Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 1688 yılında meydana gelen 7,0 büyüklüğündeki sarsıntının kaynaklandığı İzmir fayını ortaya çıkardıklarını söyledi. Sözbilir fayın tespiti için 2 yıldır çalıştıklarını, kentte en tehlikeli olarak görülen 5 yarar hendek açtıklarını ve tarihi sarsıntı kataloglarını yine taradıklarını söz etti. Sözbilir elde ettikleri bilgilere nazaran sarsıntı şiddet haritaları oluşturduklarını aktardı.
Projenin gayesinin İzmir’deki en kıymetli 5 fay olan Seferihisar, İzmir, Tuzla, Gülbahçe ve Yağcılar faylarının evvelden hangi zelzelelere kaynaklık ettiğini bulmak olduğunu belirten Sözbilir, İzmir fayının, yıkıcı tesirler yapan M.S. 178 ve 7 büyüklüğündeki 1688 sarsıntılarına kaynaklık ettiğini vurguladı.
FAYLAR KENT MERKEZLERİNDE
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir
Prof. Sözbilir, İzmir fayının üzerinde Güzelbahçe, Narlıdere, Balçova, Konak, Pınarbaşı ve Işıkkent bölgelerinin heyeti olduğunu, İzmir’deki fayların değerli bir kısmının kent merkezlerinden geçtiğini söyledi. Sözbilir şöyle devam etti:
“İzmir fayı, sistematik fay sınıfına girmiyor ve zelzele üretme aralığı sabit değil. Burada değerli olan şey, fay zonu üzerinde kalan bina stokunu ortaya çıkartmak. Kentsel dönüşüm kapsamında bu binaların yenilenmesi gerekiyor. Yapılacak iş hangisinde ağır nüfus barınıyor, okul var mı, hastane var mı, onlarla ilgili çalışma yapmak lazım. Var ise bunların sarsıntıya dayanıklılık testi, zelzele bina performans tahlillerini ortaya çıkartmak gerekiyor.”
‘İZMİR’DE 7 ÜZERİ BİR ZELZELE İÇİN SENARYO OLUŞTURULMALI’
İzmir’de vilayet seviyesinde 17 fay olduğunu ve kendilerinin 5 fay üzerinde çalıştıklarını aktaran Sözbilir, İzmir’de bu faylar üzerinden yeni bir sarsıntı senaryosu oluşturulması gerektiğini anlattı. Sözbilir, diğer faylardaki durumu 6 aylık sürede ortaya çıkaracaklarını söyledi ve şöyle konuştu: “Bu çalışma sonunda İzmir fayı için ‘yarın sarsıntı olacak’ diyemeyiz. Belirli bir vaktimiz var. Burada kıymetli olan, fay zonu üzerinde kalan bina stokunu ortaya çıkartmak.”
Sözbilir, fayların 7 büyüklüğünde bir sarsıntı yaratma olasılıklarına nazaran bir senaryo oluşturulması gerektiğini kaydederken, İzmir fayının Balçova ve Pınarbaşı segmenti olmak üzere 2 modül olduğunu da ekledi. Araştırmalara nazaran Balçova tarafı Pınarbaşı segmentine nazaran daha faal bir durumda. Sözbilir, Balçova’da açtıkları hendekte zelzelelerin heyelana neden olduğuna ait izler tespit ettiklerini belirtti ve “İzmir fayı zelzele üretirse bu bölgelerde heyelan olacağı manasına geliyor. O bölgelerde heyelan riski taşıyan alanların işaretlenmesi ve onlar harekete geçtiğinde yıkılacak binaların ortaya çıkartılması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu. (İZMİR/AA)
Gazete Duvar
