Adam Grant & Allison Sweet Grant
“İstendiğinde kendi sesini kapatabiliyor ve açabiliyor.” Bu, oğlumuzun anaokulu karnesinde bir yıl evvel görmeyi beklemediğimiz bir övgü. Bununla gurur duyuyoruz.
Yeni öğretim yılı başlarken, birçok öğrenci ferdî tercih ya da gereklilik nedeniyle sanal tahsile yöneliyor ve birçok ebeveyn ve öğretmen, öğrencilerin bilgisel açıdan geride kalmasından telaş duyuyor. Ne var ki, öğrencilerimiz için daha büyük risk, meraklarını yitirmeleri olabilir.
Öğrenciler ister anaokulunda isterse üniversitede olsun, bilgi her vakit ulaşılabilir durumdadır. Öğretmenler çocukların çarpım tablosu ve periyodik tabloyu öğrenmekten geri kalmamalarını sağlayabilir. Ama, okulda ve hayatta kazanılacak muvaffakiyet, ne kadar bildiğimizden çok ne kadar öğrenmek istediğimize bağlıdır. Eğitimin en büyük hedeflerinden biri, öğrenmeye yönelik içsel motivasyonu geliştirmek ve devam ettirmektir.
MERAKI CANLI TUTMAK
Klasik bir çalışmada, dünya çapında tanınmış sanatkarların, sportmenlerin, müzisyenlerin ve bilim insanlarının, yetiştikleri devirde çoklukla eğlenceli bir tahsil yolu izleyen ve marifetlerini geliştirmeleri için onları teşvik eden bir antrenör yahut öğretmene sahip olduğu ortaya çıkarıldı. Yaklaşık 200 bin öğrenciyi kapsayan 125 başka çalışmanın üzerinde yapılan tahlil, öğrencilerin, öğrenmeyi ne kadar çok severlerse, ilkokuldan üniversiteye kadar tıpkı oranda iyi bir performans gösterdiklerini ortaya koydu. Entelektüel merakı yüksek seviyede olan öğrenciler, IQ’ları ve çalışma etikleri test edildikten sonra bile akranlarından daha iyi notlar alıyor.
Ne yazık ki, uzaktan öğrenme süreci, merakı bastırabilir. Öğrenciler için konsantrasyonlarını kaybetmek kolaydır. Gün boyunca ekrana bakmak yorucu olabilir. Öğretmenler içinse, bir kamerayı kullanarak heyecanı aktarmak kolay bir misyon değildir: Bir kara deliğin içine hakikat konuşuyormuş üzere hissedebilirsiniz. Teknik zahmetler, kilit değer taşıyan noktaların yitirilmesine yol açabilir ve hatta kısa vadeli bağlantı gecikmeleri bile öğrencilerin dersten kopuk üzere görünmesine, ahengi bozup zamanlamayı öldürmesine neden olabilir.
Tekrar de, öğretmenlerin öğrenmeye dair ilgiyi beslemesinin çeşitli yolları vardır ve bunlar bilhassa çevrim içi sınıflarda kıymetlidir. Üç temel unsur gizem, keşif ve manadır.
Merak, bir gizemle başlar: Bu, anladığımız ve öğrenmek istediğimiz şeyler ortasındaki boşluktur. Davranışsal iktisatçılar, bilgi boşluğunun kaşıntı üzere bir his olduğunu savunur. Onu kaşımanın çekiciliğine karşı koyamayız. Bilgi boşlukları, bizi bir polisiye roman okurken gözyaşı dökmeye teşvik edebilir, bir müsabaka programı sırasında TV’ye yapışmış ya da saatlerce bir bulmacaya bakar hale getirebilir. Başarılı öğretmenler de sınıflarına birebir halde davranırlar: Bir gizemle açılırlar ve öğrencilerini dedektife dönüştürürler; onları ipuçlarını toplamaya gönderirler.
GİZEM YARATMAK İÇİN KUSURSUZ BİR ORTAM
Mesela, şayet yunusları yakından izlediyseniz, dikkate bedel bir müddet boyunca uyanık kaldıklarını fark etmiş olabilirsiniz. Tipik bir yunus 15 gün, günde 24 saat boyunca tetikte ve faal kalabilir. Pekala bunu nasıl yaparlar?
Çevrim içi ders anlatmanın tüm zorlukları göz önünde bulundurulduğunda, öğretmenlerin yalnızca malzemeleri tamamlamaya odaklanmış olması doğaldır. Ancak uzaktan tahsil, gizem yaratmak için kusursuz ölçüde uygundur; bununla birlikte, öğretmenlerin, öğrencilerin çözmesi için hakikat bulmacaları bulması gerekir.
