Pelin Akdemir
AYDIN – Kuşadası, korona virüsü salgını nedeniyle güç günler geçiriyor. Otel işletmecileri, acenteler, esnaf salgın periyodunda hayatta kalma çabası veriyor. 1 Haziran’da başlayan olağanlaşma süreciyle ilçede lakin otellerin yarısı açılabildi. Açılan otellerin işletmecileri de kesilen cezalardan şikâyet ediyor.
Türkiye’de birinci turizm merkezlerinden, birinci kruvaziyer gemi turizminin başladığı Kuşadası ilçesi hem İzmir ve Aydın’a birer saat, Pamukkale’ye üç saat uzaklıkta olmasıyla hem de Efes, Didim, Meryem Ana, Sevimlice, Hoş Çamlı Ulusal Parkı üzere yerlere yakınlığıyla tercih edilen turizm rotalarından. Hekimlerin KOAH ve astım hastalarına tavsiye ettiği bölgeler ortasında yer alan Kuşadası, 25 mavi bayraklı plaja sahip olması ve uygun fiyatlarıyla da yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası.
Kuşadası Ticaret Odası Lideri Serdar Akdoğan.
Her sene binlerce turisti ağırlayan Kuşadası’nda turizm kesimi, dünyayı tesiri altına alan korona virüsü nedeniyle önünü göremiyor. 1 Haziran’da başlayan olağanlaşma süreciyle Kuşadası’nda otellerin yarısı, yarı kapasiteyle ya da en fazla yüzde 70 kapasiteyle açıldı. ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ alarak açılan oteller, Turizm Bakanlığı tarafından her ay denetleniyor. 20 günde bir yapılan kontrollerde cezaların kesilmesinden şikayet eden otel işletmecileri, devletten hibe dayanağı bekliyor.
‘TURİZMDE YÜZDE 65 CİVARINDA CİRO KAYBI YAŞANACAK’
Hususa ait konuştuğumuz Kuşadası Ticaret Odası Lideri Serdar Akdoğan, “Pandemi süreci şimdi bitmiş değil, devam ediyor. Bu süreçte Kuşadası’nda otellerin yarısı açıldı, yarısı açılmadı. Açabilen oteller kısmen iş yaptı. Tüm Türkiye’de turizm dalında salgından ötürü yüzde 65 civarında ciro kaybı yaşanacak. Yani turizm piyasası geçen seneye nazaran yüzde 65 civarında daha düşük iş yapacak” dedi.
1 Haziran’da olağanlaşma sürecinin başlamasını kıymetlendiren Akdoğan, “En azından yüzde 35-40 da olsa turizme katkısı oldu. Bir sıfırdan iyidir misali. Belarus, Rusya, İngiltere üzere seyahat müsaadesi veren ülkelerden gelen turistler var. Son periyotta Bulgaristan’dan gelen turistler var lakin son dakika rezervasyonları. Fiyatlar olduğundan daha düşük. Bu sene yüzde 65 yerli turist, yüzde 35 yabancı turist ağırladık” bilgisini verdi.
‘BAKANLIK OTELCİLERİN BEKLENTİSİNİ KARŞILAYAMADI’
Otellerin, Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı şirketlerden ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ aldığını vurgulayan Akdoğan, mevcut duruma ait şunları aktardı:
“Bakanlığın ayda bir yaptığı kontroller var. Sertifikayı veren şirket otellerde devamlı kontrol yapıyor. Salgın periyodunda oteller kurallara uyma konusunda en başarılı işletmeler. Lakin Turizm Bakanlığı bu türlü sıkıntı bir süreçte otel işletmecilerinin beklentisini karşılayamadı. Bu süreçte otellere acımasız cezalar kesildi. Turizm, kuralları uygulama konusunda elinden geleni yapan bir kesim. Bakanlığın bu süreçte cezalar kesmesi yanlış oldu. Kuşadası salgın devrini en pak geçiren ilçelerden biri.”
Kruvaziyer gemilerinin yaz aylarında uğrak yeri olan Kuşadası’nda bu sene mart ayından evvel birkaç geminin geldiğini, salgının Türkiye’de yayılmaya başlamasıyla yaz devrinde hiç kruvaziyer gemisinin uğramadığını söz eden Akdoğan, “Gemilerin gelmesine bel bağlayan bilhassa çarşı esnafımız sıkıntı günler geçiriyor. Esnaf bu sene iş yapamadı” diye konuştu.
