HDP’nin açıkladığı bir yıllık kayyım raporunda yaşananlar detaylı olarak ele alınırken, belediyelere kayyım atanmasının gerisindeki nedenler de irdelendi. Raporda, “Kayyım yolu ile belediyelerimizin gasp edilmesinin kimi özgün sebepleri vardır. Bu sebeplerden; Birincisi, 2014 MGK kararı ile eylemsel kılınan çöktürme planı kapsamında olmasıdır. İkincisi, Kürt kimliğine yaklaşımda 2015 yılında pratikleşen devletin ideolojik dönüşümüdür. Üçüncüsü, Kürt siyasal dinamizminin ‘toplumsal hareket’ ölçeğinde kat ettiği yolun boyutudur. Dördüncüsü, Kürt siyasal hareketinin ‘mekân siyaseti’ bağlamında önlenemez yükselişidir. Beşincisi, toplumsal hafıza ve dayanışmanın lokal idareler üzerinden kurumsallaşmasıdır. Altıncısı, Kürtlerin yerelde devlet hegemonyasına karşı ‘kaçış çizgileri’ yaratabilmeleridir” denildi.
HDP’nin bir yıllık kayyım raporunun tam metni şöyle:
KAYYIM RAPORU (AĞUSTOS 2019 – AĞUSTOS 2020) -1 YILLIK PANORAMA-
Giriş!
Mahallî Idareler alanında birinci tecrübeleri 1980’lerden evvel başlasa da 1990’lı yıllardan itibaren Kürtler, kolektif ve sistematik belediyecilik tecrübesi elde etti. Bugün bu meşakkatli otuz yıl geride bırakılırken, mevcut tecrübe süreklileşerek, dönüşerek ve büyüyerek sürdü. Halkın Emek Partisi (HEP), Demokrasi Partisi (DEP) ile başlayan, bugün Halkların Demokratik Partisi (HDP) ile süren siyasal gelenek ve mahallî idare pratiği, özce ‘toplumsal inşayı’ hedefledi. Bu toplumsal inşanın birinci maksadı alternatifi yaratabilmekti. Bu alternatifi, devletçi sisteme entegre olmadan, demokratikleşme kültürü etrafında zihniyet problemlerinin, mülkiyet ilgilerinin, cinsler ortası alakaların, etik, politik ve ekonomik problemlerin çözümleneceği alanları yaratarak, son kertede halkın ‘kendini ve kentini yönetebileceği’ bir tabana vararak kurmak gerektiğine inandık. Zira mahallî idareler tıpkı vakitte yok edilmek istenen toplumsal şuurun, kıymetlerin ve inancın da karşılığıdır. Bundan dolayı açıkça toplumun özgürlükçü karakterini savunarak, kendine yeten yönetimsel, toplumsal, hukukî, ekonomik sistemler kurma çabasında bulunduk. Bürokratik, egemenlikçi, dikey ilişkilenme değil; demokratik, sorumluluk sahibi ve eşitlikçi bir bağın tesis edildiği, özgür bayan kültürünün en fazla demokratikleşmiş bir lokal idare pratiğinde hayat bulacağı inancı ile dönüştük. Zira demokratik belediyeciliğin ölçütü bayan özgürlüğünde varılan seviyedir. Eş başkanlık, bayan kentleri, bayan belediyeciliği bu alanın görünür çıktılarıdır.
Edinilen deneyimler, Türkiye’de ulus devletin inşasına paralel gelişen uğraş tarihi sınırına eklemlenerek yeşerdiğinden; baskı, inkâr, faili meçhuller, azap ve cezaevi eksik olmadı. 1979’da kazandığımız Hilvan Belediyesi’nin lideri Az Temel ve meclis üyelerinin misyondan alınması, 1999 seçimlerinde Diyarbakır/Lice ve Ağrı/Diyadin belediyelerini kazanmamıza karşın, sonradan bu belediyelerin zorla diğer partilere verilmesi, HADEP sürecinde kazanılan Mersin Belediyesi’nin sıkıntı ve hile yolu ile çalınması bu alandaki gücümüzün konsolide olması ve geliştirilen belediyecilik kapasitesi ile direkt ilgilidir. Hakeza 19 Şubat 2000’de ise Diyarbakır Büyükşehir Belediye Lideri, Siirt Belediye Lideri ve Bingöl Belediye Lideri sokak ortasında jandarma tarafından gözaltına alındı. Belediyelere zorla girilerek arandı ve çok geçmeden de tutuklandılar. Bu irade gaspına karşı üç vilayette de ağır protestolar gerçekleşmiş, yüzlerce gözaltı ve onlarca yaralı olmuştu. Yalnızca çok lisanlı belediyeciliği savunduğu için Sur belediye başkanlığının düşürülmesi ve meclisinin feshedilmesi de kıymetli bir hadise olarak tarihteki yerini aldı. Bu durumları, aslında kayyım denen uygulamanın, zihniyetin daima var olduğunu, öteki isimler ile daha inceltilmiş bir formda daima bize karşı kullanıldığını belirtmek açısından vurgulamak ve hatırlatmak istiyoruz.
Vurgulanması hayati olan bir başka parametre de şudur: Tüm lokal idareler tecrübemiz boyunca, bu alanı Kürt meselesinin tahlilinde başat kıldık. Bundan dolayı başta 1999, 2004, 2009, 2014 ve 2019 seçimleri olmak üzere; hepsinin taslaklarında lokal idarelere dair ortak vurguladığımız başlıklar “merkezi hükümetin küçülmesi ve bölgesel idarelerin kurulması, Kürt sorunun çözülmesi, lokal idarelerin yetkileri arttırılması ve üzerindeki vesayetin kaldırılması, lokal idare organlarının demokratik işleyişini engelleyebilecek her türlü müdahaleye son verecek gerekli yasal düzenleme ve teminatlar getirilmesi, şeffaflık, bayan siyasetlerinde müspet ayrımcılık, çok lisanlı çok kültürlü belediyecilik, ekolojik çalışmalar, çocuk-gençlik ve öbür kümeleri önceleyen bir siyasal anlayış ve toplumcu belediyecilik…” formunda olmuştur. Haliyle mahallî idareler anlayışımızın daima gelişerek bugünlere gelmesini sağlayan bir paradigmanın pratik tecrübesi var. Bu pratik tecrübe uzun yıllardır girilen seçimler, kazanılan belediyeler ve belediyecilik anlayışı ile direkt ilgilidir.
Hülasa, parti olarak mahallî idareleri, direkt iştiraki temel alan, şeffaf, hesap verebilir yol ve metotların oluşturulduğu, halkın öz örgütlülük ve idare alanları olarak görüyoruz. Mevcut belediyeciliği aşan, halkın yerinden idare ve iştirakçi belediyeciliğini yaşamsal gören, rant ve sömürünün tüm araçlarını yok etmeyi hedefleyen bir pratiği benimsemekteyiz. Bu pratik “Özgür Yurttaşlık” anlayışı ile şekillenip “Halk İçin Halkla Birlikte” tabirinde kendisini bulmaktadır. Belediyecilik anlayışımız; kamu idaresinin temelini oluşturan merkez-yerel istikrarını merkezden yerele hakikat kaydırmayı; bilhassa eğitim, sıhhat ve toplumsal hizmetler üzere temel kamu hizmetlerinin idare yetkisini lokal idarelere devretmeyi, halkın direkt iştirakiyle gerçek bir demokratik ömrü benimseyip inşa etmeyi hedeflemektedir ve bu türlü olmaya da devam edecektir.
Kısa Art Plan:
Sebepler, Sonuçlar, Süreçler…
Üstte kısaca değinmeye çalıştığımız çerçeve; yıllar içinde rafineleşerek ‘demokratik, ekolojik, bayan özgürlükçü mahallî idare anlayışı’ olarak formulize olup, vilayet genel meclisleri üzerinden köylere dönük hizmetten, bayan ve gençlik meclislerinin mahalle çalışmalarına, toplumsal dayanışma alanlarının yaratılmasından halka ilişkin alanların korunmasına, suyun halka fiyatsız yahut sembolik bir fiyatla verilmesinden toplu taşımanın fiyatsız olmasına kadar geniş bir periferide çalışmalar bu anlayışla yürütüldü.
İşte kayyım rejimi tam da böylesi bir iklimin ortasında hayata geçirildi. Kayyım yolu ile belediyelerimizin gasp edilmesinin birtakım özgün sebepleri vardır. Bu sebeplerden; Birincisi, 2014 MGK kararı ile eylemsel kılınan çöktürme planı kapsamında olmasıdır. İkincisi, Kürt kimliğine yaklaşımda 2015 yılında pratikleşen devletin ideolojik dönüşümüdür. Üçüncüsü, Kürt siyasal dinamizminin ‘toplumsal hareket’ ölçeğinde kat ettiği yolun boyutudur. Dördüncüsü, Kürt siyasal hareketinin ‘mekân siyaseti’ bağlamında önlenemez yükselişidir. Beşincisi, toplumsal hafıza ve dayanışmanın mahallî idareler üzerinden kurumsallaşmasıdır. Altıncısı, Kürtlerin yerelde devlet hegemonyasına karşı ‘kaçış çizgileri’ yaratabilmeleridir.
