ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın toplumsal medyayla ilgili, “Hukuki düzenleme üzerinde çalışıyoruz. Bu mecraların hukuksal ve mali muhataplık tesis etmeleri için ne gerekiyorsa yapmalıyız. Erişim manisi, isimli ve mali yaptırımları devreye sokacağız” kelamlarının akabinde gözler uzun vadedir bu hususta çalışma yürüten AK Parti’ye çevrildi. AK Parti kaynaklarından edinilen habere nazaran 9 unsurluk bir taslak teklif var, lakin memleketler arası mevzuatla ilgili inceleme sürüyor.
TEKLİF SUNULDU, GERİ ÇEKİLDİ
Toplumsal medya meydanının düzenlenmesine dair çalışma AK Parti’de uzun vadedir devam ediyor. Bu çalışma kapsamında geçtiğimiz nisan ayında Covid-19 salgınına karşı tedbirler içeren pakete, “sosyal ağ sağlayıcıları” denilerek, YouTube, Twitter ve Facebook üzere ağlara, Türkiye’de temsilci bulundurma, ferdî dataları Türkiye’de depolamanın da aralarında bulunduğu bir seri yükümlülük getiren birtakım unsurlar eklenmişti. Gelgelelim bu hususlar hem salgın sürecinde kamuoyunda yaratacağı tartışmalar hem de milletlerarası mevzuatın daha kapsamlı olarak kıymetlendirilmesi için geri çekildi.
DİJİTAL DÖNÜŞÜM SUNUMUNDA TEKLİFİN ÇERÇEVESİ ÇİZİLDİ
Bu çalışma devam ederken mevzu AK Parti’nin haziran ayı ortasında yapılan MYK içtimasında bir defa daha gündeme geldi. MYK’ya sunulan “Dijital Dönüşümün bir sonucu olarak yeni medya düzeni” bahisli sunumda yasal düzenleme zorunluluğuna dikkat çekildi, “İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen hatalarla uğraş hakkında kanun teklifi” denilerek şu başlıklarda düzenlemeler yapılması gerektiği söz edildi:
-Sosyal medya platformlarının 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Cürümlerle Savaş Edilmesi Hakkında Kanun” kapsamına alınarak, yasaya toplumsal ağlarla ilgili kişisel kararların eklenmesi.
-Türkiye’de erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağlara Türkiye’de temsilci bulundurma ve Türkiye’deki kullanıcıların donelerini Türkiye’de barındırma zaruriliği getirilmesi.
-Türkiye’de temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü tarafına getirmeyen toplumsal ağa, BTK tarafından bildirimde bulunulması.
-Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi yahut yurt dışı kaynaklı toplumsal ağlar, zatî hakların ihlali ve hususî hayatın saklılığı kapsamındaki içeriklere yönelik olarak bireyler tarafından yapılacak müracaatların en geç 72 saat içinde cevaplama yükümlülüğü.
-Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt içi yahut yurt dışı kaynaklı toplumsal ağların, Türkiye’deki kullanıcıların donelerini Türkiye’de barındırma mecburiliği.
TEMEL SORUN MUHATAPLIK
Teklifin hazırlık çalışmalarında bulunan AK Partili bir yetkiliye nazaran, yapılan çalışmanın esasını “hukuki muhataplık” oluşturuyor. Yetkili, “Bunları yasaklayıcı düzenlemeler, kapatma olarak görmemek gerek. En temel husus hukuken muhataplık konusu. Artık Ekşi Sözlük’te bir şikayet olduğunda türel süreç işletilerek sorun görülen paylaşımın kaldırılması mümkün. Zira muhatap var, süratlice yaptırım uygulanabiliyor. Lakin Twitter üzere toplumsal medya platformlarında bunu yapamıyorsunuz. Şikayet edilen bir içeriğin engellenmesini, kaldırılmasını talep etmek çok sıkıntı. Engelleme istemek bir hak fakat bunun için evvel kim olduğunu bilmeniz gerek. Twitter size haber vermiyor, sizi muhatap kabul etmiyor. En temel sorun bu” değerlendirmesinde bulundu.
AVRUPA ÖRNEKLERİ, MILLETLERARASI DURUŞMA KARARLARI İNCELENİYOR
AK Parti’nin yürüttüğü çalışma kapsamında dünyadaki mevzuat yakından takip ediliyor. Münhasıran Almanya ve Fransa üzere yakın süreçte bu hususta yasal düzenleme yapan devletlerin mevzuatı inceleniyor. Yapılan kanunların içerisinde Avrupa Adalet Divanı’ndan dönen düzenlemeler de bulunuyor. Çalışma kapsamında bu kararlar da ele alınıyor. Adalet Bakanlığında münhasıran bu mevzuatı çalışan meydanında eksper kimseler bulunduğuna dikkat çekiliyor.
9 UNSUR HAZIR, ÇALIŞMA DEVAM EDECEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan toplumsal medya düzenlemesi ile ilgili açıklamasında, “Yasama periyodu bitmeden bu sıkıntıyı halletmeyi ümit ediyorum” dedi. AK Parti kaynaklarından edinilen habere nazaran bu mevzuda yapılan çalışmanın umumî çerçevesi oluştu. Uzun müddettir devam eden çalışmada 9 unsurluk bir teklif de ortaya çıktı. Lakin memleketler arası mevzuat incelemesi devam ediyor. Bir parti başkanı, “Bu kanunu çalıştık. Bizim için yeni değil ancak hala teknik açıdan çözülmesi gereken bahisler var. Yalnızca biz değil, dünyada birçok memleketin yanıt aradığı sorular var. Şimdilik 9 husus olarak planlandı. 1-2 cevap aranan bahis var. Biraz daha çalışmak gerek. Meclis tatile girmeden evvel çıkar mı emin değilim” dedi.
Gazete Duvar