Nicholas Goldberg
Şu anda neye tanıklık ediyoruz? Bu bir darbe teşebbüsü mi yoksa Lider Trump’ın seçim sonucuna karşın iktidara tutunma eforu mı? Veyahut, yakında baskı altında pes edecek huysuz ve acılı bir mağlubun yaşadığı acınası ve başarısızlığa mahkum bir öfke nöbeti mi?
Joe Biden’ın seçimi kazanmasının üzerinden günler geçti ve Trump hâlâ bunu kabul etmeyi reddediyor. Trump, geçen hafta sonu boyunca, nefesini tutmuş halde bekleyen 89 milyon Twitter takipçisine büyük harflerle “BU SEÇİMİ BÜYÜK FARKLA KAZANDIM” dedi. 3 Kasım’dan beridir ‘usulsüzlük’, ‘seçimlere müdahale’ ve ‘sahte oylarla dolu bir foseptik çukuru’ suçlamalarını yöneltirken, bunların ‘seçimleri çalmak’ için ‘posta yoluyla işleyen bir oy pusulası aldatmacası’ diye isimlendirdiği şeyin modülü olduğunu ileri sürdü.
TRUMP YENİDEN KAYGI VE BÖLÜNMEYİ KÖRÜKLÜYOR
Bunlar, güvensizlik ve kızgınlığı körükleyen, ulusu zayıflatan ve ülkenin yarısına kendisini aldatılmış ve berbat hissettiren tehlikeli ve kışkırtıcı savlar. Trump, başkanlığı boyunca yaptığı üzere, kendi siyasi çıkarları doğrultusunda kaygı ve bölünmeyi kullanıyor ve sonuçlarından tasa duymuyor. Politico/Morning Consult tarafından gerçekleştirilen bir anket, Cumhuriyetçilerin yüzde 70’inin seçimlerin özgür ya da adil olmadığına inandığını, buna rağmen Demokratların yüzde yedisinin bu fikre katıldığını gösteriyor.
Bakın, şunu açıklığa kavuşturalım: Başkan’ın somut seçim usulsüzlüklerini sorgulama hakkı var. Şayet seçimlerin gidişatını değiştirecek kadar yaygın ve gerçek bir sahtekârlık varsa, bırakın dava açsın. Şayet Demokratların süreci gasp ettiğini doğrulayan bir grup saklı ispatlara sahipse, artık bunları ortaya koymanın tam vaktidir. Bir hukuk mahkemesine toplumsal medyadaki büyük harfler değil önemli argümanlar sunulur.
Ne var ki, o bu türlü yapmıyor. Bundan çok, dövünüyor, mızmızlanıyor, suçluyor. Mahkemeler, kampanya grubunun içerikten yoksun birçok dava teşebbüsünü çoktan geri çevirdi. Her iki partiden onlarca eyalet seçim yetkilisi, New York Times’a, geniş seviyede bir sahtekârlık ya da usulsüzlük belirtisi görmediklerini söyledi. Washington Post gazetesinin haberine nazaran, Trump’ın üst seviye yardımcıları, sahtekârlığa dair delillerinin zayıf olduğunu ve Trump’ın eninde sonunda durumu kabul etmek zorunda kalacağını bilhassa belirtiyorlar.
UMUTSUZ ÇIRPINIŞLAR GERÇEKLERİ YENEBİLİR Mİ?
Bu ortada, boş yere kılı kırk yarıyor; başkanlığı geri kazanabilmesi için birkaç eyalette harikulâde geri dönüşlere muhtaçlığı var. Kolay gerçek şu ki, Joe Biden muhtelemel seçilmiş liderdir ve durumun bundan farklı olduğunu ispatlama yükü de Trump’ın omuzlarında. Ve uzmanlara nazaran bu hiç gerçekleşmeyecek.
Yeniden de, seçim öncesinde barışçıl bir iktidar bölümü taahhüdünde bulunmayı birçok defa reddeden Trump, yüzsüz bir formda, koltuğu terk etmeyecekmiş üzere davranıyor. Gelecek mali yılın bütçesini planlamaya devam ediyor. İdaresi, iki eski Beyaz Saray işçi şefinin tabiriyle ‘gecikmiş bir dönem teslimin önemli maliyetlerine rağmen’, federal yasalar uyarınca seçimin galibine sunulması gereken parayı ve erişimi Biden’ın takımına vermeyi reddediyor.