11 Eylül 2016’da başlayan kayyım atamaları, Kürtlerin mahallî idare tecrübelerine, kazanımlarına ve pratiklerine büyük bir darbe olarak tarihteki yerini almıştır. 674 Sayılı KHK’ye dayandırılarak HDP’nin bileşeni olan DBP’den seçilen belediyelere kayyım atamaları yapılmıştır. Kayyım atamaları 3 büyükşehir, 10 vilayet, 63 ilçe ve 22 belde ile DBP’li toplam 95 belediyede gerçekleşmiş ve seçilmiş bu belediyelere devletin memurları, yani atanmışlar yerleştirilmiştir. Kayyım atamalarına paralel olarak kamuda ve belediyelerde çalışan 15 bine yakın Kürt emekçi ve memur, 300’e yakın muhtar ihraç edilmiştir. HDP eş liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ve milletvekilleri Selma Irmak, İdris Baluken, Gülser Yıldırım, Sabahat Tuncel, Ferhat Encü, Abdullah Zeydan, Çağlar Demirel, Sırrı Süreyya Önder’in yanı sıra, 93 belediye eş lideri, yüzlerce belediye meclis üyesi ve vilayet genel meclis üyesi tutuklanmıştır. Tutuklanan belediye eş liderlerinden 15’ine ceza verilmiştir.
Bilinmelidir ki, kayyımlar iktidar tarafından söylendiği üzere gerekli bir “şey” değil, son derece planlı bir siyasi ve idari atılımdır ve demokratik haklar açısından kolaya indirgenemeyecek derecede hayatidir. Kayyımlar, iktidarın söylediği üzere hizmet için değil, rant paylaşımı, yolsuzluk ve usulsüzlük için yarışmışlardır. Sıradan devlet memurları değil, seçilmiş özel şahıslardır. Eylül 2016-Ağustos 2020 ortasındaki kayyımların pratiğine bakıldığında, sorunun büsbütün Kürt kimliğine ve bedellerine bir yönelim olduğu görülecektir.
Daha evvel de söz ettiğimiz üzere yağmalanan iktisat ve kıymetler, çarpıtılan datalar ve gerçekliğin gündelik gaspı olarak özetlenebilecek kayyımların siyaset ve uygulamalarına baktığımızda, devletin ideolojisinin Kürdistan coğrafyasında güncellemeden öte, daha özel bir sömürge modeli olduğu anlaşılacaktır. Türkiye’nin son Başbakanı Binali Yıldırım’ın HDPli belediyelere kayyım atanmasını “Onların durumu özel” olarak belirtip itiraf ettiği üzere, kayyımlar belediyeleri halktan izole etmiş, halkı tehlikeli görmüş ve belediyenin kamusal hizmetlerini güvenlik duvarlarının içine hapsetmiştir. Asimilasyon ve hafıza kırımı yapmış, mevt siyasetini derinleştirmiş, halkın dayanışma ağlarını yok etmiş, toplumsal siyasetler alanındaki tüm efor ve çalışmaları yerle yeksan etmiş, militarist pratiklerde tavan yapmış, bayan kazanımlarını en büyük tehlike görerek savaş açmış, lokal ekonomiyi bitirip, yolsuzluk ve rantta yarışmışlardır. Bu istikameti ile sahiden ‘özeldirler.’
Bu ‘özel’ olanın ne olduğuna ağırlaşarak, 31 Mart 2019 mahallî seçimlerinden evvel 28 Şubat 2019’da, 2016 – 2019 ortasındaki süreci kapsayan ayrıntılı kayyım raporumuzu açıklamış, kayyım rejiminin müthiş bir kültür ve toplum kırım projesini olduğunu doküman ve bulguları ile ortaya koymuş, AKP şahsında devlet aygıtının kayyımlara ait söylediği her şeyin nasıl bir yalan-hile ve çarpıtmadan müteşekkil olduğunu kamuoyu ile paylaşmıştık1. Raporumuz çarçabuk yasaklanarak, hakkında toplatma kararı çıkarılmıştı. 31 Mart seçimleri sonrası ise faşizme darbe şiarı ile ‘kazanma ve kaybettirme’ ekseninde bir siyaset izleyerek, Türkiye siyasetini değiştiren değerli sonuçlar almıştık.
31 Mart mahallî seçimlerine çok gergin bir politik atmosferde gidilmiştir. Bir yanda tüm cezaevlerinde yüzlerce kişi ile devam eden açlık grevleri, öbür yanda tesiri her tarafa sirayet eden ekonomik kriz ve savaş tamtamları elbette güçlü bir seçim atmosferi yaratmıştır.
Kayyımların atandığı yerlerdeki seçimlere büyük bir kararlılıkla, fakat çok büyük eşitsiz kurallar altında gidilmiş, halk bunu bir seçim değil, ‘kayyım oylaması’ olarak görmüş ve bu motivasyonu sandığa taşımıştır. İktidar ise sahip olduğu tüm ideolojik aygıtları alana sürmüş, özel savaş eksenli çalışmalar ile halk iradesini kırmaya çabalamış, olmayan yerlere binlerce yöntemsiz seçmen kaydı yapılmış, sandıklar birleştirilmiş ve taşınmış, ümitsizlik aşılanarak, halkın umudunu kırmak için her yol denenmiştir. Bu durum Batı cephesinde de yaşanmasına karşın, Kürdistan coğrafyasında çok daha ağır ve sistematik olmuştur. Seçimlere haftalar kala tehdit açıklamaları yapılmış, halkın seçimlere gitme isteği kırılmak istenmiş, tekrar seçilmeleri halinde yine kayyım atanacağı tabir edilmiş ve seçimlere bir hafta kala bile bu tehdit ve yıpratma teşebbüslerine devam edilmiştir.
Buna karşın 31 Mart seçimleri yüksek bir iştirakle gerçekleşmiş, gözler bilhassa kayyım atanan belediyelere çevrilmiştir. Seçimler sonucunda tüm hile, baskı ve engellemelere karşın HDP; 3 Büyükşehir, 5 Vilayet, 45 İlçe ve 12 belde belediyesi olmak üzere toplamda 65 belediye kazanmıştır. 1230 Belediye Meclis Üyesi ve 101 Vilayet Genel Meclis Üyesi HDP listelerinden seçilmiştir. Hudut sınırında Şırnak ve Hakkâri’ye bağlı birtakım ilçelerin, kaydırılan binlerce polis ve asker oylarıyla AKP tarafından alınması yargıya taşınsa da bir sonuç alınamamıştır.
Yaklaşık 30 ay kadar sonra kayyımlar elinden alınan belediyelerde meydana gelen tahribatın bilançosu hesaplanmaya başlanmıştır. Ortaya çıkan gerçekler tahayyül hudutlarını zorlayan cinstendi. Lüks, israf ve yolsuzluğa dair yüzlerce örnek kamuoyu ile paylaşıldı. Özel banyolardan, at çiftliklerine; fincan kadrolarından binlerce kilometre öteden getirilen simitlere, şatafatlı gecelerden özel yeme içmelere ve değerli ikramlara kadar geniş bir tüketim skalası belirdi. Halka hizmet dışında her şey vardı! Ama kamuoyuna yansıyanlar buzdağının yalnızca görünür kısmıydı. Yalnızca 16 belediyede bırakılan borç 6 milyar TL’yi buluyordu. Enkaz olarak alınan belediyelerin iç problemleri, borçları bir tarafa, temel merak edilen hususlardan biri de devletin bu yeni süreçte belediyelere nasıl yaklaşacağı, nasıl bir ilişkilenme şekli geliştireceği idi. AKP, ağır bir çalışma yapmış, dünya aleme kayyımların tekrar seçileceğini, çok başarılı olduklarını aktarıp durmuştu. Haliyle çıkan resmî sonuçları kabul etmeyeceği genel kanıydı. Zira kimse devletin belediyelere yeni süreçte ‘intikamcı’ bir halde yaklaşacağını iddia etmekte zorlanmıyordu. Çok geçmeden yanıtlar gelmeye başladı. Ve anlaşıldı ki, aslında kayyım uygulaması pek çok açıdan devam ettirilmek isteniyor. Asılda “kayyım atamadan kayyımlaştırma” diyebileceğimiz özgün bir durum çıktı ortaya. Birinci olarak YSK sandık darbesi yaparak ‘KHK kumpası’ gerçekleştirmiş ve 6 HDP’li belediyeyi KHK münasebeti ile AKP’ye verdi, belediyelerin kapılarına zorla güvenlik ve X-ray aygıtları yerleştirilmeye çalışıldı, haksız ve hukuksuz yere meclis üyelikleri düşürülmeye başlandı, kurumlar zorla basılarak sindirilmeye çalışıldı, şiddet, gözaltı, tutuklama ve özel savaş ile her türlü yıpratma teşebbüsü durmadan devam ettirildi. Halk iradesi geri adım atmayıp belediyeleri daha çok sahiplenince kendisini tahakküm, disiplin ve denetleme, mikro iktidar bağları, cinsiyetçilik, dar grupçuluk, tekçilik, homojen tahayyül ve kutuplaştırmadan beslenerek var eden AKP-MHP iktidarı; hile, gasp, yargı yolu ve sorun çıkarmayla belediyeleri çökertemeyince, kesin karar olarak tekrar kayyım siyasetine dönüş yaptı. Bu dönüş devlet mekaniği içinde ‘zorunlu’ bir alana işaret ediyordu; zira aşağıda Mardin üzerinden örnekleyeceğimiz üzere, iktidar cephesi, dizginleyemediği bir hınç ve linç kültürü etrafındaki esirgeyici zırha kolay milliyetçiliği, çekirdeğine de neoliberalizme biat etmiş muhafazakâr- islâmi mühendisliği yerleştirerek, bunların sömürüsü ile gelen tüm nimetlerden feragat edemediğini/etmeyeceğini itiraf etmek zorunda kaldı. Bunu da ortaya çıkan bir evrak üzerinden öğreniyoruz.
