ANKARA – Ege Denizi’nde merkez üssü İzmir’in Seferihisar ilçesi açıkları olan AFAD’a nazaran 6.6, Kandilli’ye nazaran 6.9 büyüklüğündeki sarsıntıda şu ana kadar 28 kişi hayatını kaybetti, bine yakın kişi yaralandı. Bölgede arama – kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken tüm siyasi partiler heyet oluşturarak İzmir’e gönderdi.
CHP HEYETİ: YIKILAN BİNALARDA KOLONLAR KESİLMİŞ
CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatı ile kurulan heyette TBMM Küme Başkanvekili Özgür Özel, CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke, Genel Lider Yardımcıları Seyit Torun, Ali Öztunç ve Ahmet Akın yer aldı. İzmir’de inceleme yapan heyette bulunan Ali Öztunç, zelzelenin yaşandığı İzmir ve Bayraklı‘da çok büyük hasarlar olduğunu söz ederek, “Türkiye’nin zelzele bölgesi olduğu yöneticiler tarafından birden fazla kere unutuluyor. Bugün sarsıntının yaşandığı İzmir’de, Bayraklı‘da ağır hasar var. Birçok binada kolonlar kesilmiş. Yıkılan binalardan bir adedinin altında bulunan büyük bir marketi genişletmek için kolonların kesildiği anlaşılıyor. Yıkılan bir binada daha hukuk ofislerini genişletmek için içerideki kolonlar kesilmiş. Bunların hepsi statiği bozuyor ve ufak bir sarsıntıda yıkım ile sonuçlanıyor” dedi.
İZMİR’DE YÜZ BİNLERCE BİNAYA İMAR BARIŞI İSMİ ALTINDA RUHSAT VERİLDİ
İzmir’de yaşanan zelzelede en büyük hasarın Bayraklı ilçesinde olduğuna dikkat çeken Öztunç, Bayraklı’da bina temellerinin bataklık alanlara dolgu gereçleri ile inşa edildiğini tabir etti. Öztunç ayrıyeten yıkılan binaların 1999 yılından evvel ruhsat aldıklarının altını çizerek, şunları söyledi:
“İzmir’de yüz binlerce binaya imar barışı ismi altında ruhsat verildi. Devamlı imar barışı çıkartmak müteahhitleri daha fazla kazanmak için eksik gereçli binalar yapmaya yönlendiriyor. Ayrıyeten yıkılan binaların birçoklarının ruhsatları da 1999 yılı öncesine dayanıyor. O binalarda en ufak sarsıntıda yıkılıyor. Öbür yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin koordinatörlüğünde insanların temel gereksinimleri da karşılanıyor. Bilhassa Bayraklı bölgesinde çok sayıda hasarlı bina var. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından çabucak görevlendirmeler yapıldı. İnşaat Mühendisleri şu anda alanda hasar tespiti yapıyorlar.”
İzmir’de mümkün bir sarsıntı esnasında insanların sığınacağı toplanma alanlarının özelleştirildiği, yerlerine AVM’lerin yapıldığını tabir eden Öztunç, “İzmir Fuar Merkezi büyük bir toplanma alanı haline getirildi. İzmir’deki büyük parklar da toplanma alanı olarak kullanılıyor” dedi.
HDP: BİRTAKIM BİNALAR KUM YIĞININA DÖNMÜŞ DURUMDA
HDP de İzmir’de kriz merkezi oluşturdu. Parti genel merkezinden yapılan açıklamaya nazaran MYK üyesi Mahfuz Güleryüz, Parti Meclisi üyeleri, İzmir Milletvekilleri Murat Çepni, Serpil Kemalbay ve vilayet ve ilçe yöneticileri İzmir’de çalışmalarda yer alıyor. Zelzele bölgesindeki heyette yer alan Murat Çepni, birinci etapta yaptıkları incelemeleri şu biçimde anlattı:
“İzmir’de bilhassa Bayraklı ilçesinde arama kurtarma çalışmaları sürüyor. Birtakım binalar kum yığınına dönmüş durumda. Bu yüzden de arama kurtarma çalışmaları yavaş ilerliyor. Hala enkaz altında olan insanlarımız var. Sarsıntının merkez üssü Seferihisar’a daha yakınken en ağır hasarın Bayraklı’da olmasının bir sebebi var tabi. Bayraklı’daki binaların yeri dolgu taban. Sarsıntıya güçlü yerlerde inşaat yapılması tabi ki gördüğümüz üzere hayati kıymet taşıyor. Artık bunları konuşmamız gerekiyor.”
