üzere Dünya Sıhhat Örgütü’nün önerisi ışığında risk altındaki şahıslara rutin aralıklarla test yapılmalı, test sayıları arttırılmalı ve yaygınlaştırılmalıdır. Laboratuvarlarda standardizasyon sağlanmalıdır.
20. Filyasyon çalışmalarının hakikat yürütülebilmesi için bu hususta muhtaçlık duyulan insan kaynağının acil eğitimlerle yetiştirilmesi sağlanmalıdır. Filyasyon sırasında sağlanan datalar kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
21. Araştırma ve bilimsel çalışmalar yapabilmenin Sıhhat Bakanlığı’nın müsaadesi dışında üniversitelerde de yapılabileceği, özgür bilimsel çalışma ortamı sağlanmalıdır. Sıhhat eğitiminin tüm alanları başta olmak üzere tüm yükseköğrenim kurumlarındaki belirsizlikler ve eğitim aksaklıkları giderilmelidir.
4. SIHHAT İŞÇİLERİ
22. Sıhhatte, toplumsal hizmetlerde ve sıhhat çalışanlarının güvenliğini de sağlayacak halde işçi açıkları giderilmelidir; atanamayan tüm sağlıkçıların ataması gerçekleştirilmelidir.
23. Sıhhat çalışanlarının barınma ve ulaşım gereksinimleri giderilmelidir. Talep eden sıhhat çalışanlarına kamu – özel misafirhaneleri tahsis edilmelidir. Sıhhat kuruluşlarında çalışanlara pandemi müddetince toplu taşımadan fiyatsız yararlanma, filyasyon gruplarında çalışanlara ise konutlarından alınıp/bırakılma imkanı sağlanmalı; pandemi sürecinde kamu araç filosu sıhhat çalışanlarının gereksinimleri için kullanılmalıdır.
24. Sıhhat çalışanlarına kelam verilen ek ödemeler hakkaniyet gözetilerek ve üniversiteler ile özel kesimde çalışanları da kapsayacak biçimde çabuk olarak ödenmelidir. Yüksek enfeksiyon riski ve çok iş yükü altında çalışan sıhhat çalışanlarının alanda yaşadıkları adaletsiz ek ödemeler, mobbing, şiddet, semptom göstermesine karşın çalıştırılmaları vb. problemlerin giderilmesine yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.
25. Sıhhat işçileri için COVID-19 hemen meslek hastalığı olarak kabul edilmelidir.
26. COVID-19 nedeniyle enfekte olan ve hayatını kaybeden sıhhat çalışanlarının sayısı, mesleklere nazaran tam ve şeffaflıkla paylaşılmalıdır.
5. AŞI
27. Grip aşısına dair Sıhhat Bakanlığı ivedilikle kâfi aşı alımına dönük adımları atmalıdır.
28. Türkiye’de yapılan koronavirüs aşı çalışmalarına kamu takviyesi sağlanmalıdır. Ülkemizde beşerler için yine aşı üretilebilmesinin sağlanması hedefiyle hem bulaşıcı hastalıklara karşı savaşımda bilimsel bir araştırma merkezi hem de aşı AR-GE ve üretim merkezi olarak “Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü” yine açılmalıdır.
29. Ülkemiz siyasetçi ve yöneticileri tarafından, DSÖ’nün COVID-19 aşısının fiyatsız olması ve aşıyı geliştiren şirketlere yapılacak ödemeler ve öbür masrafların belirli bir gelir düzeyinin üzerindeki ülkeler tarafından karşılanması ve ülkelerin güçleri nispetinde oranlanarak bu ödemelere katkı sunmaları için yürüttüğü çalışmaların desteklenmesi tarafında ilgili memleketler arası kuruluş ve ülkelere davet yapılarak gerekli diplomasi yürütülmelidir. Bu mevzu hem dünya hem Türkiye ölçeğinde odunsuz savunulmalıdır. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