“Seçimler Olmadan Kayyım Atanması”
Nedir bu doküman?
İçişleri Bakanlığı kararıyla Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Lideri Selçuk Mızraklı’nın misyondan alınarak yerine kayyım atanmasıyla ilgili skandal gerçekliktir mevzubahis! Diyarbakır Valiliği, Mızraklı şimdi mazbatasını almadan, seçimden bir gün sonra, 1 Nisan’da İçişleri Bakanlığı’na yazdığı yazıyla kayyım atanması talebinde bulunmuş. Yani talep, kayyım olarak atanan Vali Hasan Basri Güzeloğlu’nun idi. Bu haber daha gündemde iken, tıpkı durumun Van için de geçerli olduğu netleşti. Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne 2016’da kayyım olarak atanan ve misyonda olduğu mühlet boyunca ismi birçok yolsuzluğa karışan Mardin Valisi Mustafa Yaman’ın da 1 Nisan 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı’na yazı göndererek kayyım atanmasını talep ettiği ortaya çıktı. “Çerezci kayyım” olarak anılan Yaman’ın imzasıyla gönderilen yazıda, Ahmet Türk hakkında açılan soruşturmalar sıralanıyordu.
Kısaca, uğrunda amansız bir varlık/yokluk savaşının verildiği demokratik, özgürlükçü, ekolojik kıymetler, tekrar baskıya ve zorbalığa maruz kaldı. HDP, 31 Mart seçimlerinde, büyük metropollerin birçoklarını da stratejik olarak iktidara kaybettirdi. Kazanılan belediyeler canla başla tekrar inşa çalışmalarına başladı. Ama buna da müsaade verilmedi ve çok geçmeden; seçimlerden 4,5 ay kadar sonra, 19 Ağustos 2019’da Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir Belediyelerine tıpkı anda kayyım atanarak “2.Kayyım Süreci” diyebileceğimiz vakit aralığını başlattı. Bu kayyım atamalarına karşı başta Kürdistan olmak üzere, Türkiye ve dünyadan protestolar yükseldi, Kanada’dan Japonya’ya kadar hareketler yapıldı. Dış basın mevzuya ilgisiz kalmadı, Avusturya’dan Die Presse “Uzun müddettir planlanmış darbe”, Fransa’dan Le Monde “Muhalefete vurulmuş yeni bir darbe”, Almanya’dan Tageszeitung (TAZ), “Kayyımlar evvelce planlandı”, Reuters haber ajansı ise HDP’ye yönelik operasyona dikkat çekerek eş liderlere yönelik suçlamaların palavralara dayandığına dair açıklamayı paylaştı, Euronews ise ‘siyasi temizlik’ olarak gördü kayyım atamalarını.
İçişleri Bakanlığı’nın özel talimatı ile emniyet güçleri, yapılan demokratik aksiyonların neredeyse tümüne gaz ve tazyikli su ile müdahale etti. Van ve Mardin’de kapalı ve açık yer toplantısı, şov yürüyüşü, basın açıklaması, çadır kurma, stand açma, oturma aksiyonu, şenlik, konser, bildiri dağıtma ve gibisi her çeşit aksiyon 30 gün mühletle yasaklandı. Ağustos ayı boyunca toplamda yaklaşık 1000 kişi gözaltına alındı. Yalnızca 19 Ağustos’ta kayyım atamalarıyla paralel olarak yürütülen operasyonda ortalarında avukat ve gazetecilerin de bulunduğu 418 kişi gözaltına alındı, onlarca kişi ise tutuklandı.
Kasım 2019’da deklare ettiğimiz ve 30 Ocak 2020 tarihinde güncellediğimiz bu ikinci sürecin birinci kayyım panoramasını yayınladığımızda3 32 belediyeye kayyım atanmış, 23 belediye eş lideri tutuklanmış, 60 belediye meclis üyesi misyonundan uzaklaştırılmış 10’u da tutuklanmıştı. Kelam konusu bu çalışma ise geçen yıl 19 Ağustos’ta tekrar başlayan kayyım gasplarının 1.yılını geride bırakırken nasıl bir tablo çizdiği üzerine yakın mercek tutmayı amaçlayacak.
Bu bağlamda, “Kayyım modelinin resmi olarak çöktüğünü” söylüyoruz. Bu bir argüman değil, dokümanları ile somutlaşan bir bahistir. Kayyım demek hırsızlık, talan, yolsuzluk, asimilasyon, toplum kırım demektir ve tüm bu olgular, olanca suratı ile sürmektedir. Kayyım, toplum düşmanlığıdır. Yakın merceğe bir yıllık tüm gelişmelerin değerli bahis başlıklarından olan bayan kazanımlarına yaklaşım, tutuklama münasebetleri, meclis üyelerine karşı tavır, Mardin, Yüksekova ve Sur’da ortaya çıkan gerçeklerin neyi anlattığı üzere temaları alacağız. Ayrıyeten bir yıl içinde gerçekleşen ve insanın havsalasının yetmediği özgün hadise örnekleri verilecek, ki bu örnekler üzerinden iktidarın ikiyüzlü, hile ve palavradan ibaret yaklaşımını net bir biçimde teşhir etmeyi amaçlıyoruz.
Bir yıl içinde gelişen tüm ayrıntılar ise raporun sonunda ek olarak, ay ay kronolojik bir formda verilecektir. Bunların dışında kayyım pratiklerine dair bir yıllık kimi data ve görseller paylaşılacaktır.
19 Ağustos 2019’da tekrar başlayan kayyım rejimine karşı kesintisiz aksiyon kararı alınmış ve ülkenin dört bir yanında aksiyonlar olmuştur. Direnişin merkezi Amed’te 53 gün süren aksiyon, zoraki bir formda yasaklanmıştı. Ama toplumsal belleğin bize söylediği üzere, sokak yasaklanamaz, aksiyonlarımız yasaklanamaz, haklı çabamız engellenemez. Zira bin bir emekle yarattığımız mahallî idareler modelimiz bizimdir, savunduğumuz politik-ahlaki toplum, kültür, bedeller bizimdir. Bize teslim edilen irade en değerli varlık gerekçemizdir.
Büyük bir inanç ve kararlılıkla kendimize, farklılıklarımıza, inançlarımıza, kıymetlerimize sahip çıkacağımızı ve burada olduğumuzu, uğraşın sürdüğünü tekrar vurgulayarak, raporu siz pahalı kamuoyuna takdim ediyoruz.
KAYYIM HARİTASI: SİL BAŞTAN – BİR KARANLIĞIN ARKEOLOJİSİ!
Bir yılın sonunda, durumu daha net tabir edebilmek ismine yeni dataları paylaşmakta yarar vardır. Bugün, yani 18 Ağustos 2020 tarihi ile tablo şu haldedir.Yerine kayyım atanan belediye meclis üyelerimizin sayısı da 19’dır. Kayyım haritasında gasp edilen belediyeler ve orada aldığımız oy oranları mevcuttur. 31 Mart seçimlerinin çabucak ertesinde hafızalara kazınan en kıymetli manzaralardan biri de geri alınan belediyelerin çabucak girişine ve dört tarafına yapılan kalın duvarlar, dikenli tel örgülerin belediye eş liderlerimiz tarafından kaldırılması, balyoz ve kepçelerle yıkılmaları olmuştu. Bu durum, aslında kayyım rejimi ile toplumcu belediyecilik gerçeğinin ortasındaki en kalın çizgiyi de temsil etmesi açısından son derece güçlü bir imgedir. Zira tekrar atanan kayyımların birinci işleri tekrar birebir formda belediyeleri halktan uzaklaştırmak ismine girişleri özel hareket polislerine boğmak, duvarları dört bir tarafa yerleştirmek ve belediyeye girişlerini halka kapatmak oldu. Tam bu noktada 1.Kayyım Süreci (2016-19) ve 2.Kayyım Süreci (2019-?) ortasında makro seviyede tıpkı motivasyonlar olmakla birlikte, mikro seviyede daha farklı gelişmeler ve yaklaşımlar olduğu su götürmez bir gerçekliktir.
2. Kayyım Süreci’nin Farkları
2016 ile başlayan belediye gaspları, özyönetim argümanı etrafında, devlet-beka doktrini üzerinden, ağır medya mesaisi ve şiddet monopolünü sonuna kadar kullanarak legallik sağlanmaya çalışıldı, buna uygun türel çerçeve oturtuldu. Kayyımlar, savaşın bir cephesi ve gerekliliği olarak topluma yansıtıldı. Son bir yılda ise, devlet birinci devir üzere kayyım propagandasını yapamadı, elinde yapacak bir şey yoktu. Daha evvel uydurduğu tüzel süreçlerin hiçbiri kalmamıştı. Zira daha seçimin birinci günü Van, Diyarbakır ve Mardin için valilerin kayyım talebi olmuştu. HDP’ye yönelik ağır bir öfkenin dışavurumu ile bezenmiş telaffuz yük kazandı. Haliyle propagandaları fonksiyonsuz kaldı ve kayyım atamaları toplumu ikna değil ‘zora’ dayalı süreç üzerinden gitti. Ayırt edici bir öbür nokta da bu minvalde, toplum daha açık ve net bir halde kayyım konusunda söylenenlerin palavra olduğunu gördü. İkinci bir konu, bu periyot ülkenin içinden geçtiği krizlere paralel olarak, kayyımlar çok daha ‘fevri ve rahat’ davrandı. Kayyım olma yarışı ve bu yarışın ekonomik-talan motivasyonu daha bariz yaşandı. Meclis üyelerimizin yerine kayyım atanması, KHK kumpası; bu periyot kayyımının iktidar açısından bir çeşit ayakta kalmak ismine ‘mecburiyeti’ mimlediği ortaya çıktı. Üçüncüsü, kayyımlar bu devir bir evvelki devirden edindiği deneyimler ışığında, çok kısa müddette, çok daha fazla yolsuzluk yaptı. Dördüncüsü, pratiklerine dair istek üretimi teşebbüsleri birinci devirde besbelli olan kaba iktidar aygıtlarıyla değil, daha çok alt iktidar teknikleri üzerinden fonksiyon gördü.