Utanç verici bir formda, üst seviye Cumhuriyetçiler ve Trump tarafından atananlar, en azından kamuoyu önünde seçimin hâlâ kazanılabilir olduğu yanılsamasını destekleyerek liderle (Trump) adeta dalga geçiyorlar.
Başsavcı William Barr, Trump’ı karşısına oturtup ona gerçeği söylemek yerine, kamuoyu önünde, seçmen sahtekarlığı hakkında daha fazla federal soruşturmanın açılmasına müsaade verdi (Adalet Bakanlığı’na bağlı seçim cürümleri şubesinin liderini, durumu protesto ederek istifasını vermeye teşvik etti).
SEYİRCİSİ OLMAYAN TRAJİKOMİK BİR PİYES
Dışişleri Bakanı Michael R. Pompeo, latife ve tehdit ortasında bir yerde sıkışmış üzere görünen baş karıştırıcı açıklamasında, gazetecilere ‘ikinci bir Trump idaresine yumuşak bir geçiş olacağını’ söyledi. Bununla birlikte, Trump’ın da yaptığı üzere, Biden’a hileli ve ‘yasa dışı’ oylarla dayanak verildiğini ima ederek, her ‘yasal’ oyu saymanın değerli olduğunu tabir etti.
Elbet ki bunu iyi bilen Senato’nun Cumhuriyetçi çoğunluk başkanı Mitch McConnell da Biden’ın zaferini kabul etmeyi reddetti ve samimiyetsiz bir tabirle Trump’ın bir sahtekârlık öyküsü oluşturma konusundaki hayalperest eforlarını savundu.
İşte bu, onların alaycı tutumu. Pekala, bu bir sürpriz mi? Bu durum, birçok Cumhuriyetçi başkanın, daha en baştan itibaren Tump’a nasıl davrandığını ve onu bu ülkeye ziyan verecek problemlerde nasıl da destekleyerek teşvik ettiğini gösteriyor.
Trump’ın seçim sonucunu reddedişi, ülkenin dört bir yanında yaşayan Amerikalılardan aldığı 71 milyon oy ve cumhuriyetçi yetkililerin berbatlığa dönük bayağı teşvikleri olmasaydı, tahminen de kimsenin izlemediği bir tiyatro oyunu -ya da başarısızlığı açısından Kaptan Queeg gibisi bir çöküş hikayesi- olarak kaydedilebilirdi.
HİSTERİ KRİZİ Mİ YOKSA UZUN VADELİ BİR PLAN MI?
Trump’ın kesin planı ne olabilir? Sebep sadece mağlup olmaya dayanamaması mı? Misyondan ayrılmasının akabinde siyasi varlığını sürdürebilmek için mi, yoksa, ilah korusun, 2024 seçimine hazırlanmak için mi ‘çalıntı bir seçimle’ ilgili yanlış bir öykü yazıyor? Nitekim de iktidara tutunabileceğine mi inanıyor?
Göründüğü kadarıyla 20 Ocak’ta Joe Biden sahiden de vazifeye başlayacak ve Trump sahneden homurdanarak ve tahminen o vakit bile duruma razı olmayarak çıkacak. Lakin kim bilir? Bu, süreksiz bir durum.
Trump, daha başkanlığının başından itibaren demokratik kurallara, normlara, tarihe, sürece ya da kurumlara hürmeti olmadığını ortaya koydu. Dört yıl sonra, misyon müddetinin sonunda bile tıpkı derecede küçümseyici davranışlar sergiliyor.
Artık yetti. Bir baba olarak, (çocuklarımın/ç.n.) öfke nöbetleri hakkında bir iki şey hatırlıyorum. Ağlama evresi vardı. Tekmelerin ve çığlıkların havalarda uçuştuğu, kasların gerildiği anlar vardı. Ve akabinde, neredeyse fark edilmez bir halde, bu tansiyon azalmaya başlıyordu. Git gide azalan hıçkırıklar ortasında nefes nefese kalınan anlar vardı. Gözyaşları azalıyor ve sonra duruyordu.
Umalım da baş çocuğun (toddler-in-chief) öfke nöbeti de misal bir gidişat izliyor olsun.
Yazının orjinali LA Times sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Gazete Duvar