‘CİRO BAZ ALINARAK HİBE TAKVIYESI VERİLMELİ’
Gelecek sene için bir öngörüde bulunamadıklarını tabir eden Akdoğan, risk ortadan kalktığı vakit olağanlaşmanın yaşanacağını, turizm kesiminin de o vakit düzeleceğini belirterek, şunları söyledi:
“İşletmeler kapalıyken çalışanların ödemelerinin kısa periyot çalışma ödenekleri ile yapılması işletmecilere çok yararlı oldu. Devletin otel işletmecilerine kredi takviyesi oldu fakat sıfır geliri olan bir işletmeye kredi verdiğiniz vakit o krediyi geri ödemek zorundasınız. Borçlusunuz. Sıfır iş yapan işletmeler için kredi dayanağı tahlil değil. Turizm dalına devlet tarafından hibe dayanağı gerekir. Otellerin geçen yılki cirolarının en az yüzde 30’u civarında bir hibe dayanağı olursa o vakit dal çok rahatlar. Büyük işletmelere de küçük işletmelere de kredi takviyesi, çalışma ödeneği eşit oranda verildi. Ciro baz alınarak bir takviye paketinin hazırlanması lazım.”
‘DEVLET DAYANAĞI OLMAZSA DAHA BÜYÜK PROBLEMLER OLUR’
Kuşadası Ticaret Odası Meclis Lideri ve Kuşadası Turizm ve Tanıtma Derneği Lideri Bülent İlbahar ise turizm kesiminin Türkiye’nin döviz girdisinin yüzde 33’ünü karşıladığına vurgu yaptı. Salgın devrinde kar elde edemediklerini, ellerinde olanı harcadıklarını, otellerde kontroller sırasında kesilen cezaların da işletmecileri olumsuz etkilediğini söz eden İlbahar, şöyle konuştu:
Kuşadası Turizm ve Tanıtma Derneği Lideri Bülent İlbahar.
“Çok büyük döviz kaybımız oldu. Geçen yıldan erken rezervasyonların, garanti odaların eritilmesi için otellerin bir kısmı mecburen açıldı. Yazın beş ay iş yapıyoruz, kışı zati boş geçiriyoruz. Salgın devrinde oteli açmayınca hiç kazanamıyorsun. İşletmelerin sabit masrafları var, bakımı, tadilatları var. Pandemiden ötürü otellerin uyması gereken çok sayıda önlem var. Otellerin muhakkak bir maliyeti olan ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ almaları mecburî. Devlet altı ay sonra ödemesi başlatılan kredi takviyesi veriyor. Altı ay çok çabuk geçiyor. Tekrar öteliyorsunuz. Bu türlü devam ederse daha büyük zahmetler olacak. Devletin turizm dalına yardımı kâfi değil. Devletin işletmenin cirosuna, çalışanına nazaran hibe vermesi lazım.”
Antalya’nın turizmin salgın devrini daha iyi geçirdiğini tabir eden İlbahar, “Antalya’da dönem biraz daha uzun sürüyor. Bu sene Rusya, Ukrayna, Moldova’dan gelen turistler oldu. Geçen yıllarda İran’dan gelen çok sayıda turist oluyordu. Bu sene olmadı” dedi.
‘ESNAF DA OTEL İŞLETMECİLERİ DE KEYIFLI DEĞİL’
Kuşadası’nda korona virüsü hadisesine az sayıda rastlanıldığını belirten İlbahar, “Bir iki otelde korona virüse rastlandı. Bedeller olumlu çıkınca çabucak müdahale edildi, karantinaya alındı. Kuşadası pandemi devrini iyi geçiriyor” diye konuştu.
Ülkeye döviz girdisinin sağlanması, turizmin açılması için 1 Haziran’da başlatılan olağanlaşma sürecini de kıymetlendiren İlbahar, “Turizm Bakanı da kendi otelleri iş yapsın diye çabalıyor. 1 Haziran’da oteller çabucak açılmadı. Bayramla birlikte talep edilmeye başlanmasıyla Kuşadası’nda otellerin yaklaşık yüzde 45’i açıldı. Ancak yerli turistle, çok daha düşük fiyatlarla oteller açıldı. Maalesef bu sene esnaf da otel işletmecileri de memnun değil. Aşı bulunduğu vakit Türkiye turizmde çok hoş işler yapar” yorumunda bulundu.
Gazete Duvar