Kayyım atanan belediyelerin eş liderlerine yönelik suçlama, cezalandırma ve çarpıtma siyaseti ise kendi başına özgün bir fark ve kategori olarak yaşanmaya devam etmektedir. Evvel alalım sonra suçlama için bir şeyler buluruz mantığının hâkim olduğu bu belgeler, trajikomik savlar ile duruşma salonlarında yankılanmaya devam ediyor.
Tüzel süreç: Ne Hukuku, Hangi Hukuk?
Şimdiye kadar toplam 34 belediye eş liderimiz tutuklandı. Ve hala tutukluluğu devam eden eş lider sayımız 19’dur. Bu tutuklamalar, gerçek bir hukuk garabeti olarak karşımıza çıkıyor. Kayyım atanan yerellerde seçme ve seçilme hakları elinden alınan Kürtler, adeta vatandaşlıktan çıkarılmış durumdadırlar. Vazifeden uzaklaştırılıp, yerine kayyım atanan belediye eş liderlerinin hukukî durumu, eş liderlerin tamamına atılı olan suçlamalar, belediye vazifelerinin dışındadır. Bunun yanında belediye liderlerinin katıldığı siyasi toplantılar, mitingler, şov yürüyüşleri ve cenazeler ile, toplumsal medya paylaşımları uzaklaştırma ve tutuklama kararlarına münasebet olarak gösterilmektedir. Daha çok söz ve niyet özgürlüğü kapsamında olan ve parti kimliği ile yapılan değerlendirmeler kelam hususudur. Belediye eş liderlerinin misyondan uzaklaştırılmalarına ve tutuklanmalarına münasebet olarak muğlak ve soyut olan gizli/açık şahit sözleri gösterilmektedir. Eş liderlerin tutuklanma münasebetleri ihtimaller üzerine kurgulanmış, Yargıtay’ca kabul görmeyen bilinmeyen ya da açık şahit beyanlarına dayandırılmıştır.
Mesela yerine kayyım atanan Kulp Belediyesi eş liderleri Fatma ay ve Fatih Taş “nükleer, biyolojik, kimyasal silah kullanarak öldürmek”ten 8 defa ağırlaştırılmış ceza ile karşı karşıya kaldılar. Suruç Belediyesi eş lideri Hatice Çevik’e isnat edilen cürümler ortasında kaymakam onayıyla işe alınan personeller ile bir evvelki kayyımın yaptığı ihaleler oldu. Yani Kaymakam onayıyla belediyeye alınan personeller kayyım münasebeti yapıldı. Hakeza iktidar medyası tarafından Siirt Kurtalan Belediyesi Eşbaşkanı Baran Akgül’e ilişkin olduğu ileri sürülen “bomba tarifi” notların, 2009 yılında Şırnak Silopi Hisar Üs Bölgesi’nde misyon yapan yeğeni Tarık Kutluk’a ilişkin eğitim notları olduğu ortaya çıktı.
5393 sayılı kanunun 47. Hususu “Görevleriyle ilgili bir hata nedeniyle haklarında soruşturma yahut kovuşturma açılan belediye organları yahut bu organların üyeleri, kesin karara kadar İçişleri Bakanı tarafından vazifeden uzaklaştırılabilir.” biçimindedir. Hasebiyle belediye liderlerinin misyonlarından uzaklaştırılabilmesi için, misyonları ile ilgili bir cürüm işledikleri teziyle haklarında soruşturma yahut kovuşturma açılmış olması gerekmektedir. Lakin belediye liderlerinin misyonlarından uzaklaştırılmalarına münasebet yapılan savlar misyonları ile ilgili değil, siyasi niyetleri ile ilgilidir.
Bunun somut birkaç örneğini belirtmek faydalı olacaktır;
* Selçuk Mızraklı ve Keziban Yılmaz örneği!
Diyarbakır Belediye Eş Lideri Adnan Selçuk Mızraklı, 20 Ağustos 2019 tarihinde İç İşleri Bakanlığı’nca misyonundan uzaklaştırılmış ve yerine kayyım atanmıştır. Mızraklı iki ay sonra tutuklanmıştır. Mızraklı’nın tutuklanmasına münasebet olarak açık şahit tabirleri gösterilmiştir. Berna Ayverdi isimli şahit ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası istemi ile yargılanmakta iken seçimden 11 gün evvel Mızraklı aleyhine tanıklıkta bulunmuş, tabirleri duruşmalarda avukatlar tarafından çürütülmesine karşın Adnan Selçuk Mızraklı hakkında verilen 9 yıl 4 ay 15 gün mahpus cezasına münasebet olarak gösterilmiştir. Diyarbakır Kayapınar Belediye Eş Lideri Keziban Yılmaz misyonundan uzaklaştırıldıktan sonra 22 Ekim 2019 tutuklanarak cezaevine gönderilmiştir. Adnan Selçuk Mızraklı aleyhine tanıklıkta bulunan Berna Ayverdi isimli şahit, Yılmaz aleyhine de sözler vermiştir. Tekrar Yılmaz hakkında görülen duruşmalarda da sözlerin avukatlar tarafından çürütülmesine karşın Keziban Yılmaz hakkında 7 yıl 6 ay mahpus cezası verilmiş ve karar ile birlikte tahliyesine karar verilmiştir. İki belediye eş liderinin misyondan uzaklaştırılmalarına ve tutuklanmalarına münasebet yapılan ceza evraklarında açık şahit olarak bulunan Berna Ayverdi, ağırlaştırılmış müebbet mahpus
cezası istemi ile yargılanmakta iken tanıklığı sonucunda cezaevinden tahliye edilmiş, savcılık mütalaasında beraat istemiş ve hakkında 1 yıl 8 ay mahpus cezası verilmiş, bu ceza da geriye bırakılmıştır. Açık şahidin Mızraklı ve Yılmaz aleyhine verdiği sözler birbirinin birebiri, genel geçer sözler içermektedir. Bunun yanında, Berna Ayverdi isimli şahit duruşmalarda, belediye liderlerinin avukatlarını da “sizler hakkında da konuşacağım” diyerek tehdit etmiştir.
Not: DBB’ye kayyım atanmasının yürütmesini durduran fakat İçişleri Bakanlığı’nın itirazıyla kararını ortadan kaldıran Ankara 2’nci Yönetim Mahkemesi’nin kararı Danıştay’a taşındı. Diyarbakır Barosu, İçişleri Bakanlığı tarafından Diyarbakır Büyükşehir Belediye (DBB) Eşbaşkanı Selçuk Mızraklı’nın misyondan alınarak yerine kayyım atanmasının yürütülmesinin durdurması istemiyle açtığı davada, duruşmanın evvel yürütmeyi durdurma kararı verip, İçişleri Bakanlığının itirazıyla verdiği kararı, 12 gün sonra ortadan kaldırmasına karşı temyiz yoluna gitti.
* Mehmet Demir örneği!
Batman Belediyesi Eşbaşkanı Mehmet Demir’in, DTK faaliyetleri, beraat ve takipsizlikle sonuçlanan belgelerdeki suçlamalar, eski Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de içinde olduğu yardım kampanyası düzenlemekten tutuklandığı ortaya çıkmıştır. Vazifeden alındıktan sonra yerine kayyım atanan Batman Belediyesi Eşbaşkanı Mehmet Demir, DTK soruşturması kapsamında gözaltına alındıktan sonra çıkarıldığı Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği tarafından “örgüt üyesi olmak” savı ile tutuklanmıştır. Yani beraat ve takipsizlik aldığı evraklardan tutuklanmıştır.
* Rojda Nazlıer örneği!
Diyarbakır Kocaköy Belediye Eş Lideri Rojda Nazlıer misyonundan uzaklaştırıldıktan sonra 22 Ekim 2019 tutuklanarak cezaevine gönderilmiştir. Nazlıer tutuklama ile sevk edildiği Sulh Ceza Hakimliğinde söz verirken, avukatlarının haberi dahi olmayan yeni bir zımnî şahidin tabiri sorulmuştur. Zımnî şahidin, Nazlıer’in Sulh Ceza hakimliğine sevk edildiği birebir gün söz verdiği anlaşılmıştır. Örgüt üyeliği suçlaması ile yargılaması devam eden Nazlıer’in birinci duruşmasında mahkeme heyeti avukatlar dahil olmak üzere herkesi salondan çıkarmış, daha sonra duruşmanın kapalı yapılmasına karar vermiştir. Rojda Nazlıer hakkındaki yargılamanın duruşmaları hala kapalı olarak yapılmaktadır, avukatlarından öteki hiçbir kimse duruşma salonuna alınmamaktadır.
* Filiz Buluttekin örneği!
Diyarbakır Sur Belediye Eş Lideri Filiz Buluttekin’in vazifesinden uzaklaştırılmasına ve tutuklanmasına münasebet yapılan dava evrakında sözü alınan bilinmeyen şahidin, firari olduğu anlaşılmıştır. Yıllardır firari olan kapalı şahit, Buluttekin belediye eş lideri olduktan sonra belge kapsamında söz vermiştir.
