ANKARA – Türkiye’de iş hukuku ve ticari hukuktan doğan uyuşmazlıkların tahlilinde bir yeni yol olarak devreye giren arabuluculuğun “aile arabuluculuğu” olarak boşanmalar için de uygulanması gündemde.
Aile arabuluculuğu sistemi, birinci olarak ’Aile Bütünlüğünü Olumsuz Etkileyen Ögeler ile Boşanma Olaylarının Araştırılması ve Aile Kurumunun Güçlendirilmesi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi’ gayesiyle kurulan Meclis Araştırma Kurulu raporunda yer aldı. 2016 yılında hazırlanan raporda, aile arabulucularının 300 saatlik bir eğitimle çekişmeli boşanmalarda misyon alması istendi fakat çok sayıda bayan örgütünden gelen reaksiyonlar üzerine hayata geçirilmedi.
‘AVRUPA KURULU’NDA AİLE ARABULUCULUĞUNUN KIYMETİ VURGULANIYOR’
2016 yılında kurulan kurulun başkanlığını yapan AK Parti Düzce Milletvekili Ayşe Keşir mevzuyu Meclis’te Adalet Bakanlığı’nın bütçe görüşmeleri sırasında bir sefer daha lisana getirdi. Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e seslenen Keşir şunları söyledi:
“Daha evvel bu mevzuyu Adalet Bakanlığı’nda da tabir ettik, arabuluculuk dairesi de çeşitli çalıştaylar yaptı, biliyorum. Birebir vakitte ilgili milletlerarası mukaveleler de bize bunu söylüyor. Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesinin 98 Nolu tavsiye kararında, aile arabuluculuğunun değeri vurgulanıyor. Burada olağan ki şiddet şikâyetleri (bu hem İstanbul Sözleşmesi’nden hem de 6284’ten kaynaklanan da bir durum) bilhassa hariç. Boşanmaların çekişmeli geçmemesi için aile arabuluculuğunu da kesinlikle çalıştınız biliyorum. Bunun da tekrar gündeme alınması, toplumsal taraflarla tekrar istişare edilmesi gerektiği kanaatimi söz etmek isterim.”
BAKAN GÜL: SİSTEM ÖNÜMÜZDEKİ PERİYOT MECLİS‘E GELECEK
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, Keşir’in bu davetine olumlu cevap verdi, ‘taraflarla mutabık kalındığında önümüzdeki periyot takdire sunulacağını’ söyledi. Gül, “Aile arabuluculuğu konusu da tekrar bayana yönelik şiddet hariç olmak üzere -bu husus asla arabuluculuğa dâhil olmamak üzere- Avrupa Kurulu’nun çabucak hemen tamamında olan bir uygulama. Bu husus da hassas olduğu için tüm paydaşlarla mutabık kaldığımız da önümüzdeki devir tekrar arz edeceğimiz, takdire sunacağımız bir husus” dedi.
‘KADIN ERKEK TARAFINDAN BASKI ALTINA ALINACAK’
Bayan hakları konusunda çalışan uzmanlar ise zarurî arabuluculuk uygulamasının aile hukukuna getirilmesine karşı. Ankara Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri İdil Yalçıner Şimşek, uygulanmak istenen arabuluculuk sisteminin temel maksadının bayanı ailenin içinde tutmak olduğu görüşünde.
Arabuluculuk sisteminin sağlıklı işleyebilmesi için bayanların baskı ve dehşet altında olmaması gerektiğine dikkat çeken Şimşek, “Kadınlar boşanmaya zati zahmetle karar veriyor. Bir de arabuluculuk ile süreç uzatıldığında bayan erkek tarafından baskı altına alınacak ve hem maddi, hem manevi hem de ruhsal olarak yıpranacak. Uzlaşma ofislerine giden belgelerde da gözlemlediğimiz bayanlar korktukları için uzlaşıyor. Siz iki tarafı eşit masa etrafına oturtmuyorsunuz. Bayan güçsüz ve baskı altında olduğunu hissedecek” dedi.
‘KADIN CİNAYETLERİNDE ARTIŞ YAŞANABİLİR’
Türkiye’nin taraf olduğu İstanbul Sözleşmesi’nde “Taraf devletler, kontrat kapsamındaki şiddet aksiyonlarında arabuluculuk ve uzlaştırma da dâhil, zarurî alternatif uyuşmazlık tahlil süreçlerini yasaklamak üzere, gerekli tüzel yahut öteki tedbirleri alacaklardır” hususunun yer aldığına dikkat çeken Şimşek, arabuluculuk sisteminin hukuken getirilmesinin mümkün olmadığını söz etti.
İktidarın İstanbul Sözleşmesi’nden imzasını çekmek istediğini, bu sisteminin gündeme getirilmesinin de mukaveleden çekilmek için bir ön hazırlık olduğunu savunan Şimşek, “Zaten asıl gaye bayanın meskende tutulması. Bayan dayak yesin lakin kutsal aileye sadık kalsın isteniyor. Bu sistem ile bayan cinayetlerinde bir artış yaşanabilir. Arabuluculuk esnasında güvenlik zafiyetleri doğabilir. Güvenlik açısından tehlikeli bulunduğu için de olmaması gerekiyor. Ankara Barosu olarak süreci takip edeceğiz” sözlerine yer verdi.
Gazete Duvar