İZMİR – İzmir’in Seferihisar ilçesinde gerçekleşen zelzelenin akabinde sarsıntı alanında günlerce faaliyet yürüten İzmir Halkevleri, bölgede yaptığı müşahedeleri raporlaştırdı. Zelzeleden en çok etkilenen bölgelerden biri olan Bayraklı ilçesinde yapılan müşahedelere yer verilen raporda, 17 binanın yıkıldığı, 115 kişinin hayatını kaybettiği, 1000’in üzerinde insanın ise yaralandığı belirtildi. 857 okulda hasar tespiti yapıldığı belirtilen raporda, adliye, sıhhat kurumları, okullar başta olmak üzere çok sayıda kamu binası ve işyerinin kullanılamaz duruma geldiği de kaydedildi.
2 BİN 758 ÇADIR KURULDU
İzmir genelinde sarsıntı sonrası 2 bin 758 adet çadır kurulduğu da aktarılan raporda, “9 Kasım itibariyle AFAD datalarına nazaran; Âşık Veysel Rekreasyonu Alanı 817, Deve Güreş Alanı 300, 75. Yıl Parkı 125, Hakan Ünal Sakarya Parkları 114, 286/15 sokak 49, Zeki Müren Parkı 62, Bornova Özel Tınaztepe Galen Hastanesi bölgesi 73, Buz Pateni Pisti 110, Öğretmenevi Yanı 39, Bayraklı Bilal Çakırcalı Parkı 222, Bornova Kent Stadı 217, Evka 4 Mahalle-Eceler Parkı 130, Buca Hipodromu 196, Buca Stadında 142, Tepekule Pazar Alanı 42 Ege Üniversitesi yerleşke alanında 120 olmak üzere, İzmir genelinde 2 bin 758 adet çadır heyetimi tamamlanmıştır” bilgilerine yer verildi.
‘UYARILARA KARŞIN YAPILAŞMANIN ÖNÜ AÇILDI’
Raporun kıymetlendirme kısmında ise Bayraklı’da pek çok alanın taban sebebiyle yapılaşmaya uygun olmamasına karşın imara açılmasının ve denetimsizliğin, merkez üssü Bayraklı olmayan zelzelenin Bayraklı’ya taşınmasına neden olduğu kaydedildi. İlçede değiştirilen imar planlarıyla birlikte son 30 yılda çok fazla sayıda bina inşa edildiği ve 2011 yılından itibaren İzmir’in “Manhattan”ı olarak pazarlanan Bayraklı’nın, inşaat şirketlerinin rekabet alanı olduğu da belirtilen raporda, “90’lı yılların başında tarım yeri olarak kullanılan ve yeni alüvyonlarla dolu olan bölgede Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nin tüm ikazlarına karşın yüksek yapılaşmanın önü açılmıştır” sözleri kullanıldı.
Biva Tower, Folkart Tower, Megapol Tower, Ege Perla üzere gökdelenler ile toplu işyeri, turizm ve ticaret bölgesi haline getirilen Bayraklı’nın rant ve kâr odaklı kent yapılaşmasının somut örneği olduğu belirtilen raporda, bölgedeki denetimsizliğe de dikkat çekildi. Raporda, “Yıkılan binalar içerisinde yer alan Yılmaz Erbek Apartmanı ve İstek Beyefendi Apartmanı’nın altında yer alan market ve kafelerin kolonlarının kesildiği argümanı savcılık eksper raporuyla doğrulandı. Yalnızca Bayraklı ilçesinde değil İzmir genelinde faaliyet gösteren pek çok işletmenin emsal biçimde alan genişletmek için kolonları kestiği bilinmektedir. Zelzele sonucu hasar gören, yıkılan binaların tek sorumlusu olarak müteahhitler gösterildi. Fakat asıl sorumlu; kamusal kontrol vazifesini yerine getirmeyen, bunun yanı sıra imar affı çıkartarak ruhsatsız yapıları ‘güvenli yapı’ sayan ve halkı müteahhitlerin insafına bırakmayacak bir kent ve konut siyaseti geliştirmeyen iktidardır” sözlerine yer verildi.
‘İMAR AFFI BOYUNCA TOPLANAN 23.5 MİLYAR TL NEREDE?’
1999 yılından bu yana toplanan sarsıntı vergilerinin ne emelle, nerelerde kullanıldığının bilinmediğinin de altı çizilen raporda, öbür yandan mahallî idare seçimleri öncesinde Etraf ve Şehircilik eski bakanı Mehmet Özhaseki’nin “imar affı” programından bahsettiğine de dikkat çekildi. Bu program kapsamında 40-50 milyar TL toplanmasını umduğunu, bu paranın da “depreme karşı kentsel dönüşüm” gayeli belediyelere sıfır faizle verileceğini söylediği belirtilen raporda, ilgili meslek örgütleri ve bilim insanlarının karşı çıkmasına karşın, zelzeleye dayanıksız binalara ruhsat verilerek can kayıplarına neden olunduğu vurgulandı.
Raporda, “İmar affı müddeti boyunca toplanan 23,5 milyar TL civarındaki kaynağın da nereye gittiğine dair rastgele bir resmî açıklama bulunmamaktadır. İmar affı uygulamasına meslek örgütleri ve bilim insanları tarafından en başından beri karşı çıkılmıştır. Fakat AKP iktidarı bu paraların sarsıntıyla çaba emeliyle topladığını belirterek, bu uygulamaya meşruiyet kazandırmak istemiştir” denildi.
Raporun son kısmında ise şu taleplere yer verildi:
“Tüketim, rant ve kar odaklı kent siyasetleri derhal terk edilmelidir.
Ömür hakkını önceleyen, insan, tabiat ve tüm canlıları odağına alan bir kent planı için ‘Yerel idareler ve Emek meslek örgütleriyle’ birlikte kent uyumu kurulmalıdır.
Kent genelinde üretimi süren gökdelen ve AVM inşaatları durdurulmalıdır.
Mahalle/ilçe nüfuslarına uygun toplanma alanları oluşturulmalıdır.
İzmir genelinde apartman girişlerindeki BİM ve gibisi tüm dükkanlar denetlenmelidir.”
Raporun tamamına şu adresten ulaşılabilir;
https://sendika.org/wp-content/uploads/2020/11/Halkevleri-Izmir-Depremi-Raporu.pdf
Gazete Duvar