* Yıldız Çetin örneği!
Van – Erciş ilçesi belediyesi eş lideri Yıldız Çetin davasında, üç kapalı şahit, farklı muğlak argümanları lisana getirilmiştir. Bunlardan biri Çetin’in Demokratik Toplum Kongresi ismindeki platform ile bağlantılı olduğunu söylemiş ki yetkililer şimdilerde bu platformu PKK ile kontaklı olmakla suçlasalar da kelam konusu oluşum uzun yıllar boyunca rastgele bir yaptırıma uğramadan yahut kapatılmadan faaliyet göstermekteydi. Bir diğer şahit, Çetin’in Özgür Bayan Kongresi (KJA) isminde bir aktivist örgütün üyesi olduğunu lisana getirmiştir.
* Ferhat Kut örneği!
Nusaybin belediye eş lideri Ferhat Kut davasında bir zımnî şahit, genelleyici bir biçimde, Kut’un PKK’nın buyruğuyla şov yürüyüşlerine ve Nusaybin’de 2015 yılında yapılmış, öz-yönetim beyannamesinin okunduğu bir basın toplantısına katıldığını lisana getirmiştir.
* İrfan Sarı örneği!
Hakkâri -Yüksekova belediye eş lideri İrfan Sarı davasındaki kanıt ise, kimliği aşikâr bir şahidin lisana getirdiği ve Sarı’nın mahallî Esnaf ve Sanatkarlar Odası lideriyken, para toplayarak PKK’ye yolladığına ait mesnetsiz bir savda blunmuştur. Sarı’nın ailesi, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne Sarı’nın 15 Ekim 2019 gününün sabaha karşı saatlerde, silahla tehdit edilerek, kendi meskeninde gözaltına alındığını, Sarı’nın zorla yere yatırıldığını ve bir polis memurunun kendisine bağırarak şayet başını çevirecek olursa vurulacağını söylediğini anlattılar. Sarı daha sonra belediye binasına götürülmüş ve polisler arama yaparken, ofisindeki bir sandalyeye, elleri arttan kelepçeli bir halde oturtularak bekletilmiş. Tıpkı halde Yüksekova Belediyesi eş lideri Remziye Yaşar da çok ağır bir suçtan(!), Tolstoy’un “Savaş mızraklı, trampetli bir bayram değildir. Onun görüntüsü kandır, ölümdür” kelamlarını #SavaşaHayırtagı ile paylaştığı için hala tutukludur.
Hukukî açıdan altını çizmek istediğimiz bir öbür nokta, belediye meclis üyeleri bahsidir. Belediyelerimize kayyım atanmasıyla birlikte, kayyımların belediye meclislerini fiilen fesih etmeleri sonucunda, mahallî karar alma organları olan belediye meclisleri işlevsizleştirilmiş, bütün seçilmiş belediye meclis üyelerinin iradeleri gasp edilmiştir.
Belediye Meclisleri, Meclis Üyeleri: Seçme ve Seçilme Hakkının Gaspı!
Kayyım atamaları sonucunda 31 Mart seçimlerinde “seçilen” toplam 1114, HDP’li 796 belediye meclis üyesinin iradeleri, (belediye meclisleri feshedildiği için) fiilen gasp edilmiştir. Bu üyelerin içinde yalnızca HDP’liler yok, AKP, CHP, Saadet üzere partileri temsil eden meclis üyeleri de var. Yani AKP, kendi meclis üyelerine bile otomatik kayyım atayarak, meclisi işlevsizleştirip iradelerini yok etmiştir. O manada bu ‘yerel idarelerin ortadan kaldırılması’ olarak görülmelidir.
Buna nazaran, kayyım atanan 47 belediyenin hudutları içerisinde yaşayan-hangi partiye/adaya oy verdiği fark etmeksizin-kentinin “seçilmiş” bir belediye idaresi tarafından yönetilmesi için oy kullanmış 4.268.558 seçmenin/yurttaşın iradeleri kayyım uygulaması yoluyla askıya alınmış/gasp edilmiştir. Feshedilen meclislere dönük, skandal durumlar da yaşanmıştır. Bunları kısaca özetlemek gerekirse:
* Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği’nde 70 meclis üyesi yerine kayyum atanarak HDP’nin çoğunluğu elinden alındı.
* Kayyım atanan Cizre ve İdil belediyelerinin HDP’li meclis üyeleri, aylık olağan toplantılarına katılmak için gittikleri belediyeden içeriye alınmadılar. Kapıdaki polis, meclis üyelerine “Belediyeye gelmeniz suç” diyerek geri çevirmiştir.
* Nusaybin ve Savur’da da polisler HDP’li meclis üyelerinin kayyım atanan belediyelere girişlerine müsaade vermedi. Polisler, misyonlarını ica etmek isteyen meclis üyelerine “Meclis’in misyonu bitti” demiştir.
* Kayyım atanan Kızıltepe Belediyesi Meclisi’nin aylık toplantısına katılmak ve belediyeyle ilgili basına yansıyan usulsüzlükleri incelemek istediklerini belirten HDP’li Meclis üyeleri “Meclis tatilde” denilerek engellenmiştir.
* Toplantıya katılmak için Sur Belediyesi’ne giden meclis üyelerine, kanunda karşılığı olmamasına karşın Belediye Kanunu’nun 31 ile 674 sayılı KHK’nin 38’inci hususu münasebet gösterilerek misyon ve yetkililerinin olmadığına dair yazı iletilmiştir.
* Kayyım idaresindeki Ergani Belediyesi’nin HDP’li Meclis üyeleri, temmuz ayı Meclis Toplantısı’na katılmak için gittikleri belediyede kilitli kapıyla karşılaşmıştır. Yeniden Ergani’de, meclis üyelerine tebligat yolu giden dokümanda “Kayyım geldiğinden misyonunuz bitmiştir” yazısı yer almıştır.
* Meclis üyeleri misyondan alınıp, yerine kayyım atanan Cizre Belediye eş lideri ve belediye meclis üyelerinin akabinde, İkiköprü Belde Belediyesi eş liderleri ve belediye meclis üyelerine de AKP Genel Lideri Tayyip Erdoğan’ın katılacağı standın davetiyesi gönderilmiştir.
* Bağlar Belediyesi’nde HDP’li 12 meclis üyesisinin yerine atanan kayyımlar AKP’ye geçti. Belediye Lider Yardımcısı Muhammet Akar’ın daha evvel 185 TL olarak belirlenen maaşı, yapılan birinci toplantıda yüzde 5 bin 845 oranında artırım yapılarak 11 bin TL’ye çıkarılmıştır.
* Derik Belediyesi kayyımı, HDP’li meclis üyelerinin aylık toplantıların yapılmamasına ait verdikleri dilekçeye, “Meclis çalışabilir duruma gelinceye yahut yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar meclis vazifesi encümen memur üyeler tarafından yürütülecek” karşılığı vermiştir.
Venedik Komitesi Kayyım Kararı!
Hukukun, hukuk eli ile bitirildiği bu ortamda değerli bir gelişme yaşandı. Avrupa Konseyi’nin Venedik Komitesi hukuk uzmanları; Kürt vilayetlerinden seçilmiş adaylar ve belediye liderleri hakkında Türkiye’nin verdiği kararlara ait Avrupa Kurulu Lokal ve Bölgesel Idareler Kongresi’nden gelen talep üzerine 20 sayfalık bir görüş belirtti. Bu kıymetli görüşü 19 Haziran günü açıklandı. İlgili görüşte, Türkiye’nin 31 Mart seçimlerinde başarılı olmuş kimi adaylara belediye başkanlığı mazbatasını vermediği; Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediye liderlerini ise vazifelerinden alarak yerlerine “kayyım” olarak o vilayetlerin valileri atadığına işaret edildi.
Şubat ayında Türkiye’ye yapılan bir heyet ziyaretinden sonra hazırlanan Venedik kurulu görüşünde; hem 11 Nisan 2019 tarihli Yüksek Seçim Heyeti kararının hem de İçişleri Bakanlığının 19 Ağustos 2019 tarihli seçilmiş adayların ve belediye liderlerinin misyondan alınması kararının, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün akabinde yürürlüğe sokulan OHAL kapsamında yapılan düzenlemelerle temaslı olduğuna dikkat çekildi.
Raporda YSK kararının da Kayyım atamalarının da OHAL düzenlemeleriyle yapıldığı, OHAL’in resmi olarak sona erdiği ancak rejim haline getirildiği, 6 Mazbatası alınan HDP’li belediye liderlerinin derhal misyonlarına iade edilmesi gerektiği vurgulandı.
Venedik Komitesi, tekliflerini ise şu biçimde sıraladı:
* Bir adayın kamu hizmetinden yasaklanması nedeniyle uygun bulunmaması için hakkında önemli bir hatadan ötürü duruşma tarafından kesin bir cezai mahkumiyet kararı olması gerektiği ve birebir vakitte bir kişinin adaylık için uygun olmadığının seçimlerden evvel belirlenmesi gerektiğini açıkça belirtin.
* Diyarbakır, Erzurum, Kars ve Van ilçe belediyelerinde 31 Mart 2019 mahallî seçimlerinde en yüksek oyu alan lakin 11 Nisan 2019 tarihli Yüksek Seçim Şurası kararı ile belediye başkanlığı mazbatası verilmeyen 6 belediye lider adayının seçimi kazandığını kabul edin.
