Burcu Özkaya Günaydın
Hatay iki gün sonra denetim altına alınan yangının tesiri altında. İskenderun ilçesinde Belen-Sarımazı tarafında başlayan yangına dair hepimiz çok dehşetli imgeler izledik. Toplumsal medyada alabildiğine bilgi kirliliği yayıldı. Belen Sarımazı’dan Arsuz ve ortada kalan yerleşim yerlerinde bir gezinti yapıp, bölge halkıyla görüşmeler yaptım. Sarımazı-Karapelit tarafında yangın yerleşim yerlerinin oraya kadar inmişti. Karapelit tarafında yangın denetim altına alınmıştı. Dün sabah saatlerinde Karapelit’in karşı tarafındaki ormanlık alanda tekrar dumanlar yükselmeye başladı. Karapelit’te oturanlar yangının birdenbire başladığını ve bir anda konutlarının önüne geldiğini söylediler. Resmi açıklamanın dışında çok da bilgi sahibi değillerdi.
Yangının rüzgar tesiriyle sıçrayabileceği yakın bölgeler de var, birbirine uzaklığına bakıldığında farklı ayrı çıkmış diyebileceğimiz yerler de. Issume, Petek Sitesi ve her ne kadar Arsuz’a bağlı olsa da Belen’e daha yakın olan Karahüseyinli, Nergizlik, Müftüler mahallelerinde yangınlar birbirine sıçrayabilir. Yangının en şiddetli yaşandığı yerler de buralar. Şu an tam mahalle isimlerini bilmesem de çok alakasız, ortada boşluğun olduğu sıçrama olmayacak yerlerde de yangınlar çıkmış. Kesimli modüllü çabucak hemen İskenderun’un çok sayıda noktasında yangınlar vardı. Arsuz-Gözcüler’de tekrar yangın vardı. Gözcüler başka yangın yerlerine hayli uzak. Tekrar burada da sıçramayla çıkan bir yangın üzere durmuyor.
VALİLİK 12 EKİM’DE ÇED TOPLANTISI YAPACAKTI
İskenderun’da halk yangının resen ya da trafo tesiriyle çıktığına inanmıyor. Ormanların rant için yakıldığını düşünüyor beşerler. Bu niyette bir ay evvel Arsuz ve Belen’in maden aramaya açılacak bölgeler olması tesirli olmuş. Hatay Valiliği Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü’nün, köylere gönderdiği 30 Eylül tarihli resmi yazıda 12 Ekim tarihinde Arsuz ilçesine bağlı Hüyük Mahallesi’nde projeyle ilgili Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) toplantısı yapılacağını duyurulmuş. Yazıda Arsuz-Belen tarafında krom madeni aranacağı söyleniyor. Bu resmi yazı da insanları ‘maden için mi?’ sorusuna götürüyor.
Öteki bir sav da sabotaj olduğu. Lokal kaynaktan gelen bilgiye nazaran yangını çıkaranlarla jandarma ortasında şu an çatışmalar yaşandığı tez ediliyor.
Geçtiğimiz ay Samandağ, Batıayaz, Yayladağı, Kisecik tarafında orman yangını çıkmış bir haftada güç denetim altına alınmıştı. Bu yangınlardan iki gün sonra Hatay’da 9 bölge maden aramaya açılmıştı.
Yangınların yerleşim alanına, meskenlere neden bu kadar etkilediğini de Mimar Ercüment Kimyon şöyle açıklıyor: “Kentleşme ismine talan edilen 2-B yeri olarak orman dışına çıkartılan bu yerlerin yapılaşmaya açılması bu cins tehditlerin yaşanmasına ve yangınların çıkmasına sebep olmaktadır. Her yere yayla meskeni yaptılar. Altyapısı sağlam mı elektrik uygun mu düşünmediler. Turizm merkezi yapacağız diye tarım yerleri imara açıldı. Yanlış kentleşme siyaseti yangını körükleyen bir noktada duruyor.”
‘YABANİ ÇAM YANGININ YAYILMASINI SAĞLIYOR’
Yeniden hem Ercüment Kimyon’un hem de Hatay’da yaşayan tabiat yürüyüşçüsü tabip Nihat Erslan’ın dikkat çektiği bir bahis var: “1960’lı yıllarda Amanoslar’da çınar, sedir ceviz, badem, zeytin ağaçları çok fazlaydı. Ormanları gençleştirme çalışması ismi altında buradaki ağaçlar derdest edildi yerine yabani çam ağacı dikildi. Yabani çamlar bir yemiş vermiyor. Kökleri derin olmadığı için toprağı tutup erozyonu engellemiyor. Yani ne köylüye ne de etrafa yararı var. Bilakis yangın olduğunda bu ağaçların kozalakları 100-150 metre fırlayarak yangının da yayılmasını sağlıyor.”
Ortak kanı ise birinci ateşin nereden ve nasıl çıktığı bilinmese de yangınların biri tarafından çıkarıldığı. İşin boyutu nereye sarfiyat bilinmiyor lakin UNESCO Dünya Koruması’nda yer alan bir tabiat yanıp kül oldu diyebiliriz…
Gazete Duvar