Kandilli ve AFAD, sarsıntıların büyüklüğüne ait sayıları farklı açıklıyor. Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) İdare Konseyi Lideri Hüseyin Alan, bu durumun kurumların sismik kayıt istasyonlarının zelzelenin merkezine uzaklığı ve sismik kayıt ağlarının yaygınlığıyla ilgili olduğunu söylüyor. Alan, çabucak her zelzeleden sonra sayıların revize edildiğini ve birkaç gün sonra kurumların emsal sonuçlara ulaştığını da vurguluyor.
Gazete Duvar’a konuşan JMO İdare Konseyi Lideri Hüseyin Alan, her iki kurumun da birebir bilimsel tekniklere bağlı kalarak Richter ölçeğini kullandığını ve sayılardaki farklılığın bir kıymet teşkil etmediğini söylüyor:
“Bunun üç nedeni var. Bir tanesi kurumların sismik kayıt alma ağlarının yaygınlığı. Diyelim ki İzmir’de bir sarsıntı oldu. Zelzelenin merkezine yakın en az üç noktadan sismik kayıt almanız gerekiyor. Ne kadar çok kayıt alırsanız o kadar gerçek kestirim edersiniz.
AFAD ve Kandilli, Türkiye’de sarsıntı ölçümü yapan değerli kurumlar. AFAD’ın, Türkiye çapında çok daha geniş bir ağı var. Bu da ekonomik güçle alakalı. Bir üniversite araştırma kurumu olması sebebiyle Kandilli Rasathanesi’nin ağı biraz daha hudutlu. Sonuç prestiji ile zelzelenin gerçekleştiği bölgeye yakın yeteri kadar ağınız yoksa yapacağınız tahlillerde yanlışlar olabilir.”
Yapılan ölçümleri etkileyen bir öbür etken ise, sismik kayıt istasyonlarının bakım ve denetimleri. Alan, bu durumun ölçüme tesirini şöyle açıklıyor: “Kimi vakit bunlar apartmanların içerisinde, kimi vakit alt katlarda ya da kurumların bahçelerinde olabiliyor. Bakım ve denetimleri, yanlışsız düzgün yapılmamışsa aldığınız kayıtların niteliği bir ölçü düşebiliyor.”
Zelzelenin büyüklüğünü ölçmek için kullanılan bilgisayar programları da sonucu etkileyebiliyor. Alan, tüm programlarda bir kusur hissesi bulunduğunu ve bu sebeple sayılarda küçük çaplı değişikliklerin olabileceğini tabir ediyor.
‘KISA BİR MÜHLET İÇİNDE REVİZE EDİLEBİLİR’
Öte yandan, zelzelenin büyüklüğüne dair farklı sayılar açıklayan kurumların kısa bir mühlet içerisinde datalarını revize ederek birbirine çok yakın sonuçlarda ortaklaşacağını vurgulayan Alan, “Değerler, vakitle birbirine yaklaşır. Kurumlardan, birkaç gün sonra muhtemelen birilerine yakın pahalar de gelecektir. Bunun bir ehemmiyeti yok, bu durum dünyada da bu türlü. Maalesef sayılar ortasındaki bu farklılıklar, sonuçları değiştirmiyor. Sarsıntının tesirini azaltmıyor ya da çoğaltmıyor” diye konuşuyor.
Gazete Duvar
