Cihan Başakçıoğlu
İZMİR – Yaz aylarının sona erdiği günlerde Orman Genel Müdürlüğü (OGM) bilgilerine nazaran 2020 yılının bitmesine üç buçuk ay kaldığı halde daha şimdiden 2.279 adet orman yangını rapor edildi. 23 Ağustos 2020-12 Eylül 2020 tarihleri ortasında çıkan/çıkarılan yangınlardan Hatay, Ankara, Kastamonu, Adana ve Osmaniye vilayetlerindeki yangınlar hayli geniş alanlarda tesirli oldu. Türkiye Ormancılar Derneği’nin yaptığı yazılı açıklamada 2020 yılı orman yangını sayısının ve yanan alan ölçüsünün evvelki yıllara nazaran arttığı bir yıl olduğu belirtildi.
Yalnızca Ankara, Kastamonu ve Antakya’da çıkan yangınlarda yaklaşık 5.000 hektarın, Adana Kozan ve Pozantı ile Osmaniye yangınlarında da 6.000 hektarın üzerinde orman ekosisteminin yandığının kestirim edildiği belirtilen açıklamada, “Önceki yıllarda yanan orman alanı ölçülerinin küçük gösterilmeye çalıştığı bilinmektedir.Yanan alanların gerçeğinden az olarak bildirilmesi mesleksel güvenilirliği ve saygınlığı azalttığı üzere orman mühendislerinin ve vazifeli öbür tüm çalışanın fedakârca çalışmasına gölge düşürmekte, yapılan tüm çalışmaları bedelsiz ve kıymetsiz kılmakta hatta itibarsızlaştırmaktadır” denildi.
‘OGM SORUMLU KURUM OLARAK ÜZERİNE DÜŞENİ YAPMALI’
OGM’nin sorumlu kurum olarak üzerine düşeni yapması gerektiği vurgulanan açıklamada, “Türkiye Ormancılar Derneği olarak her orman yangınından dersler çıkarılması gerektiğini ve yangınla çabanın söndürülen her yangından sonra başladığını düşünüyoruz” denilerek derneğin talepleri şu biçimde sıraladı.
*Demokles’in kılıcı haline gelen kontratlı işçi alımlarından vazgeçmesi,
*Orman yangın emekçilerini daimî takımda işlendirmesi,
*Uzmanlaşmaya kıymet vermesi,
*Yangınlarda vazife olan tüm çalışana daima eğitim vermesi,
*Meslek içinde ehliyet ve liyakat kaidelerini uygulaması sorumluluğunun gereğidir.
Yanan alanların az gösterilmesinin sebebi kamuoyunca merak edilirken, Türkiye’de ormanların değeri ne, Orman yangınlarının önlenmesi için ne yapılmalı, OGM yetkililerine yapılan davet ne üzere kıymet taşıyor üzere sorular da karşılıklarını arıyor. Dernek yöneticileri ile yaptığımız görüşmelerde bu soruların karşılıklarını aradık.
GEÇEN YILA NAZARAN YANGINLARDA YÜZDE 30-35’LİK BİR ARTIŞ VAR
Ormanlara gereken kıymetin verilmemesi nedeniyle dünyada bir çok istikrarın altı üst olduğunu tabir eden dernek yetkilileri,”Dünya elden gidiyor. İklim değişiklikleri kelam konusu. California’daki yangını daha hala söndüremediler. Baktığımızda can damarlarımızın birisi tatlı su başkası oramanlardır. Tatlı suyu da yaratan tekrar ormanlardır. Onun için bizim ormanları muhafazamız ve arttırmamız gerekiyor. İklimsel sorunlar lakin bu türlü önlenebilir” sözlerini kullandı.
Açıklamada bahsedilen yanan alanların dataları ile ilgili yanlış ve eksik gösterilmesi durumuna da değinen yetkililer, “Yanan alanların az gösterilmesinde alttan başlamak gerek. İşletme şefi müdürüne, müdür bölge müdürüne, bölge müdürü genel müdüre o da bakana. Haliyle bakan da cumhurbaşkanına. Yanan alan 200 hektar, 100 gösterelim diyorlar. 100 gösteriyorsun da gençleştirmesini yapacağım, fidan dikeceğim dediğinde iki katı çıkıyor ortaya. Net olmak lazım ki ödenek verilsin çalışmalar yapılsın. Bu büsbütün kamuoyunu yanıltmak. Geçen yıla nazaran yangın sayısında yüzde 30-35’lik bir artış var” dedi.
‘KARİYER VE LİYAKATA UYULMUYOR’
Yangınların önlenmesi için işçi alımlarının kesinlikle liyakata uygun olarak yapılması gerektiğini ve alanında uzman şahısların uzmanlaştığı noktalarda çalıştırılması gerektiğini vurgulayan dernek yetkilileri şunları söyledi; “96 yıllık bir derneğiz. Bakanlığı da biz kurdurduk, ODTÜ ormanını da biz yaptırdık. Fakat geçmişten bugüne yönetimlere fikirlerimiz muhalif geldiği için dikkate alınmayabiliyoruz. Güçlü ülkeler güçlü STK’larla yürür. Toplumla birlikte STK’larla hareket edersen daha sağlam olur. Personel yetersiz. Personelleri kontratlı alıyorlar 3-5 aylığına. Yeni aldıkları çalışanlar, yani orman mühendisi ve gibisi tecrübesiz. Meslek ve liyakata uyulmuyor. Uzmanlaşmış yıllardır yangına bakan adamı tutup öteki yere atıyorsun. Siyasi görüş şu bu denilerek. Bunlar yanlış. Bu işin siyaseti olmaz orman yangınları bu memleketin önemli problemidir. Çok sesli olmak hoş sonuçlar da doğurur. Paha vermek lazım”
‘EN BÜYÜK TEDBIR ŞUURLU TOPLUM’
Yangınların birçoklarının insan eli ile çıktığını da belirten yetkililer, orman yangınlarının önlenmesi için hem devlet kurumlarının hem de sivil toplum kuruluşlarının üzerine düşeni yapması gerektiğini vurguladı. Dernek yetkilileri, “Yangınların yüzde 88’i insan kaynaklıdır. Kalan kısım yıldırımdan güç nakil çizgilerinden olabilir, sabotaj olabilir. İnsan kaynaklı olduğuna nazaran bilinçlendirme koşul. Hala yurttaş piknik ateşi ile gidip piknik yapıyor. Bunun olmaması gerekiyor. Bu da eğitim ve bilinçlendirme ile olacak. Sigarasını otomobilinde içerken yola atıyor. Yollara çıktığınızda görürsünüz. Maalesef beşerler bilinçsiz. Kamuoyunu bilinçlendirmek lazım. OGM ve bakanlık bunu yapmıyor değil. Kamu spotları yayınlıyor. Tabelalar, ihtarlar var lakin kâfi olmuyor. Yangınlarda en büyük tedbir şuurlu toplum yaratmak. Bunun için de herkes STK’lar, OGM, herkes el ele verecek” dedi.
Gazete Duvar