GELECEK PARTİSİ: YIKILAN BİNALARIN OLDUĞU BÖLGEYE İSKÂN VERENLER BU YIKIMDAN SORUMLU
Gelecek Partisi Sivil Toplum ve Halkla İlgiler Lideri Selçuk Özdağ, Mahallî İdareler ve Şehircilik Lideri Doğan Demir, Etraf ve Şehircilik Siyasetleri Lideri Cesim Gökçe ve Gelecek Partisi İdare Konseyi Üyesi, Afet ve Acil Durum Uzmanı Burçak Başbuğ Erkan’dan oluşan heyet de vatandaşlara ve yetkililere dayanak için İzmir’e gitti. Zelzele bölgesinde incelemelerde bulunan heyette yer alan Selçuk Özdağ, İzmir’de insanları zelzelenin değil, binaların öldürdüğünü bir kere daha gördüklerini söz etti. Yıkılan binaların olduğu bölgeye iskan verenlerin bu yıkımdan sorumlu olduğuna vurgu yapan Özdağ, “Çok sayıda hasarlı bina var. Bu binaların hasar tespiti yapılmalı bir an evvel. Seferihisar’da insanların zelzeleden çok ziyan görmediğini, zelzele sonrası meydana gelen su taşması sonucu işletmelerin sular altında kaldığını gözlemledik. Japonya, Amerika sarsıntısı halletmişken bizim zelzeleye yazgı dememiz mümkün değil. İzmir’de hiçbir önlem alınmamış ” dedi.
AFET VE ACİL DURUM UZMANI: BİNALARIN İVME PAHALARI DE YIKIMIN BİR SEBEBİ
Afet ve Acil Durum Uzmanı Burçak Başbuğ Erkan ise zelzele riski olan fay bölgelerinde binaların ivme bedellerinin hayati ehemmiyet taşıdığını söz ederek, “Binalar yer etüdüne, ivme pahasına, mühendisliğe dikkat edilerek inşa edilmeli. Lakin İzmir’de buna dikkat edilmeden inşa edilmiş. Bir betonarme bina en az 400 gal teknik kuvvete nazaran inşa edilmelidir. Mesela bilhassa birinci ve üçüncü derecede sarsıntı bölgelerinde buna dikkat edilir. Ancak İzmir’de ivmeler 200 gal altında, Bayraklı’da ise binaların ivme bedeli 180 gal altında. Ruhsat alırken bunlara dikkat edilmesi gerekirken yok sayılmış. Binaların yıkılmasının bir sebebi de bu” diye konuştu.
DEVA: TERTİP EKSİLİĞİ VAR
Demokrasi ve Atılım Partisi Genel Merkez Başkanlık Şurası üyeleri Mustafa Yeneroğlu, Sanem Oktar, Elif Esen ve GMYK üyesi İbrahim Dönertaş’tan oluşan heyet sarsıntı felaketiyle ilgili gelişmeleri yerinde takip etmek maksadıyla İzmir’de incelemelerde bulundu. Heyette yer alan Mustafa Yeneroğlu, sarsıntı sonrası tertipte önemli bir zaaf olduğunu söz ederek, “Yıkılan binaların etrafında ağır bir kalabalık var ve uzmanlar işlerini yapmakta zahmet çekiyor. Sarsıntı sonrasında meskenleri yıkılan yahut meskenlerine giremeyen beşerler için hala çadır eksikliğinden bahsediliyor. Temel sorun genel tertip ve iş dağılımı ile ilgili” tabirlerine yer verdi.
YENEROĞLU: EN AZ 80–100 ORTASI BİNADA HASAR VAR
Sarsıntı sonrası kentte ağır hasarlı binaların olduğuna dikkat çeken Yeneroğlu, “İncelemeler sırasında gördüğümüz en az 80–100 binada hasar var. Hakikaten biz yalnızca yıkılan 3 binanın etrafında dolaştık. Daha öbür bölgelere geçmedik bile. Yerleşim yeri olarak eski binaların olduğu bir bölge burası. Hasarlı binaların daha çok olduğunu görebiliyoruz” diye konuştu.
Gazete Duvar