Türkiye ile Yunanistan’ın NATO’daki kritik temasının bugün başlatılması beklenirken, iki ülkenin dışişleri bakanları Yunan gazetesi Kathimerini’nin İngilizce edisyonu için konumlarını izah eden birer makale kaleme aldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu makalesinde ‘ön şartsız diyalog ve diplomasi’ daveti yaptı. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise memleketler arası meşruiyet vurgusunda bulundu. Kathimerini, iki bakanın makalelerini ‘Atina ile Ankara diyalog provasında’ başlığıyla haberleştirdi.
‘TERCİHİMİZ ÖN ŞARTSIZ DİPLOMASİ’
Çavuşoğlu, ‘Bizim tercihimiz ön şartsız diplomasiden yana’ başlıklı makalesinde, Türkiye ile Yunanistan’ın her iki tarafa da ziyan veren bir kilitlenme yahut her iki taraf için de yararlı olacak bir kazan-kazan formulünden öbür talihi olmadığını belirtti. “Daimi komşuluğun mantığı doğal olarak başkasının haklarına karşılıklı saygıyı içerir” diyen Çavuşoğlu, Türkiye’nin son devirde bu türlü bir durumu görmediğini tabir etti. Dışişleri Bakanı, karşılıklı hürmetin devam eden meselelerin barışçıl yollar ve diyalog yoluyla çözülmesini gerektirdiğini belirterek, komşuların ‘sorunları hakikaten çözme hedefiyle ve iyi niyetle diplomasi ve diyalog arayışında olması gerektiğini’ vurguladı.
.
ATATÜRK’Ü HATIRLATTI
Son devirde Fransa üzere ülkelerin sömürgeci geçmişlerini yansıtacak tutumlar sergilediğini belirten Çavuşoğlu, Cumurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Dünya beşten büyüktür” telaffuzunu hatırlattı; Türkiye’nin dış siyasetini Mustafa Kemal Atatürk’ün “Yurtta sulh, dünyada sulh” kelamları uyarınca mert ve insani bedeller uyarınca yürüttüğünü belirtti. Çavuşooğlu, Atatürk’ün Eleftherios Venizelos tarafından Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildiğini de hatırlattı.
‘ÜÇÜNCÜ TARAF’ UYARISI
Çavuşoğlu, Türkiye’nin iki ülke ortasındaki ikili sistemlerin kurulması gayesiyle NATO ve Almanya tarafından yürütülen teşebbüsleri desteklediğini belirtip, Ankara’nın ‘doğrudan iki komşu ortasında çözülmesi gereken problemlere öteki tarafların müdahil olmasını’ istemediğinin altını çizdi.
TÜRKİYE’NİN TEMEL MAKSATLARINI LİSTELEDİ
Dışişleri Bakanı, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki temel maksatlarını şöyle sıraladı: Deniz sonlarının adil ve eşit bir biçimde çizilmesi; Türkiye’nin kıta sahanlığı haklarının maksimalist savlara karşı korunması; Kıbrıs’taki güç kaynaklarının paylaşımında Türklerin haklarının korunması; güç konusunda Kıbrıslı Türkler dahil tüm tarafların iştirakiyle bir işbirliği yapılması.
‘MAKSİMALİST SAVLARI REDDEDİYORUZ’
Çavuşoğlu, “Türkiye’ye, deniz sonu konusunda hiçbir yetkisi olmayan AB üzerinden bir dizi maksimalist sav dayatılamaz” diyerek şöyle devam etti: “Türkiye’den yalnızca 2 kilometre, Yunanistan ana karasından 580 kilometre uzakta bulunan Meis üzere küçük bir ada için 40 bin kilometre karelik kıta sahanlığı savında bulunarak Türkiye’nin açık denizlerle yahut kendi deniz sonlarıyla irtibatını kesemezsiniz. Bunun karşıtı bir argümanı hiçbir mantık haklı çıkaramaz.”
Türkiye’nin bölgede en uzun deniz kıyısına sahip ülke olarak artan nüfusu, üretim kapasitesi ve artan güç muhtaçlığıyla bölgedeki zenginliklerden dışlanmasının ‘gerçekçi olmadığını’ belirten bakan, “Daha evvel de söylediğimiz, bu gerçekleşmeyecek. Türkiye doğal olarak, temel çıkarlarına ziyan verme teşebbüslerinin karşısında bulunacak” çıkışında bulundu.
‘HER KRİZ FIRSAT DOĞURUR’
Dışişleri Bakanı, Türkiye’nin bölgedeki donanma varlığının bu bağlamda hücum değil savunma gayeli olduğunu belirterek” Atina’ya ön şartsız diyalog davetinde bulundu: “Diyalog ve müzakereler hakikaten de, deniz sonu problemlerini ele almak için milletlerarası hukukun en değerli aracı. Hasebiyle Yunanistan’ın, Türkiye’yle bütün diyalog kanallarını hiçbir ön şart olmadan canlandırmasını bekliyoruz. Ön şartları karşı ön şartlar doğurur (bana inanın, biz de kendi ön şartlarımızı öne süreriz) ve hasebiyle, iki komşu ortasında görüşme arayışında iyi bir yol değillerdir.” “Her kriz bir fırsat doğurur ve barışçıl bir formda ilerlemek için bu fırsatı kullanmalıyız” diyen Çavuşoğlu, “Her müzakere sürecinin bir alışveriş içermesi gerektiği açık” sözlerini kullandı.