* İçişleri Bakanlığı’nın 19 Ağustos 2019 tarihli kararı ile askıya alınan üç büyükşehrin yani Diyarbakır, Mardin ve Van’ın belediye liderlerini misyonlarına iade edin yahut ilgili belediye meclislerinin yeni bir belediye lideri seçmesine imkan vermek yahut ilgili seçim bölgelerinde tekrar seçim yapmak üzere seçmenlerin iradesine uygun alternatif bir tahlilleri uygulayın.
* Birinci defa 674 sayılı Kanun Kararında Kararname ile yürürlüğe giren ve Kasım 2016’da Meclis tarafından onaylanan Belediye Kanunun 45. unsurunun 1.fıkrasındaki değişiklikleri yürürlükten kaldırın.”
Bu açıklanan rapor ve tekliflerden sonra Avrupa Kurulu Mahallî Idareler Kongresi de açıklama yaparak, “Venedik Komitenin taleplerine katılıyoruz: YSK darbesi iptal edilsin, liderler misyona iade edilsin” derken, AKYY Kongre Lideri Anders Knape “Kayyım seçmene hakaret, demokrasiye tehdittir” açıklamasında bulundu.
Kayyım Rejiminin Büyük Korkusu: Bayanlar ve Bayan Kazanımları
Hatırlanacağı üzere, 31 Mart seçimlerinde 1389 belediye liderinin belirlendiği seçimin sonucuna nazaran, seçilen bayan lider sayısı 45 idi. 45 bayan liderden 24’ü HDP’li liderlerinden oluşuyordu. Lakin HDP, kazandığı 65 belediyesi için de eş başkanlık siyaseti sayesinde, 65 bayan belediye lideri sistemini oturtan tek partidir. Yani HDP Türkiye’de yüzde 53,5 bayan lideri oranı ile siyasette bayan temsiliyeti açısından çok kıymetli bir noktadadır. Tutuklu seçilmişlerimizin çoğunluğunun bayan olması bu açıdan şaşırtan olmamıştır. Bilhassa ‘mor çizgi’ olarak kabul edilen Eş Başkanlık Sistemi’ne yargı ve kara propaganda yolu ile akınlar düzenlenmekte, şuurlu olarak kriminalize edilmeye çalışılmaktadır. Bu ataklar bu yıl içinde tavan yapmış durumdadır. 19 Ağustos’ta yapılan kayyım darbesinde de AKP-MHP ittifakının münasebet gösterdiği noktalardan biri Eş Başkanlık kurumudur. Bu nokta sonraki tüm kayyım atamalarında kendini gösterdi. Eş Başkanlık kurumunun gaye alınmasının en büyük nedeni, eşit temsiliyet hakkını tanımayan, onu reddeden erkek hükümran siyasetteki ısrardır.
Bu noktada parti olarak siyasetimizin temel sistemlerinden birisi olarak uyguladığımız ve savunduğumuz Eş Başkanlık modeli, eşit temsil prensibimizin en açık tezahürlerinden birisidir. TBMM’de kümesi bulunan partiler ortasında da Genel Başkanlık seviyesinde “Eş Başkanlık” modelini uygulayan tek parti HDP’dir. Verilen uzun çabalar sonucunda Eş Başkanlık modeli, yalnızca parti genel başkanlığı seviyesinde ilgili maddelerce garanti altına alınmış, lakin partilerin il-ilçe örgütleri ve belediye başkanlıkları seviyesinde ise şimdi yasal teminata alınmamış yasal bir örgütlenme biçimidir. Eş Başkanlık, Türkiye’de şimdi tam olarak bütün seviyelerde yasal teminata kavuşturulmamış olmasına rağmen, bayanların siyasette hakça ve yanlışsız temsili noktasında HDP olarak vilayet ve ilçe örgütlerimizde ve belediye başkanlıklarımız seviyesinde fiilen uyguladığımız başarılı ve ilerici bir modelidir. Partimiz siyasette bayan temsiliyetini yüzeysel yaklaşımlarla yalnızca başkanlıklar seviyesinde ele almaz. TBMM’de kümesi bulunan partiler içerisinde bayan milletvekili oranı en yüksek parti HDP’dir. Eril iktidar zihniyetinin en büyük temsilcilerinden birisi olan AKP iktidarının belediyelerimizde uyguladığımız Eş Başkanlık modelini gerek ülke gerekse dünya kamuoyuna kriminal bir vakıa olarak propaganda etmesi, misyondan uzaklaştırılan belediye eş liderlerimize açılan soruşturmalarda bu modelimizin bir “suç” olarak addedilmesi gayrı hukuksaldır, gayrı yasaldır, toplum gerçekliğine kökten alışılmamıştır. HDP lokal seçimler sürecinde belediyeleri yönetmeye talip olurken, halktan dayanak isterken aday belirlemeden aday tanıtımlarına, her türlü seçim malzemesinden seçim kampanyamızın tamamına kadar “Eş Başkanlık” modelimizi, eş liderlerimizi tanıtmış ve halkın yüksek dayanağını bu türlü kazanmıştır. Eş Başkanlık sistemi, bayan gayretinin geldiği basamağın toplumsal ismidir.
Bu çerçevede, geçen bir yıllık müddet zarfında,
* Kayyım rejiminin yine tesisi ile birlikte 47 Belediyemizde bulunan bayan müdürlükleri pasifize edilip ya da kapatılmıştır. Bayan müdürlükleri bünyelerinden tıpkı vakitte alt üniteler olarak iktisat, şiddetle uğraş ve eğitim üniteleri bulunmaktadır. Tüm bunlar da devre dışı kalmıştır.
* Kayyımlar, mahallî idarelerde bayan temsiliyetini mümkün kılan tüm sistemi alaşağı etmiş, bayanı kelam ve karar süreçlerinden dışlayarak, eril yapılanmasını, cinsiyetçiliği derinleştirmeyi kendilerine birincil vazife bilmişlerdir. Belediye bayan meclisleri, bayan şuraları, bayan uyumları halinde oluşturan bu sistem, bayanların mahallî idarelerde karar süreçlerinde faal dahil edilmesi için bayan seçilmiş ve bayan çalışanlarından oluşan ağlardır. Kayyımlar bu ünite ve organları pasifize edip dağıtmış, erkek ve devletçi hâkim sistemi dayatmıştır.
* Bayanın üretim sürecine dahil olması, kendi ekonomik özgürlüğünü elde etmesi, iktisadının oluşturulması ve güçlendirilmesine yönelik belediyeler bünyesinde yapılan bayan iktisat çalışmaları bayanlar için kendi topraklarında üretim alanları oluşturuldu. Kayyım atanan tüm belediyelerimizde, Bayan Iktisadını Güçlendirme, Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş ve Mesleksel Eğitim Şube Müdürlükleri ve bayan müracaat merkezlerinde çalışan (psikolog, sosyolog, öğretmen, ofis vazifelisi meslek elemanı) bayanların yerleri değiştirilmiştir. Büyük çoğunluğu park bahçeler ve paklık işlerinde görevlendirilmiştir. Kayyımlar, aleni bir halde bayan merkezi çalışanlarını tehdit olarak görmüş ve bunu söz etmekten çekinmemişlerdir.
* Toplu mukavelelerde yer alan; 8 Mart Dünya Bayanlar Günü ve 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete karşı Çaba ve Dayanışma günü, çalışan bayanlar için idari müsaade ve tüm bayanlar için fiyatsız ulaşım. Çalışanlarla yapılan toplu mukavelelere “kadın özgürlükçü yaşam” başlıkları ve belediyelerdeki erkek işçilerin eşlerine şiddet uygulaması halinde maaşın bayana verilmesi kararları kayyımlar tarafından yok sayılmıştır.
Bayan Kurumlarına Karşı Dinmeyen Düşmanlık!
31 Mart seçimleri sonrası devraldığımız tüm belediyelerde süratli bir formda bayan kazanımlarına dönük yıkımı tespit edip, yine ve daha güçlü inşa çalışmalarına başladık. Bunun için çalıştaylar ve eğitim seminerleri üzerinden ağır tartışmalar yapılmış, kurumların tekrar açılması ve çalışma takvimi oluşturulmuştur. Bu kurumlar, toplum açısından can damarını işaret ettiği için en süratli kayyım şiddetine de maruz kalan yerler olmuştur. Geçen bir yıllık müddet içinde kısa tablo şu biçimdedir.
* 19 Ağustos tarihinde kayyım atanmasıyla Mardin Büyükşehir Belediyesi Bayan ve Gençlik Daire Lideri açığa alınmıştır. Yüksek disipline sevk edilen bayan daire lideri yüksek disiplin kararıyla memurluktan men edilmiştir. Ardından Bayan ve Gençlik Daire Lideri olarak misyona bir erkek müdür getirilmiştir. Mardin büyükşehir Belediyesi Alo Şiddet Sınırı kayyımdan sonra kapatılmıştır.
Kayyımla birlikte Mardin Büyükşehir Belediyesinde birçok bayan mobbinge maruz kalmış ve işten çıkarılmakla tehdit edilmiştir. Kontratlı birçok çalışanın işine son verilmiştir. Birçok çalışanın yeri ise değiştirilmiştir. Bayan Semt Pazarının kurulması için yapılan çalışmalar durdurulmuştur.
* Van’ın Erciş Belediyesi Bayan Siyasetler Müdürlüğü bünyesinde faaliyet yürüten Bayan Ömür Merkezi kayyım tarafından kapatılmıştır.