Şayet bilgideki boşluklar merakın tohumlarıysa, keşif de güneş ışığıdır. Binlerce öğrenciyle yapılan yüzlerce çalışma, fen, teknoloji ve matematik dersleri faal öğrenmeyi içerdiğinde, öğrencilerin başarısızlığa uğrama ihtimalinin daha düşük olduğunu ve başarılı olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermiştir. Faal öğrenmenin en değerli özelliği etkileşimdir. Buna rağmen, çok sayıda çevrim içi sınıf, öğrencilerin çift istikametli diyaloglar geliştirmesinden çok tek taraflı monologları dinlemesine neden olur. Çünkü çok fazla öğrenci, dünyayı keşfe çıkabildikleri bir ekranın önünde oturmaktadır.
Masadan ayrılmak yalnızca eğlenceli değildir; bu, öğrenmeye ait kalıcı bir arzuyu da teşvik edebilir. Yapılan bir deneyde, araştırmacılar rastgele bir müze gezisi yapmaları için binlerce öğrenciyi görevlendirdi. Üç hafta sonra, öğrenciler sanat yapıtlarını tahlil eden denemeler yazdıklarında, müzeyi ziyaret edenler, eleştirel düşünme konusunda seyahate çıkmayanlara kıyasla daha yüksek puan aldılar. Müzeyi ziyaret edenler daha varlıklı müşahedeler ve daha yaratıcı çağrışımlar ortaya koydular. Ayrıyeten kendilerininkinden farklı olan görüşlere karşı daha meraklıydılar. Ve seyahatin yararları, kırsal alanlardan ve yüksek seviyede yoksulluk görülen okullardan gelen öğrenciler açısından daha da besbelli oldu.
SANAL CINSLER DA ÖĞRENME SÜRECİNİ DESTEKLİYOR
Saha seyahatlerinin mümkün olmadığı vakitlerde, öğretmenler tekrar de öğrencileri sanal çeşitlere çıkarabilir ve uygulamalı öğrenme projeleri hazırlamaya yönlendirebilirler. Çocuklarımız, geçtiğimiz birkaç ay içinde, yaşlılara ait klişeler hakkında anket yapmaya yönlendiren toplumsal bilgiler öğretmenlerinden, kendi cümbüş parklarını tasarlamaya davet eden bilgisayar bilimleri öğretmenlerinden ve onlara kendi belgesel sinemalarını çektiren drama öğretmenlerinden ders alma bahtına sahip oldular.
‘Anlam’, motivasyon bulmacasının son modülüdür. Her ders sürükleyici ve her sınıf tartışması heyecan verici olmak zorunda değildir. Bununla birlikte, öğrenciler okudukları şeylerin gerçek dünyadaki sonuçlarını gördüklerinde, mevzuya ilgi gösterme ihtimalleri daha da artar.
Psikologlar, üniversite öğrencilerinin kendilerinin ötesindeki şeyleri öğrenmek için bir emel bulduklarında, sıkıcı matematik sorunlarına daha fazla ve görüntü oyunları oynamaya ve viral görüntüleri izlemeye daha az vakit ayırdıklarını fark ettiler. Ve liseliler, araç gereçlerin diğerlerine nasıl yardım edeceğini düşünmek üzere rastgele biçimde görevlendirildikten sonra, STEM (fen bilimleri, matematik ve mühendislik /ç.n.) derslerinde daha iyi notlar aldılar. Şu, her öğretmenin Zoom yayınında bile sorabileceği ve yanıtlayabileceği bir soru: Bu içerik neden değerlidir? Bu sorunun karşılığı netleştiğinde, öğrencilerin sınıfta tek gözü açık biçimde ahenge ihtimali daha düşüktür.
Veyahut yunusların beyinlerinin bir tarafının uyanık olması sorunu kelam konusu olduğunda… Beyinlerinin bir yarısını uyutup oburunu uyanık halde bırakabilir ve bu sayede, aralıksız biçimde iki hafta etkin kalabilirler.
Okulun gayesi sadece bilgi vermek değildir; öğrenme sevgisini aşılamaktır. Çevrim içi okullarda ve karma sınıflarda, bu sevginin kaybolması gerekmez.
Sanal okul hakkındaki iyi şeylerden biri, çocukların, hayatları boyunca kendilerine iyi hizmet edecek hünerler geliştirmeleridir. Kendi mikrofonunu kapatmayı ve açmayı öğrenmenin, anaokulundaki çocuğumuzun bilmesi gereken bir şey olduğunu düşünmesek de, sanal sınıflarda kullanışlı olmayı sürdürecek birçok yeni maharetten biridir. Ve hâlâ bu özel marifetlerle ilgili sıkıntılar yaşayan yetişkinler (kendinizden bilirsiniz) için de online tahsil kullanılabilir.
Yazının orjinali NY Times sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Gazete Duvar