DENDIAS: KELAMLAR VE HAREKETLER TIPKI DEĞİL
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise ‘Uluslararası meşruiyetin yolunu izleyeceğiz’ başlıklı makalesinde, gelecek jenerasyonlar için barış, güvenlik, iyi niyet ve diyaloğun iki komşunun ortak maksadı olması gerektiğini vurguladı. Lakin Dendias Türkiye’yi bölgede yasadışı hareketlerde bulunarak emrivakiler yaratmaya çalışmakla suçladı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı şu sözleri kullandı: “Yunanistan, komşularıyla tüm meselelerini daima olarak barışçıl yollar, diyalog ve görüşmeler üzerinde çözen çağdaş bir Avrupa ülkesi. Karşılıklı suçlamaların kolay tahlil olduğunu anlıyor. Ayrıyeten, karşılıklı hürmet, problemlerin barışçıl yollardan çözülmesi, iyi niyet ve diyalog üzere sözler beğenilen ve kolay. Buna kim karşı çıkabilir ki?
Pekala eylemler sözlere karşı geldiğinde ne olur? Doğu Akdeniz yahut Ege’deki egemenlik ve egemenlik hakları ihlalleri giderek artan biçimde binlerle sayıldığında ne olur? Yunan kıta sahanlığındaki -ki buradaki haklar memleketler arası hukuka nazaran vardır ve bir deklarasyonla ortaya çıkmamıştır- yasadışı hareketler savaş gemiler eşliğinde tırmanırsa ne olur? Yunanistan, karasularını 12 mile çıkarma hakkını kullanması halinde Türkiye tarafından, BM Şartı’nın temel prensiplerini ihlal edecek halde savaşla tehdit edildiğinde ne olur?”
‘EMRİVAKİLER YASAL SONUÇ ÜRETMEZ’
Dendias, Türkiye’nin ‘yasadışı davranışlardaki ısrarının ve emrivaki siyasetinin bir hukuk yaratmadığını, yasal sonuçlar üretmediğini’ belirterek, “Bunun yerine iki taraf ortasındaki itimadın altını oyuyor” tabirlerini kullandı. “Yunanistan hiçbir vakit direkt yahut dolaylı tehdit yönelten ülke olmadı” diyen Dendias, Türkiye’nin askeri gücünü kullanma tehdidiyle dayatmalarda bulunmak istediğini, memleketler arası meşruiyeti ihlal ettiğini savundu.
‘ADALAR HARİTADAN SİLİNEMEZ, EGEMENLİKLERİ MAKSİMALİST DEĞİLDİR’
“Deniz yetki alanlarındaki egemenlik hakları hukukun şahsi algılarının bir eseri değildir yahut devletlerin boyut ve güçlerinin karşılaştırmasına nazaran değişmez. Her devlet için deniz hukuku ile açık ve eşit formda belirlenmiştir. Beğenin ya da beğenmeyin” diyen Dendias, “BM ve AB ülkeleri birileri tarafından tanınmadıklarında haritadan silinmezler. Adalar, yasadışı adımlarla ve yapay yasadışı anlaşmalarla isteğe nazaran, durduk yere yeni durumlar yaratılması için haritadan kaybolmazlar. Ve doğal ki adaların milletlerarası hukukta korunan yasal egemenlik hakları maksimalist bir argüman değildir” sözlerini kullandı.
‘HALKLARIMIZIN ÖĞRETECEĞİ ÇOK ŞEY VAR’
Makalesinin sonlarında Türkiye ile Yunanistan ortasındaki sorunun yalnızca deniz sonlarından kaynaklandığın belirten Dendias, “Bu sorunu çözmek için müzakarelerle sonuçlanacak bir diyaloğa girmeye ya da Lahey’e başvurmaya hazırız. Bir öteki deyişle, misal tartışmaları çözmek için öbür Akdeniz ülkelerinin de izlediği milletlerarası meşruiyet yolundan gitmeye devam edeceğiz” dedi. Son devirde İtalya ve Mısır’la Akdeniz’de yaptıkları muahedeleri örnek gösteren Dendias, makalesine “Aynısını başka komşularımızla da başarmak isteriz. Buna, birlikte var olmaya devam edeceğimiz Türkiye de dahil… Halklarımızın bize öğreteceği çok şey var. Lakin bu sıkıntı öncelikle Türkiye’ye bağlı” diyerek son verdi. (DIŞ HABERLER)
Gazete Duvar