* Umut Bayan Atölyesi ve SELİS Bayan Istişare Merkezini de bünyesinde bulunduran Batman Belediyesi Bayan ve Aile Hizmetleri Müdürlüğüne kayyım tarafından bir erkek atanmıştır. Toplumun ağır baskısı sonucu erkek müdür vazifeden alınmıştır. Her iki merkezde de bayana dair hiçbir çalışma yürütülmemektedir. Selis Bayan Merkezi ve Umut Bayan Atölyesinde misyonlu olan psikolog, sosyolog ve meslek elamanı bayanlar park bahçeler ve paklık işlerinde görevlendirilmiştir. Her iki merkezde pasifize edilmiştir
* Siirt Belediyesi bünyesinde açılan Berfin Bayan Danışmanlık merkezi ve bayan hayat merkezi kayyım tarafından pasifize edilmiş bayan çalışanların misyon yerleri değiştirilmiştir.
* Siirt Belediyesi tarafından bayanlar tarafından organik tarıma ait çalışmalar kapsamında belediyenin 20 dönümlük yeri ekilmiştir. Atanan kayyım çalışmayı kendi çalışması olarak göstermiş ve bunu basınla paylaşmıştır.
* Van Özalp Belediyesine kayyım atandıktan sonra belediye bünyesinde bayanların istihdamı maksadı ile kurulan iki seranın çalışmalarının tamamı durdurulmuştur. Yeniden belediye bünyesinde açılan Çilkezî (Kırkörük) Bayan Kültür Merkezi kayyım tarafından kapatılmıştır.
* Van Muradiye Belediyesi bünyesinde kurulan Ayşe Şan Bayan Kütüphanesi ve Konukevi kayyım tarafından tabelası indirilerek kapatılmıştır.
* Sur Bayan Danışmanlık Merkezi, 20 Kasım 2019’da Amîda Jîn Bayan Danışmanlık Merkezi ismiyle tekrar açılmıştı. Sur Belediyesine atanan kayyımla birlikte merkez fonksiyonsuz hale getirilip kahvehaneye çevirildi.
* Bismil Belediyesinde resmi olarak kooperatifleşme arifesinde bulunan Bayan Kooperatifi çalışmaları belediyeye kayyım atandıktan sonra durdurulmuştur.
* Baykan Belediyesi tarafından kurulan bayan kooperatifinin çalışmaları kayyımdan kaynaklı durdu.
* Erzurum Karayazı Belediyesi Bayan Dinlenme konutu kayyım tarafından fonksiyonsuz hale getirilmiştir.
* Diyarbakır Kocaköy Belediyesi tarafından açılan Bayan Dinlenme Konutu kayyım tarafından kapatılmıştır.
* Diyarbakır Ergani Belediyesi’nin açtığı emzirme odaları, gelen kayyım tarafından kapatıldı.
ODAK: 3 YER, 3 ÖRNEK!
Kayyım Tam Olarak Nedir?
Kayyım ve uygulamaları konusunda, geçen 1 yıl içinde gerek yeni yapılan gerekse de yeni ortaya çıkan gerçekler ışığında, üç farklı alana odaklanmak istiyoruz. Bilhassa Mardin, son derece öğretici olmuştur devlet/iktidarın kayyım siyaseti ile neyi amaçladığı. Birebir halde neden bu siyasetin çöktüğünü de açıkça deklare etmektedir. Devlet bununla yüzleşmekten kaçınsa da varılan nokta her açıdan ‘kapasiteyi’ aşmış durumdadır. Mardin’e paralel, Sur ve Yüksekova üzerinden de bu rejimin ahlaksız ve denetimsiz boyutlarına değinmek istiyoruz.
Mardin Büyükşehir Belediyesi Örneği: Türkiye Tarihinin En Büyük Kent Soygunu!
Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde son iki aydır ortaya çıkan bulgu, doküman ve kayyım pratiklerine bakıldığında, Türkiye tarihinin en büyük kent soygunu ile karşılaşıyoruz. Kentin satılığa çıkarıldığı, mezarlığın dahi imara açıldığı, yolsuzluğun sıradan günlük bir iş haline geldiği, fuhuş şebekesinin belediyede kurulduğu ve yalnızca belediyeye ilişkin değil, kentin tümüne dair ne varsa yerle bir edilip paraya dönüştürülerek rüşvet, şantaj ve gelir olarak kullanıldığı, tüm bunları yapan kişinin de kentin Valisi Mustafa Yaman olduğu netleşmiş durumda. Ortaya çıkan datalar, arkası gerisine gelen tutuklamalar, vazifeden almalar insanın nutkunu tutacak cinsten hakikatlerin ve elbette tam olarak ‘kayyımın’ ne olduğunu en iyi özetleyen şeylerdir. Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin birinci devir kayyımı olan Vali Yaman’a dair pek çok evrak yayınlamış, işe aldığı yakın akrabaları ve oluşturduğu takımın yaptığı hukuk tanımaz, hak bilmez haksızlıklarına, yolsuzluk ve rüşvet işlerine dair açıklamalar yapmış, dokümanlar sunmuştuk lakin hepsi reddedilmiş, üstüne üstlük bahsi geçen birim/kişiler ödüllendirilmiş, 31 Mart sonrası vazifeden alınanlar tekrar misyonlarına iade edilmiş ve eski kayyım yine vazifesinin başına geçerek kaldığı yerden devam etmişti pis işlerine!
Burada bir parantez açıp, bilhassa Mardin’de neler olup bittiğine değinmek istiyoruz. Lakin evvel gerekli bir hatırlatmayı yine yaparak!
“Kayyum Periyodundaki Belediyecilik hizmetleri bir sistem olarak ele alınabilir. Merkezi hükümetin temsilcisi olan valinin lokal idarenin de başı olacağı bir sistemin oluşturulması ile ilgili çalışmaların gerek ilgili bakanlık temsilcilerinden oluşan bir komite becerisi ile gerekse üniversiteler tarafından oluşturulan kurul tarafından yapılmasının uygun olacağı. Bu kapsamda; demokratik iştiraki sağlamak ve karar süreçlerini oluşturmak ismine; belediye meclisinin seçimle gelmesi fakat liderin cumhurbaşkanı tarafından atanması hususu bilhassa ulusal güvenliğimizin tehlikeye girdiği kentlerde uygulanmasının daha yönetilebilir kentlerin oluşacağı biçiminde müfettişliğimizce bedellendirilmektedir.”
Üstteki satırlar İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişlerinin geçtiğimiz 2019 Eylül ayında açıklanan Mardin Büyükşehir Belediyesi raporundan. Mülkiye Müfettişleri tarafından, Kasım 2016 ile Mart 2019 yılları ortasında kayyım idaresinde olan Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin yolsuzluk, usulsüzlük ve rüşvetle anılan icraatlarına ait hazırlanan bu rapor, sonuç olarak kayyım modelini överken; “güvenlik zafiyeti” olacak kentlerde belediye liderinin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasını “uygun olacağı” formunda görüş bildiriyor. Mardin’de kayyım periyodundaki ihlalleri araştırmak üzere giden müfettişlerin; rapor, doküman ve
şahitlerle ispatlanmış yüzlerce usulsüzlüğü görmek yerine, ortaya ‘kayyım güzelleme raporu” çıkarmaları elbette sürpriz değil. Periyodun kayyımından da övgü ile bahsedilen bu raporda, kayyımın “geliştirdiği strateji ile merkezi yönetim ve mahallî idare anlayışını birleştirip iyi bir model oluşturduğu görülmüştür” denilerek, ismine da “Kayyumlukta Mardin Modeli” verilebileceği belirtiliyor. Ayrıyeten bu kayyım modelinin her tarafta uygulanması da öneriliyor.
Bu güzellemenin nasıl ve niçin yapıldığı, kayyım vali tarafından ne kadar rüşvetle yazılanların değiştirildiği, hangi tehditlerle tersyüz edildiği de elbette çok geçmeden ortaya çıkacağına olan inancımız tamdır. Zira ‘kayyım modeline’ örnek gösterilen Mardin, hakikaten de tarihte olabilecek en iyi örnek olmuş durumda, ancak tersten!
Bilindiği üzere, 19 Ağustos 2019’da MBB’e kayyım atandı. Mardin Valisi Mustafa Yaman’ın tekrar kayyım olarak atanması ile birlikte belediye binası çok sayıda zırhlı araç ve TOMA ile abluka altına alınıp, belediye binasına giriş çıkışlara da müsaade verilmediği bildirildi. Belediye binasında tüm odalarda aramaların yapıldığı belirtildi. Belediye binasının etrafında 31 Mart seçimlerinin akabinde kaldırılan polis bariyerleri de tekrar konulmaya başlandı.
1,3 Milyar TL üzeri borçla geri alınan belediyenin eş lideri Ahmet Türk, birinci verdiği yansıda “Halkın iradesini tanımıyorlar buna da ‘demokrasi’ diyorlar. Yaşananlar kanunsuzluk ve hukuksuzluktan diğer bir şey değildir” dedi.
Kayyım atanması sonrası Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin resmi Twitter hesabından kayyım olarak atanan Vali Mustafa Yaman ile AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yer aldığı bir fotoğraf, “Mardinimiz İçin İş Başındayız” iletisiyle paylaşıldı. Oysa apayrı işler için iş başındaymış, ne olduğu ise 1 yıl kadar sonra patlak verecekti. Gün içinde ziyaretçi kabulüne de başlayan kayyım Yaman, toplumsal medya hesabından ziyaretçilerin fotoğraflarını paylaşmayı da ihmal etmedi. Yaman’ın birinci ziyaretçileri, evvelki kayyum periyodunda isimleri yolsuzluk, usulsüzlük ve hırsızlıklara anılan isimler oldu. Hakkında iç soruşturma başlatılan kayyum devrinde 620 milyon TL borçlandırılan Mardin Su ve Kanalizasyon Yönetimi (MARSU) Genel Müdürü Eşref Dağdelen, MARSU Genel Müdür Yardımcısı Sadullah Turgut ve MARSU’nun daire liderleri fotoğraflarda yer aldı.
