ANKARA – CHP Umumi Lider Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, devletlerin en değerli sıhhat problemleri arasında taraf alan obeziteye ait rapor hazırladı. Türkiye’de esirgeyici sıhhat hizmetlerine gereken değerin verilmemesinin obezite artış orantılarıyla görünür olduğu belirtilen rapora nazaran 15 yaş ve üstü obezite nispeti 2008 yılında 15,2 iken 2019 yılında yüzde 21,1’e yükseldi. Türkiye’de yaşayan bireylerin ortalama kilo nispeti da yıllar içerisinde artış göstererek 73,5’e çıktı.
SIRADAN KİLOLU BİREY NISPETI GERİLEDİ
Bilirkişiler tarafından ‘modern çağın hastalığı’ olarak söz edilen obezite, vücutta neden olduğu meselelerin yanı sıra birçok ölümcül illetin oluşumuna da kaynaklık ediyor. Türkiye’de 2008 yılında yüzde 15,2 olan obez birey nispeti arkada kalan 12 yıl boyunca artış gösterdi. 2010 yılında 16,9, 2012 yılında 17,2, 2016 yılında 19,6 olan obez birey nispeti 2019 yılında yüzde 21,1’e çıktı.
Obezite raporuna nazaran, 2008 yılında yüzde 48,2 olarak kayıtlara geçen sıradan kilolu birey nispeti 2019 yılında yüzde 40,1’e geriledi. Obezite nispetinin yıllar içerisinde arttığı süreçte obez öncesi birey nispeti da 2019 yılında yüzde 35 olarak kayıtlara geçti.
Düşük kilolu birey kategorisinde de sıradan kilolu kategorisi üzere azalma eğilimi gözlendi. 2008 yılında topluluğun yüzde 4,2’si düşük kilolu kategorisinde konum alırken bu orantı 2019 yılında yüzde 3,8’e geriledi.
TÜRKİYE’NİN YAŞ KÜMELERINE NAZARAN KİLO ORTALAMASI
Türkiye’de tüm yaş kümelerinde ortalama kilo orantıları yıllar içerisinde arttı. 2008 yılında Türkiye’nin ortalama kilosu 70,8’ken bu sayı 2019 yılında 73,5’e çıktı.
2008 yılında 62 olan 15-24 yaş arası ortalama kilo yıllar içerisinde artış göstererek 64,6’ya, 25-34 yaş arasındaki ortalama kilo 69,9’dan 71,9’a, 35-44 yaş arasındaki ortalama kilo 74,8’den 76,4’e yükseldi.
45-54 yaş arası bireylerin 2008 yılındaki ortalama kilosu 76,4’ken 78,7’ye, 55-64 yaş arasındaki bireylerin 75,9’ken 77,9’a, 65-74 yaş arasındaki bireylerin ise 74,2’ken 76,2’ye çıktı. Arkada kalan yıllar içerisinde 75 yaş ve üzeri bireylerde de ortalama kilo nispetinde artış sürdü ve 2019 yılı datalarına nazaran bu yaş kümesinin ortalama kilosu 70,1 olarak kayıtlara geçti.
‘KORUYUCU SIHHAT YAKLAŞIMINA GEREKEN EHEMMIYET VERİLMİYOR’
“Obezite doneleri memleketimizde esirgeyici sıhhat yaklaşımına gereken değerin verilmediğinin kanıtıdır” denilen raporun kıymetlendirme kısmında şu ihtar ve teklifler taraf aldı:
TEDBIRLER ALINMADIĞI İÇİN YÜKSELDİ: Gözetici sıhhat yaklaşımının birinci basamağı olan temel muhafazada obezitenin engellenmesidir. 2. basamak olan birincil korunmada ise risk faktörleri mevcut iken gözetici fiil ile illetin oluşmasını önlemek ve aşamasını azaltmak amaçlanır. Obez şahıslarda koroner arter marazı yahut diyabet gelişimini engellemek için diyet ve egzersiz önerilmesi bu kapsamda konum almaktadır. “Sağlıkta reform” diyerek sıhhatin ticari bir metaya dönmesini amaçlayanlar bu tedbirleri almadığı için obezite 11 yılda yüzde 38,9 orantısında artmıştır.
ULUSAL EĞİTİM VE SIHHAT BAKANLIĞI ORTAK ÇALIŞMALI: Topluluk sıhhati merkezlerine gereken kıymetin gösterilmemesi, obezite eğitimlerinin verilmemesi, beslenme ve diyet eksperlerinin yeteri kadar istihdam edilmemesi obeziteyi artıran etmenlerin başında gelmektedir. Obezitenin eğitim hayatı ile artışa geçtiği olgular ile ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle Ulusal Eğitim Bakanlığı ile Sıhhat Bakanlığının beslenme eğitimi için kalıcı bir tahlil için çalışma yapmaları gerekmektedir. Mevcut tatbikte belirli alanlarda, sonlu beslenme eğitimleri yapılmaktadır. Devletimizdeki birçok mektepteki öğrenci eğitim- talim hayatı boyunca hiç beslenme eğitimi almamaktadır. İki bakanlığın eğitimin başladığı birinci sınıftan üniversiteye kadar, diyetisyenler tarafından istikrarlı ve sağlıklı beslenme dersleri verilmesi sağlanmalıdır. İktidarın “Sağlıkta reform” ismiyle topluluğa sunduğu sistem hastaneleri şirket, hastaları müşteri haline getirdi. Sıhhat sistemi çöktü. Hastalık sayıları artarken, kollayıcı ve tedavi edici sıhhat hizmetlerine değer verilmedi.
Gazete Duvar