MBB’ne ikinci sefer kayyım olarak atanan Mustafa Yaman’ın yeğeni Yunus Emre Akça, kayyımla birlikte yine döndüğü belediyeden hakaret içerikli paylaşımlarda bulundu. Akça, “Çakalların zamanı sona erdi, artık yiğitlerin zamanı”, “Devlet atını da iyi tanır, itini de iyi tanır. Vakti geldiğinde atı nallamasını, itini bağlamasını iyi bilir” halindeki paylaşımlarıyla yerine kayyım atanan Ahmet Türk’e hakaretlerde bulundu. Yalnızca yeğeni değil, evvelki periyotta isimleri her türlü hırsızlık ve pis işlere bulaşanlar geri dönüş iletisi atarak hakaretlerde bulundular. Tüm bu söylenenlerin ortak özelliği kendini devlet zırhına yaslayan, milliyetçi ve şoven telaffuzlardan müteşekkil olmalarıdır. Tüm yapılanların ‘vatan aşkı’ ve ‘terörle mücadele’ kılıfı altında sunulması, kayyım pratiklerinde öğrenilmiş bir momente işaret eder.
Vali Yaman’ın evvelki periyot kayyım pratiğinin özeti: Borç, usulsüzlük, yolsuzluk, hırsızlık, rüşvet ve tacizdir. Kısaca birkaç durumu hatırlatmak gerekirse,
* Vali Yaman’ın vazife yaptığı müddet içinde kamuoyuna yansıyan en kıymetli vakalardan biri Mardin Valiliği ve Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde “Protokol Memuru” olarak misyon yapan ve Yaman’ın danışmanlığını da yapan Bülent Erdolu’nun “Fatura komisyonu” ismi altında belediyenin araç kiraladığı firmadan rüşvet aldığının dokümanlarıyla ortaya çıkması oldu. Erdolu’nun rüşvet dokümanlarının akabinde çok konuşulacak faturalarına da ulaşıldı. Faturalara nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretinde 430 TL’ye kiralanan araç, İçişleri Bakanı Soylu’nun ziyaretinde 1.100 TL’ye kiralandı. Erdolu, en fazla rüşveti ise Erdoğan’ın ziyaretinde aldı.
* Yaman’ın kayyım olarak vazife yaptığı periyotta belediye çalışanlarının tacize maruz kaldıkları ve çalışanların fuhşa zorlandıkları da ortaya çıktı. Yaman tarafından belediyeye bağlı Kent AŞ.de müdür olarak görevlendirilen polis memuru Ercan Uysaler’in bayan çalışan D.S.yi fuhşa zorladığı ses kayıtları ile ortaya çıkarken, Uysaler hakkında yapılan kabahat duyurusu sonrası dava açıldı.
* Yaman’ın kayyım olarak vazife yaptığı periyot Gençlik Merkezi’nde müdür olarak görevlendirilen Burak Bahadır Tuzlu, belediyeye ilişkin 5 adet yamaç paraşütünü yanında götürmüş, belediyenin tüm ısrarına karşın getirmemişti. Tekrar kayyum atanmasının akabinde MARSU’daki işçi takımı polis ve asker eşleri ile doldurulmuş, MARSU elektrik borcunu ödeyemez hale getirilmişti.
Mardin’de kayyımlara yönelik direniş kesintisiz olarak sürerken, birinci haftadan sonra hareketler yasaklandı. Kayyım 187 çalışanı işten çıkardı, Bayan ve Gençlik Daire Lideri olan Gülizar İpek, kayyım siyasetlerine itiraz ettiği için devlet memurluğundan çıkarıldı. Çalışan bayanlara mobing uygulandı. Valiliğin kararları kanun olarak gösterilip uyuması istendi, uymayanlar gözaltına alındı. Basın çalışanları bu süreçte bilhassa maksat yapılarak haber takiplerine müsaade verilmedi.
Ağustos ayının sonlarına hakikat kayyım Yaman’ın yolsuzluklarına dair birinci değerli evraklardan biri olan ‘hediyelikler’ açıklandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İçişleri Bakanı Soylu’nun da ortalarında bulunduğu siyasilere verilen 600 bin TL’lik armağanlara ait açıklama yapan kayyım idaresindeki MBB, ikramların “devlet büyükleri” ile gelen heyetlere alındığını savundu. Armağanlara ait yapılan açıklamadaki “terör vurgusu” ise dikkat çekti. Açıklamada, “Terörle Uğraş gelinen son noktada itimat ve huzur ortamı sağlanmıştır. İçişleri Bakanımız Sayın Süleyman Soylu vilayetimizde yapılan terörle gayret ve operasyonlar ile huzur sağlanan ve vatandaşlarımızın yüzünün güldüğü ortamda esnaf ziyaretleri yaparak vatandaşlarımız ve esnaflarımızla bir arya gelmiştir. İçişleri Bakanımız Sayın Süleyman Soylu’nun yaptığı bir esnaf ziyaretinin kullanılması ahlaksızlıktır” denildi. Soylu ise yaptığı açıklamada “Biz mütevazı insanlarız. Bizim o denli abartılı masrafımız olmaz. Benim bu türlü bir armağan almam asla kelam konusu değil” dedi. Meğer armağanların Fırat Silver isimli bir dükkândan alındığı ortaya çıkmış, faturalar da kamuoyu ile paylaşılmıştı. Durum bakanın söylediğinin bilakis, pek de mütevazi değildi! Daha evvel de Süleyman Soylu ve heyetine (3800 kişiye) vermiş olduğu yemeğin maliyeti 266 bin 760 TL olduğu belgelenmişti.
28 Ağustos 2019 günü, sıcak gelişmelerin içinde Ahmet Türk “utanıyorum” dediği kimi kayyım icraatlarını halkla paylaştı. Bilgi ve tarihleri ile verilen ayrıntılar, kayyımın Mardin’de yaptıkları ve yapacaklarına dair kıymetli ispatlar teşkil ediyordu.6 Birebir formda ortaya çıkan bir öteki ayrıntı ise proje ünitesine dairdi! MBB’nin kayyım idaresinde olduğu 2018-2019 yılları ortasında Proje ve Uygulama Şube Müdürü Mustafa Alp’in kardeşleriyle birlikte kurduğu firmaya toplam pahası 6 milyon olan 10 ihale verdiği ortaya çıktı.7 İhaleye fesat karıştırdığı belgelenen ve vazifesine son verilen Füsun Karaboğa ise, kayyım tarafından yine Etraf Muhafaza Daire Başkanlığı’na getirildi. İhaleye fesat karıştırılması ile ilgili HDP’nin mecliste lisana getirdiği sorulara İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yanıt vermemişti.
Yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın pek çok yerinde kayyım protestoları sürerken, kayyım Yaman ve usulsüzlükleri de dinmek bilmedi. Her gün yeni bir şey öğrendi kamuoyu!
* Derik ve Mazıdağı ilçelerinin cenaze araçlarına el koyduğunu.
* 52 milyon 453 bin 738 TL pahasında usulsüzlüğe mevzu olan 10 ihalede ismi geçen ve hakkında inceleme başlatılan Sinan Yıldırım’ı, belediye iştiraki Kent A.Ş. Idare Şurası Lider Vekili olarak görevlendirdiğini,
* 2 milyon 529 bin 300 TL’lik hayali bir ihale yaptığını ve bu durumun, kayyım faaliyetlerine dair yapılan paylaşımlar ve ihale kayıtlarıyla belgelendiğini,
* Yaman’ın kayyım olarak atanmasının akabinde, 5393 Sayılı Belediye Kanunu’na ters çok sayıda “Meclis Toplantısı” yaptığı, toplantıların birinde, Vilayet Müftülüğü’nün daha evvel üzerine kaçak yapı inşa ettiği arsa tahsisi yapıldığını,
* Azamî 400 kişinin konaklayabileceği bir otelde birebir gece bin 271 kişi için ödeme yaptığını, belediyeye kesilen 721366 numaralı faturaya nazaran 16 Ekim 2018 tarihinde otelde 721 kişi ağırlandığı, kelam konusu her bir kişi için otele 157,41 TL oda fiyatı, porsiyonu 63,56 TL karşılığında 936 porsiyon yemek fiyatı ödendi. Yalnızca bu fatura için otele yapılan ödeme KDV ile birlikte 192 bin 770,75 TL’yi bulduğunu,
* Kent AŞ.’nin başına yeğeni Yunus Emre Akça’yı getirdiğini, İzmir’de yaşayan Mercan A.’nın ise, “homeofis” çalışarak, belediyeden maaşa bağlandığını öğrendi…
Kayyım Mustafa Yaman’ın ortaya çıkan kirli çarşafları yalnızca bunlar değildi elbette. Devam edecek olursak;
* Kayyım mühletince kimi dairelerin başına getirilen şahısların açtığı davada duruşma HDP’li idaresi haklı buldu. Fakat belediyeye atanan kayyım, usulsüzlük ve yolsuzlukları belgelenen isimleri daha fazla yetkilendirdi.
* Kanunu delmek için 5 kesime böldüğü ihaleyle “Kentsel Sit Alanı” kapsamında olan tarihi caddeyi bozacak halde ışıklandırdı.
* “Propaganda” aracı olarak kullanılan ve 2,5 milyon TL’ye yaptırdığı dikey bahçe bakıms?